در حالی لرستان یکی از استان‌های پر آب کشور است و طی سال‌های اخیر متحمل خسارات گسترده ناشی از وقوع سیلاب شده است که همچنان پروژه‌های سدسازی آن در ایستگاه مطالعه و تخصیص آب متوقف هستند.
به گزارش گفتمان زاگرس؛استان لرستان به‌عنوان سومین منطقه پرباران کشور از مناطق مهم کشورمان در حوزه آب است، پتانسیلی که دهها سال است بدون استفاده رهاشده و مردم این استان منتظرند تا پروژه‌های سدسازی در این استان به بار بنشیند.
وضعیت خروج میلیاردها مترمکعب آب از استان لرستان در حالی است که عدم مهار آب‌ها در استان لرستان موجب چالش جدی در حوزه صنعت، کشاورزی و آب شرب دریکی از پرآب‌ترین استان‌های کشور شده است.
پروژه‌های سدسازی کاسه صبر مردم را لبریز کرده‌اند
این در حالی است که لرستانی‌ها سال‌ها با موضوع در دست اجرا بودن پروژه‌های سد سازی امیدوار نگه‌داشته شده‌اند تا این سدها روزی به بهره‌برداری برسند و علاوه بر اینکه اراضی کشاورزی‌شان را رونق دهد، آنها را از بی‌آبی و بیکاری نجات بخشد.
استان لرستان در سومین منطقه پرباران کشور قرار دارد و طی سال‌های اخیر شاهد خسارات ناشی از سیلاب است چرا که مهار آب‌ها در این استان به‌رغم گذشت بیش از سه دهه از فعالیت سدسازی در کشور در حد صفر بوده است.
پروژه‌های سدسازی این استان نیز طی سال‌های گذشته به دلیل آنچه از سوی مسئولان کمبود اعتبار و عدم تخصیص آب عنوان می‌شود متوقف‌شده یا عملیات اجرایی آنها به کندی پیش می‌رود و عملاً بی‌نتیجه مانده‌اند.
در این میان پروژه‌های سدسازی لرستان با دهها سال قدمت آغاز عملیات اجرایی، کاسه صبر مردم را لبریز کرده‌اند.
توقف سد «معشوره»
گودرز امیری معاون عمرانی استانداری لرستان با اشاره به پروژه‌های سدسازی لرستان، بیان داشت: چهار سد بزرگ «رودبار»، «بختیاری»، «سیمره» و «معشوره» در استان و هم جوار با استان‌های دیگر شروع شده‌اند.
معاون عمرانی استانداری لرستان با بیان اینکه سد «رودبار» و «سیمره» به بهره برداری رسیدند، افزود: سد «بختیاری» که بخشی از آن در استان لرستان و بخشی در استان خوزستان قرار دارد شروع شده اما به دلیل محدودیت منابع مالی متوقف شده است.
امیری با تاکید بر اینکه سد «معشوره» هم شروع شده و بخشی از کار انجام شده اما آن هم متوقف شد، بیان داشت: مهم‌ترین این سدها، سد «معشوره» بوده که می‌توانیم تخصیص آب کشاورزی هم از آن داشته باشیم.
سدی در گیر و دار تخصیص آب و مطالعات
وی، تصریح کرد: اوایل برای این سد ۵۰ میلیون متر مکعب آب در نظر گرفته شده بود که با پیگیری‌های صورت گرفته این عدد تا الان به ۱۳۴ میلیون متر مکعب رسیده است.
معاون عمرانی استانداری لرستان با تاکید بر اینکه دوباره به دنبال این هستیم که تخصیص آب این سد را افزایش دهیم، عنوان کرد: امیدواریم وزارت نیرو با استدلال‌های محکمی که از طریق مشاور و مسئولان استان ارائه شده، ۵۰ میلیون متر مکعب دیگر به تخصیص آب سد معشوره اضافه کند.
امیری با اشاره به اینکه مشاور این سد نیز در حال بررسی است و زمانی عملیات اجرایی آن می‌تواند ادامه پیدا کند که تخصیص آب و میزان آبی که بابت سیل قرار است در آن مهار شود مشخص شود، ادامه داد: میزان آب سیل حدود ۳۰۰ میلیون متر مکعب پیش بینی شده است.
وی با بیان اینکه مشکلی که در رابطه با این سد داریم روستاهای واقع شده در مخزن سد هستند، افزود: اگر مطالعات سد نهایی شود تکلیف آنها هم روشن می‌شود.
«تاج امیر» در نقطه پیشرفت ۵۰ درصدی و وعده‌ای برای آبگیری «کمندان»
معاون عمرانی استانداری لرستان در ادامه سخنان خود با اشاره به بهره برداری از سدهای «کزنار»، «هاله»، «خان آباد»، «مروک» و «ایوشان»، عنوان کرد: سد «کمندان» در حال اجرا بوده و پیشرفت قابل توجهی دارد و تقریباً رو به اتمام است.
امیری، گفت: اگر روستای بالا دست سد را بتوانیم جابجا کنیم تا پایان سال می‌توانیم سد را آبگیری کنیم.
وی با بیان اینکه سد «تاج امیر» نیز حدود ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، افزود: مطالبات سد نیز خوشبختانه با قرارگاه تعیین تکلیف شده و فعالیت مجدد در آن در دستور کار قرار گرفته است.
توقف سدها در ایستگاه مطالعات
معاون عمرانی استانداری لرستان با تاکید بر اینکه سد «زیبامحمد» نیز شروع شده است، بیان داشت: سد «شهید بروجردی»، «عالی محمود» و… نیز خیلی پیشرفت مناسبی ندارند.
امیری، بیان داشت: سد «آبسرده» پیشرفت نسبتاً خوبی دارد، مطالعات سد «مخملکوه» تکمیل و عملیات اجرایی آن شروع شده است، سد «حوضیان» تقریباً رو به اتمام است و شبکه آبرسانی آن باقی مانده است.
وی با اشاره به اینکه ۱۶ سد استان نیز در دست مطالعه است، ادامه داد: این سدها نیز با پیگیری صورت گرفته در سال ۹۸، تخصیص آب آنها مشخص و مطالعات آنها نیز رو به اتمام است.
دولت دست به دامن بخش خصوصی و بانک‌ها
معاون عمرانی استانداری لرستان با اشاره به تأمین آب مورد نیاز شرب و کشاورزی استان با احداث این سدها، عنوان کرد: همچنین کنترل سیلاب‌های مخرب، تقویت آب‌های زیرزمینی و… از جمله کارکردهای سدها می‌تواند باشند.
امیری با بیان اینکه مجموعه استان به دنبال احداث این سدها هستند، تصریح کرد: خوشبختانه برخی از آنها که ردیف‌های اعتباری آنها صفر بود را تأمین اعتبار کردیم.
وی افزود: استان این آمادگی را دارد که از ظرفیت بخش خصوصی برای احداث این سدها در قالب ماده ۲۷ قانون مقررات یا تبصره ۱۹ بودجه استفاده کند.
وی، گفت: برخی از سدهای استان با ۴۰ تا ۵۰ میلیارد و بخشی دیگر با ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد به نتیجه می رسند، بنابر این به جز سد «معشوره» که ۱۵ تا ۲۰ میلیارد اعتبار نیاز دارد، بقیه را می‌توان با بخش خصوصی و مشارکت بانک‌ها اجرایی کرد.
هزار وعده وزیر نیرو یکی وفا نکرد!
عدم تخصیص آب به لرستان و اجرایی نشدن پروژه‌های سدسازی موجب شده که بارها نمایندگان این استان از عملکرد وزارت نیرو انتقاد کنند، اما گویا گوش شنوایی در این رابطه وجود ندارد.
این رضا اردکانیان وزیر نیرو بود که در سفر تیرماه سال گذشته خود به لرستان وعده داد «هر جا اقتضا کند طرح‌های جدید مهار آب در لرستان اجرا می‌شود».
وی در سخنانی، گفت: مسائل لرستان در وزارت نیرو به طور جدی پیگیری می‌شود چراکه اعتقاد داریم در پیگیری طرح‌ها عقب ماندگی‌هایی به دلایل مختلف وجود دارد.
وزیر نیرو با بیان اینکه اقدامات لازم را برای جبران مافات در لرستان در حوزه تخصیص آب و سرعت بخشیدن به طرح‌های در دست اجرا را خواهیم داشت، گفت: لرستان یکی از استان‌های مطرح در تولید آب کشور است.
اما از وعده وزیر نیرو بیش از یک سال است که می‌گذرد و همچنان پروژه‌های سدسازی لرستان در ایستگاه کمبود اعتبار و یا مطالعات باقی مانده‌اند.
طرح سوال از وزیر نیرو در مجلس
مهرداد ویسکرمی نماینده مردم خرم آباد و چگنی در مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با خبرنگار مهر با اشاره به پیگیری بحث حق آبه لرستان، اظهار داشت: در این رابطه از وزیر نیرو سوال فردی و جمعی را آغاز کرده‌ام.
وی با بیان اینکه چهارشنبه گذشته وزیر نیرو باید می‌آمد مجلس، به دلیل سفری که داشتند نتوانستند به مجلس بیایند، گفت: اما در اولین فرصت باید به مجلس بیایند و ما به این آسانی دست از حق آبه لرستان بر نمی‌داریم.
نماینده مردم خرم آباد و چگنی در مجلس شورای اسلامی، تاکید کرد: ما کار علمی در این رابطه انجام داده‌ایم، من بلد هستم که چه باید بگویم، اگر در گذشته به نتیجه نرسیده‌ایم یا پیگیری جدی نبوده، یا اینکه وسط آن چیزی داده‌اند و زود راضی شده‌ایم و یا اینکه بلد نبوده‌ایم علمی دفاع کنیم.
ویسکرمی، گفت: ما سعی کرده‌ایم که نقایص گذشتگان را جبران کنیم و این را به معاون وزیر نیرو هم گفته‌ام و تا حالا هم هیچ مذاکره‌ای را نپذیرفته‌ایم.
وی، ادامه داد: من پای کار ایستاده‌ام و امیدواریم که بقیه هم همراهی کنند.
مشکل تأمین آب شرب در شهرستان‌های لرستان
حمیدرضا کاظمی نماینده مردم پلدختر و معمولان در مجلس شورای اسلامی نیز پیش از این با اشاره به اینکه مهم‌ترین دغدغه مردم لرستان مربوط به حوزه آب و اجرای پروژه‌های این حوزه است، اظهار داشت: ما در این حوزه با وزارت نیرو مشکل جدی داریم، وزارت نیرو با «خساست» نسبت به استان لرستان و حق مردم این استان در حوزه آب برخورد کرده است.
وی با اشاره به موضوع استیضاح وزیر نیرو با همکاری نمایندگان لرستان و استان‌های دیگر، عنوان کرد: در پی درخواست مذاکره از سوی وزارت نیرو و نشستی که در این رابطه با حضور وزیر نیرو و معاونان وزارت نیرو برگزار شد، ما اعلام کردیم که لرستان چهارمین استان آبی کشور است و این در حالی است که برای مهار روان آب‌ها در این استان کاری صورت نگرفته است.
نماینده مردم پلدختر و معمولان در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه در حال حاضر برای تأمین آب شرب عمده شهرستان‌های استان با مشکل مواجه هستیم، افزود: تمام زندگی و کشاورزی مردم در حاشیه رودخانه‌های «کشکان»، «مادیان رود»، «چولهول»، «زال» و «سیمره» از طریق پمپاژهای آب و موتور تلمبه‌ها تأمین می‌شود و این در حالیست که حتی پروانه و مجوز برداشت آب هم به این مردم نداده‌اند.
بنا بر این گزارش، آب به عنوان نیاز اصلی توسعه در هر منطقه‌ای محسوب می‌شود و تأمین پایدار منابع آب مورد نیاز شرب، صنعت و کشاورزی در شهرهای لرستان می‌تواند عاملی برای ایجاد اشتغال، توسعه و رونق اقتصادی و جلوگیری از مهاجرت مردم باشد.
مهر