سخنگوی وزارت خارجه در نطقی چند روز پیش بیان کرد که جداول نقشه متن توافق در حال آماده شدن است و این صحبت های خطیب زاده آدمی را بی اختیار یاد شیمی سال اول دبیرستان و جدول تناوبی عناصر شیمیایی مندلیف می اندازد که در این جدول جای بعضی عناصر که بعدها و پس از حیات او کشف خواهد شد خالی گذاشت و اینکه حالا صحبت از این جدول و خانه ها می شود ابهام این مسأله را شبیه قضیه کیلی در ریاضیات لم دار و پیچیده می کند و با زمان کم باقی مانده که آنتونی بلینکن وزیر امورخارجه ایالات متحده آمریکا در نطق رسمی خود چند روز پیش به رسانه ها اعلام کرد که تنها سه هفته ایران برای احیای برجام وقت دارد باز پیچ تند احیای برجام در زمستان کوه های اتریش مشرف به هتل کوبورگ سخت و طاقت فرسا می نماید که ان شاء الله هیأت مذاکره کننده به سلامت از این گردنه عبور کنند و مسیر تسهیل و هموار برای یک تعامل و توافق نهایی که رضایت طرفین و بویژه ینگه دنیا را برآورده کند برقرار شود.
علی باقری کنی به منظور مشورت از اتریش به تهران بازگشته است. علی باقری رئیس هیأت مذاکره کننده ایران در دور جدید در دولت سیزدهم مذاکرات دو جانبه و چند جانبه را با طرف های حاضر در وین«تروئیکای اروپایی» و غیرمستقیم با رابرت مالی نماینده ویژه ایالات متحده آمریکا از طریق واسط دو طرف انریکه مورا«معاون مسوول سیاست خارجه اتحادیه اروپا» پیش می برد.قاعده ای که بسیاری از کنشگران سپهر سیاست با توجه به اتمسفر غالب در فضای مذاکرات آن را بطئی و زمانبر می دانند و بر این باورند که اگر رؤسای هیأت ایران و آمریکا رودرروی هم در وین بنشینند دست واسطه ها کوتاه خواهد شد.
مذاکرات وین در دولت سیزدهم به روزهای حساس و سرنوشت سازی رسیده است و کماکان قاطبه مردم و سپهر عمومی جامعه سخت منتظر خبرهای خوش و مسرت بخشی هستند که از آسمان وین و بخاری های گازی هتل کوبورگ اتریش دود سفیدی به آسمان بلند شود ولی فعلا در تونل تو در توی مذاکرات نوری دیده شده است و موانع قبلی تا حدودی باز شده و مرتفع گشته است اما تا حصول نتیجه اطمینان بخش و راضی کننده طرفین فاصله زیاد است که این قضیه نیز تا حدود زیادی حاصل تلاش و پیگیری و رایزنی تیم قوی و قاطع دستگاه دیپلماسی دولت قبل است چرا که در دوره محمد جواد ظریف افرادی نظیر علی باقری کنی مخالف مذاکره بودند ولی حالا خود بر سر میز مذاکره و سفره ای که جواد ظریف و عراقچی چیده بودند، می نشینند و در فراغت و تنفس خانوادگی به خرید و گشت و گذار در بازارها و خیابان های وین می روند که عکس دسته جمعی آنها در رسانه ها بازتاب وسیعی داشت.
کسانی که همتایان خلف آنها در بهارستان برجام را آتش می زنند و در مثل است که مشت نمونه خروار است، دولت از بیشتر جوانب نتوانسته انتظارات یا حتی شعارهایی که داده بود را محقق و برآورده سازد و تنها روزنه و جایی که دارد همین فرجام برجام است که محصول رایزنی، استراتژی دقیق،سیاست، دیپلماسی برتر و دکترین قوی جواد ظریف و دولت قبل است. ولی نکته برجسته این است که در صدر هیأت مذاکره کننده علی باقری کنی معاون وزیر خارجه و نفر دوم دستگاه دیپلماسی کشور نشسته است که به زعم دو جریان همتا و رقیب سنتی در تیم سعید جلیلی و یار گرمابه و گلستان او از مخالفان جدی برجام بوده است و حالا با یک طمأنینه و آرامش خاصی صحبت از حصول توافق در هفته های آتی می کند که به زعم خبرنگاران خارجی مستقر در پشت درهای بسته هتل کوبورگ یحتمل در فوریه«بهمن یا اسفند ماه۱۴۰۰»رسیدن به متن اصلی توافق دور از انتظار نیست.
تحلیل جامعه شناسانه با توجه به وضعیت اقتصادی توأم با کرونا در کالبد اجتماع که بخشی عمده ای از آن ناشی از تحریم های ایالات متحده در دوره دونالد ترامپ رییس جمهور سابق این کشور که در۱۸اردیبهشت۹۷با خروج افراطی و یکجانبه از برنامه اقدام مشترک«برجام» و تحمیل تمام عیار تروریسم اقتصادی و پزشکی بر ملت و دولت ما و تدوین کور استراتژی فشارحداکثری که عملا به زعم جوبایدن همتای دموکرات و رییس جمهوری کنونی آمریکا به بن بست و شکست انجامیده است برنامه هیأت مذاکره کننده را آسان تر می کند و آنها راحت تر از هیأت مذاکره کننده قبلی که نفر نخست دستگاه دیپلماسی کشور به همراه معاون سیاسی رسماً در بیشتر مذاکرات همراه هم بودند در مذاکرات دولت جدید تا اینجای کار مذاکرات حول رایزنی ها و گفت و گوهای معاون سیاسی وزارت امورخارجه در جریان است و دولت سیزدهم تازه متوجه شده است که سیاست و اقتصاد دو علم توأم با هم دنیای امروز هستند که غفلت از یکی از آنها در سپهر عمومی جامعه بخش عظیمی از پتانسیل و ظرفیت کشور را با چالش و رکود اساسی مواجه خواهد ساخت که تبعات آن به مراتب سنگین تر و جبران هزینه های آن صعب تر خواهد بود.
پس اینکه در ضابطه اصالت تصوری که افلاطون می گوید:«هر تغییر سیاسی را متوقف کنید؛ تغییر شر است و سکون ایزدی» هر گونه تغییر را می توان متوقف کرد اگر دولت به سواد یا نسخه دقیق و ورژن اصل یعنی صورت یا مثال آرمان شهر تبدیل گردد. اگر کسی بپرسد چگونه این کار عملی است، باید یاد تنظیمات کارخانه افتاد و با ضابطه اصالت طبیعی پاسخ داد که بازگردید به طبیعت و اینکه دولت سیزدهم تصمیم گرفت علی رغم فشارهای اقتصادی و کرونا در آستانه مذاکرات وین معاون سیاسی دولت قبل را عوض کند فی نفسه کار بدی نبود ولی با توجه به شرایط حساس مذاکرات و فرسایشی و بطئی شدن در این پرونده و پروسه هسته ای یا به اصطلاح برنامه جامع اقدام مشترک«برجام» بیشتر کنشگران سپهر سیاست با توجه به اتمسفر غالب بر این قضیه بر این باور هستند که عراقچی باید تغییر نمی کرد و با توجه به پیشینه،تجربه،سیاسی بودن و قاطعیت او مذاکرات زودتر به ایستگاه آخر و به حصول توافق منتهی می شد.
افرادی که نه توتالیتر و نه برنامه آنها مبتنی بر استراتژی و دیپلماسی و دکترین فعال باشد به باور کارشناسان علم سیاست با اینکه از برخی جهات شبیه توتالیتاریسم امروزی می شود آنها را قرار داد ولی برنامه ها و راهبردهای آنها منشاء گرفته از پوپولیسم و مهندسی معکوس است. به زعم این گونه استدلال ها، به باور من برنامه هیأت مذاکره کننده نه تنها به هیچ وجه بر توتالیتاریسم برتری ندارد بلکه در اساس و بنیاد با آن یکی است.
همچنین انتقادهایی که به این نظر از ناحیه کنشگران و تئوریسین های منظومه سیاست وارد می شود از پیش داوری دیرین و ریشه دار جناح محافظه کار برای آرمان سازی از دولت سیزدهم به دلیل اینکه در این بازه شش ماهه نتوانسته نه تنها گشایش و تغییر ولو کوچک در بهبود فضای کسب و کار و مهمتر از آن اوضاع معیشتی و اقتصادی پیکره اجتماع ایجاد کند مایه و نشأت می گیرد.
وقتی از عدالت سخن می گوییم؛ مقصودمان واقعا چیست؟ تصور نمی شود که این قبیل مسائل لفظی اهمیت خاصی داشته باشند یا اصولاً پاسخ قطعی به آن امکان پذیر باشد، زیرا چنین اصطلاحاتی همیشه به معانی مختلف بکار می روند.
با این حال، بر این باور باید بود که مراد اغلب ما از عدالت متوازن یا سیاست متوازن بر پایه تاکتیک و استراتژی مصالحه و مدارا با دوستان و دشمنان که دولت سیزدهم که با شعار شفاف سازی و مبارزه با ناکارآمدی و با این اصل در مواجهه با همسایگان و دشمنان اتخاذ کرده است چیزی از این دست است؛ توزیع برابر بار شهروندی،یعنی آن گونه محدودیت ها که در زندگی اجتماعی در مورد آزادی لازم است، سلوک مساوی با شهروندان در برابر قانون، البته به شرط آنکه قوانین خود ترجیح یا تبعیضی در مورد هیچ شهروند یا گروه یا طبقه ای قائل نگردند، بی طرفی محاکم عدلیه و برخورداری از سهم مساوی نه تنها از بار بلکه از مزایایی که هر شهروند به علت عضویت در یک کشور می تواند دریافت کند.
اگر افلاطون چنین معنایی از«عدالت» اراده می کرد، ادعای من دایر بر اینکه برنامه او صرفا توتالیتر است یقینا صحت نمی داشت و حق با تمام کسانی بود که معتقدند سیاست در نظر افلاطون بر شاکله و شالوده ای قابل قبول و بشر دوستانه پی ریزی شده است؛ اما امر واقع این است که معنایی که افلاطون از عدالت اراده می کرد به طور کلی چیزی متفاوت با واژه اصلی آن است.عدالتی که رییس دولت و تیم سیاسی و اقتصادی از آن دم می زنند این آرمان شهر کجاست؟! اینکه در تمام ادبیات و دایره واژگانی دولت و هیأت وزیران باید این کار بشود، باید فلان کار نشود و این بایدها و نبایدها از ضمیر غایب را کی باید جواب دهد جناب رییس جمهور؛ همان گونه الیاس نادران از جناح همفکر دولت در بهارستان داد سخن داد:«که رییس جمهور با صراحت اعلام کند که رییس تیم اقتصادی دولت کیست؟!»آیا مثل عدالت مورد نظر افلاطون باید در متون باستانی به دنبالش گشت؟!
ثبت دیدگاه