سایت خبری Bulletin of the Atomic Scientists نوشت: خرابکاری های که توسط دولت اسرائیل و آمریکا در ایران انجام می گردد هیچ دستاوردی جز بازگشت به دوران قبل از توافق هسته ای برای جهان ندارد.
به گزارش سرویس ترجمه گفتمان زاگرس این سایت در ادامه اظهار داشت: انفجار و آتش سوزی کارگاه ای در تاسیسات هسته ای نطنز در ایران در تاریخ ۲ ژوئیه ، که باعث نابودی بخش کاملی از یک ساختمان شد ، باعث شد تا حدس و گمان های زیادی درباره علت آن پیش بیاید.
شاید یک گروه مخالف داخلی بمبی را آنجا کار گذاشته باشند، یا یک دولت خارجی یک حمله سایبری را انجام داده است ، یا اینکه خط لوله گاز زیرزمینی بوده که به طور تصادفی منفجر شده. سازمان انرژی اتمی ایران در تاریخ ۵ ژوئیه اعلام کرد که علت آن را تعیین کرده است ، اما به دلیل “ملاحظات امنیتی” از این ارائه دادن اطلاعات خودداری می کند. با این وجود ، شواهد و مدارکی غیرقابل تأیید وجود دارد که نشان می دهد اسرائیل و ایالات متحده در یک اقدام خرابکارانه عمدی نقش داشتند.
همچنین طی روزهای اخیر در خصوص تاثیر این انفجار در برنامه هسته ای ایران بحث و گفتگو در حال افزایش است. مقامات ایرانی تخمین می زنند که این حادثه تولید سانتریفیوژ پیشرفته را تا چند ماه به تأخیر انداخته است. کارشناسان خارج از کشور حتی فراتر از این رفته اند و ادعا می کنند یک یا دو سال عقب افتاده اند. اگر ایالات متحده یا اسرائیل در این حادثه دست داشته باشند ، ممکن است مقامات ارشد سیا و موساد از موفقیت آنها ابراز خرسندی کنند. با توجه به پاسخ احتمالی ایران ، آیا چنین عملیاتی ارزش آن را دارد؟ پاسخ نه.
خرابکاری راه حل بلند مدت برای مشکل سیاسی ناشی از برنامه هسته ای ایران نیست. در مقابل ، یک بررسی کامل از اتفاقات این روزهای تهران ، از جمله بحث سیاسی داخلی ایران ، نشان می دهد که عملیات پنهانی فقط تلاش هایی که تا کنون برای منع گسترش سلاح های هسته ای صورت پذیرفته است را در طولانی مدت تضعیف می کند. صداهای قدرتمند در تهران برای پیشرفت سریع برنامه هسته ای ایران انگیزه بیشتری پیدا می کنند و در تلاش برای محدود کردن همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی (آژانس بین المللی انرژی هسته ای) در مورد بازرسی ها ، جسورتر می شوند. بخصوص در مورد استفاده آن در بخش نظامی.
توافق هسته ای بین ایران و قدرت های جهانی سلسله محدودیت هایی را برای برنامه هسته ای ایران ایجاد کرد ، از جمله محدودیت هشت ساله در توانایی ایران برای ساخت سانتریفیوژهای پیشرفته. ایران در سال ۲۰۱۲ ساخت کارگاه در نطنز را با هدف مونتاژ سانتریفیوژهای پیشرفته آغاز کرد.
پس از سال ۲۰۱۵ ، هنگامی که این قرارداد به امضا رسید ، ایران تصمیم گرفت این تسهیلات را بسته به تعهدات خود ، بسته نگه دارد. کارشناسان انستیتوی علوم و امنیت بین المللی ارزیابی می کنند که این ساختمان – که اکنون یک ویرانه است – تنها تأسیسات ایران بود که می تواند مونتاژ انبوه سانتریفیوژهای پیشرفته را در خود جای دهد و این امر می تواند چندین هزار در سال تولید کند. آنها نتیجه گرفتند که جایگزینی ساختمان “اگر طولانی تر نباشد” حداقل یک سال طول می کشد.
این نخستین بار نیست که نطنز ، تأسیسات غنی سازی اولیه ایران و یکی از مؤلفه های اصلی برنامه هسته ای آن ، توسط یک دولت خارجی هدف قرار گرفت. سایت نطنز همراه با موجی از حملات سایبری که با ویروس استاکس نت آغاز شد ، اولین بار در سال ۲۰۱۰ کشف شد.
جالب توجه است ، برآوردهای اولیه نشان می دهد که استاکس نت برنامه هسته ای ایران را سه تا پنج سال به عقب بازگرداند ، اما بعداً تجزیه و تحلیل ها نتیجه گرفت که چنین چیزی امکان نداشته است.از زمان خروج آمریکا از توافق هسته ای ، ایران گامهای تدریجی برای غنی سازی فراتر از توافق را برداشته است. در صورت بازگشت ایالات متحده به توافق ، بسیاری از این مراحل به آسانی قابل برگشت است و یا طرفهای باقی مانده راهی برای جبران ایران برای منافعی که آمریکا از آن خارج کرده است ، پیدا می کنند.
رئیس جمهور حسن روحانی اظهار داشته است که باقی ماندن در چارچوب حقوقی توافق نامه به نفع ایران است. اگر توافق هسته ای هنوز برقرار باشد ، نقشه وی می گیرد ، پس ایران می تواند ادعا کند که کمپین فشار حداکثر آمریکا شکست خورده است.
همچنین می تواند از این معامله به عنوان نقطه شروع مذاکرات هسته ای آینده استفاده کند و هر گونه امتیاز بیشتر که در این مذاکرات ارائه می دهد به عنوان نتیجه فشارهای آمریکا تلقی نمی شود. با این حال ، اقتصاد ایران وضعیت مناسبی ندارد و با توجه به حملات پنهانی که اخیرا صورت گرفته، استدلال روحانی برای مخالفان داخلی وی جذابیت خود را از دست داده است و دیگر قانع کننده نیست.
چشم انداز اینکه همه طرفهای توافق هسته ای به تعهدات کامل برگردند کمتر احتمال دارد و لفاظی های توافق ضد هسته ای در ایران فقط رو به رشد است. جناح های تندرو که رویکرد دولت روحانی را از زمان آغاز معامله به چالش کشیده اند ، اکنون در راس قدرت مجلس قرار دارند بهانه های کافی را بدست آورند و بحث اصلی خود را برای خروج از توافق شروع کرده اند و آغاز آن را می توان به اظهارت آنها در خصوص بازرسی های آژانس انرژی هسته ای بحساب آورد. در پی حادثه نطنز ، عدم تمایل تندروها به همکاری با آژانس توجیه پذیرتر به نظر می رسد. تنها چند روز پس از انفجار ، یک عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران ادعا کرد که این حادثه نتیجه “نفوذ” و “جاسوسی” از طرف بازرسان آژانس انرژی هسته ای است.
کسانی که جدال برای خروج از پیمان منع گسترش سلاحهای هسته ای را شروع کرده اند استدلال می کنند که متوقف کردن همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی باعث می شود خرابکاری های آینده کمتر شود. اگر کشور بدون در نظر گرفتن فشار اقتصادی و انزوا روبرو شود ، ممکن است از مصونیت بازرسی هایی که با آن همراه است نیز بهره مند شود.
برخی در ایران همچنین به مصونیت از کره شمالی نام می برند و استدلال می کنند که این حملات خرابکاری فقط برای کشورهای فاقد توانایی تسلیحات هسته ای اتفاق می افتد. در بلند مدت هنگامی که روحانی به فشار فزاینده سیاسی نگاه می کند ، ایران روشن ساخته است که متعهد است برای حفظ و گسترش برنامه هسته ای خود بر هرگونه عقب نشینی غلبه کند. سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران ، بهروز کمالوندی ، قبلاً گفته است که “ساختمانی بزرگتر با جدیدترین تجهیزات ساخته خواهد شد.” وی افزود که ایران تأخیرهای ناشی از آتش سوزی را “از طریق کار شبانه روزی” جبران می کند. بحث سیاسی درباره حادثه نطنز این استدلال را برجسته می کند که در مواجهه با حمله به سایتهای هسته ای خود ، ایران از برنامه های هسته ای خود عقب نمی ماند. در عوض ، فعالیت های خود را بطور بالقوه تحریک آمیز تر گسترش داده و تسریع خواهد کرد. از آنجایی که تهران تصمیم دارد این مکانها را بزرگتر و بهتر از گذشته بازسازی کند ، به احتمال زیاد به طور فزاینده برای اینکه مراکز حساس تولید هسته ای خود را از قرار گرفتن در معرض حملات دور کند به ساخت و ساز سایت های زیرزمینی روی می آورد.
حملات خرابکارانه در بهترین حالت ممکن است برنامه هسته ای ایران را به تاخیر بیاندازد اما متوقف نمی کند. از همه بدتر ، آنها می توانند توافق سیاسی جدیدی را به نفع خود آغاز کنند. جامعه اطلاعاتی آمریکا قضاوت می کند که دستیابی ایران به تسلیحات هسته ای یا نه ، موضوع اراده سیاسی است.
در هر صورت ، به نظر میرسد که همه چیز با خواست ایران پیش می رود. نطنز یک سایت اعلام شده است که تحت بازرسی های مکرر آژانس انرژی هسته ای قرار دارد. تخریب کارگاه پیشرفته مونتاژ سانتریفیوژ ممکن است اعتماد ایران به بازرسی ها را به خطر اندازد و آن را به سخت تر کردن نفوذ به مکانهای حساس و یا پیشبرد برنامه هسته ای به صورت پنهانی سوق دهد. اقدامات خرابکارانه شفافیت را به خطر می اندازد – و احتمال زنده نگه داشتن توافق هسته ای در صورت مذاکرات جدید در آینده را از بین می برد. جستجوی دستاوردهای تاکتیکی کوتاه مدت که تضعیف اعتماد و مانع از اهداف استراتژیک بلند مدت برای مهار برنامه هسته ای ایران است خطرناک و کوتاه بین است. دیپلماسی بهترین وسیله پایدار و مؤثر برای دستیابی به راه حل است.