اگر بناست به سبک پیشین تنها چند چهره تکراری در این طرح نقش آفرینی کرده و با کپی چند مقاله تکراری مبالغی را به جیب زده و در ادامه راه پدیده خودکشی همچنان در عرصه اجتماعی استان صاحب نقش باشد ،همان بهتر که اصلا این طرح در استان عملیاتی نشود.نگاه رفع تکلیف محوری به طرح های مقابله ای برای کاهش آسیب های اجتماعی کارساز نیست ،این طرح ها و این اعتبارات تخصیص یافته برای این است که در عمل شاهد تغییر ملموس در فرهنگ ومشی مردم استان به مقوله آسیبهای اجتماعی باشیم .
به گزارش گفتمان زاگرس؛درخبرها خواندیم که با موافقت وزارت کشور ،استان ایلام به عنوان پایلوت رصد اجتماعی انتخاب شده است . به این معنا که با تشکیل کارگروهها وکمیته های متعدد ،مطالعات علمی و کارشناسانه ای در خصوص بررسی علل وقوع آسیب های اجتماعی در استان با هدف کاهش این آسیب ها انجام خواهد گرفت .
آنگونه که مدیرکل اجتماعی استانداری ایلام به رسانه های استان گفته است ؛کمیته های آموزش و اطلاع‌رسانی، درمان، غربالگری، رسانه و آسیب ها، آمار داده ها، محدودیت دسترسی، توانمندسازی و نشاط اجتماعی، پژوهش و مطالعه از جمله کمیته هایی است که تاکنون برای کاهش آسیبهای اجتماعی در ایلام فعال شده است.
انتشار این خبر خوب در حالی صورت گرفت که فضای مجازی استان روز گذشته تحت تاثیر خودکشی یک جوان ۳۷ساله هم استانی قرار گرفت . جوان متاهلی که به خاطر مشکلات متاثر از شرایط مالی با ضبط کلیپی کوتاه به زندگی خود پابان بخشید .خودکشی های مستمری که با وجود اجرای طرح های پیشگیرانه ،همچنان در ساحت احتماعی استان تک تازی می کنند .
چه بخواهیم وچه نخواهیم استان ایلام از حیث اپیدمی مخرب خودکشی سالهاست که پرچمدار این پدیده شوم است ،شاید برآیند دخالت وبررسی دستگاههای متعدد بیانگر این باشد که خودکشی پدیده ای چند فاکتوریست و عوامل گوناگونی از فرهنگ گرفته تا مسایل اجتماعی واقتصادی در وقوع آن تاثیرگذارند .اما در بین تمامی علل بیان شده ، نمی توان بر این دو مولفه بعنوان عوامل اصلی بروز چنین رفتارهای مخربی در بین مردم استان چشم بست . اول شکل گیری شخصیت خودکشی در بین مردم استان و دومین عامل که این سالها پررنگ تر از گذشته شده است ،عدم تاب آوری در برابر مشکلاتی که ریشه در مسال مالی واقتصادی دارند .
اینکه با پیگیریهای صورت گرفته از سوی مسئولین ، استانمان به عنوان پایلوت رصدهای اجتماعی وزارت کشور قرارگرفته،خبر خوبیست ،نه از این منظر که چون رشد آسیبهای اجتماعی در استان بعنوان یک عامل بد ،استان را در منظر مسئولین ارشد کشوری بعنوان یک استان در معرض تهدید های اجتماعی قرار داده خوشحال باشیم ،اما از این زوایه که نگاههایی به این سمت معطوف شده و اعتبارات ویژه ای به این حوزه اختصاص داده شود تا بتواند در نهایت با مطالعات دقیق وهدفمند به راهکاری علمی وعملی برای کاهش این آسیبها منتج شود ،می توان بعنوان یک خبر امیدوار کننده به آن نگریست .
اما مسئولین امر باید دقت کنند که با ظرافت و هوشمندی ،از این فرصت نهایت استفاده را برای کاهش آسیبها ونتیجه گیری مطلوب از شرایط فراهم شده بنمایند . بدیهی است که نگاه رفع تکلیفی به وضعیت پیش آمده نمی تواند مرحمی بر این درد عمیق باشد .
سالهاست که دستگاههای متعدد در این حوزه کار کرده اند ،مقالات زیادی نگاشته شده ،طرح های تحقیقاتی گسترده ای انجام گرفته ،سمینارها ونشست های فراوانی تشکیل شده ،اما واقعیت این است هیچکدام از این اقدامات نتوانسته روند رو به رشد این پدیده سوء اجتماعی را در ایلام متوقف نماید. باید پذیرفت که مقاله نویسی و برگزاری جلسه و سمینار راهکار درستی برای مقابله با این آسیبها محسوب نمی شود .
به هرحال روشن است که این سالها دستگاههای مسئول ، بخشی از اعتبارات تخصیص یافته را صرف مقاله نویسی و ساخت مستند و برگزاری نشستهای تخصصی در این حوزه نموده اند ،اما تمامی این مقالات اینک در ویترین اتاق مدیران خاک می خورند و جلسات وسمینارها هم تنها مربع چک لیست ارزیابی های سازمانی را سیاه کرده و نقشی در کاهش این معضل ایفا نکرده اند .
اینکه استان بعنوان پایلوت رصد اجتماعی قرار گرفته بدین معناست که گستره طرح های پیشگیرانه در حوزه آسیبهای اجتماعی نسبت به گذشته وسیعتر شده و بخش قابل توجهی از کشور را با خود درگیر خواهد کرد ،از اینرو باید با تجدید نظر در شیوه های پیشین ،مسیر دیگری را برای نتیجه بخش شدن طرح های تحقیقاتی ،مطالعاتی وعملیاتی در این حوزه برگزید ،مسیری که بتواند در عمل اثر واقعی وملموس خود را در جامعه بر جای گذارد .
اگر بناست به سبک پیشین تنها چند چهره تکراری در این طرح نقش آفرینی کرده و با کپی چند مقاله تکراری مبالغی را به جیب زده و در ادامه راه پدیده خودکشی همچنان در عرصه اجتماعی استان صاحب نقش باشد ،همان بهتر که اصلا این طرح در استان عملیاتی نشود.نگاه رفع تکلیف محوری به طرح های مقابله ای برای کاهش آسیب های اجتماعی کارساز نیست ،این طرح ها و این اعتبارات تخصیص یافته برای این است که در عمل شاهد تغییر ملموس در فرهنگ ومشی مردم استان به مقوله آسیبهای اجتماعی باشیم .
شما تصور کنید بخش اعظم خودکشی های موفق استان ریشه در فقر اقتصادی ومشکلات ومسایل مالی دارند ،وقتی یک کودکی به خاطر لباس نو ،یا یک جوان بخاطر شغل ،یا سرپرست خانواده ای به خاطر استیصال در درمان یک بیماری یا دانش آموزی به خاطر نداشتن موبایل دست به حذف خود می زند ،روشن است که باید طرح های پیشگیرانه نیز با همین رنگ وبو میدان داری مقابله با این پدیده را عهده دار شوند .باید قوه مقننه ومجریه کشور برای طرح های متعدد خود پیوست هایی با مضمون کاهش آسیب های اجتماعی را لحاظ نمایند .
می خواهم رک وبی پیرایه این را هم بگویم ،آقایان مسوول !شما از صبح تا شب ،از طریق سخنرانی ،فیلم ،تیزر ،کتاب و ….در گوش مردم زمزمه کنید که خودکشی بد است ،خودکشی آفت دنیا وآخرت است ،خودکشی قیامت آدم را می سوزاند ،برای کسی که آب از سرش گذشته ،چه یک وجب چه یک متر ! فرقی ندارد .مسئولین باید ابتدا به ساکن معلول خودکشی را خذف نمایند ، به حال مسایل ومشکلات مزمن جامعه مثل فقر مالی وبیکاری فکری نمایند ،با طرح های شدنی نه شعاری ،فاصله طبقاتی را کاهش دهند ،چشم وهم چشمی ها را از بین ببرند ،آن وقت خود به خود مردم به جای فکر کردن به خودکشی ،به این فکر خواهند کرد که چگونه از داشته هایشان به بهترین وجه ممکن استفاده کنند !
وقتی زندگی برای یک انسان روی خوش خودش را نشان دهد ،انسان به هر ترفندی متوسل می شود تا از این زندگی جدا نشود وطعم شیرینی های آن را بچشد،اما اینجا وقتی تا چشم کار می کند سیاهی ،یاس و ناامیدی است ،وقتی تلخی زندگی ،امان را از مردم بریده است ،وقتی کمر مردم زیر بار سختی ها ومشکلات خم شده است ،چطور می توان این انسانها را پای منبر و وعظ وتوصیه و انذار و… کشانید !؟
بیاییم یک خرده با خودمان روراست وصادق باشیم ،قدری از تئوری پردازی ها خارج شویم ،از توهم سیاسی ودینی دور شویم ،جامعه ما امروز بیمار است ،یک بیماری مزمن که افراد بعنوان ساختار تشکیل دهنده آن را در بستر احتضار قرار داده است ،با سخنرانی و جلسات وتعریف و تمجیدها کاری از پیش نخواهد رفت ،بیایید تا دیر نشده طرحی نو در اندازید ،طرحی که برای مردم قابل لمس باشد !مردم را از منجلاب گرفتاری ها رهایی بخشد ،امید به آینده را در آنان تقویب نماید و این شدنی است ،منتهی قدری همت وحمیت می خواهد