جنگ و تبعات آثار آن در زندگی مردم جهان

گفتمان، طاهر جمشیدزاده: جنگ‌ها در طول تاریخ که انسان های اولیه نئاندرتال غارنشین با همتایان خود به مقابله می پرداختند؛ تا جنگ های سفیدپوستان علیه سرخپوستان و آن گاه جنگ های اول و دوم جهانی که با تجهیزات مجهز لجستیکی، زمینی،دریایی و هوایی بوقوع پیوست همه پر از ویرانی و خسارات فراوان و زیان بار برای ساکنان کره زمین بوده اند و تعداد زیادی از ساکنان سیاره مادر در این جنگ ها و تعقیب و گریزها مصدوم، زخمی و از بین رفته اند.

در خصوص جنگ های که در تاریخ تا کنون که آخرین آن ها جنگ‌ روسیه علیه اوکراین در چند ماه گذشته بوده است و تبعات مصیبت بار و خرابی و کشتار زیادی به بار آورده است در خصوص ابعاد و آثار اقتصادی-اجتماعی این تهاجم این نکته باید مد نظر قرار گیرد که این آثار و ابعاد مشتمل بر تأثیرات اجتماعی مستقیم و غیرمستقیم است؛ مهاجرت، مرگ و میر، اشتغال،از دست رفتن آزادی و امنیت، از دست دادن خانه و کاشانه و … از جمله مواردی است که در زیر مجموعه تأثیرات اقتصادی-اجتماعی مستقیم دخیل هستند که ما در اینجا به دفاع و مقاومت قهرمانانه مردم شجاع ایلام علیه رژیم بعث عراق در جنگ تحمیلی هشت ساله می پردازیم.

بی شک جنگ تمام عیار تا بن دندان مسلح دشمن بعثی با زمامداری دیکتاتور وقت بغداد صدام حسین علیه ملت نیک اندیش و قهرمان و دولت تازه انقلابی ایران که انقلاب قرنش به رهبری کاریزماتیک معمار کبیر انقلاب حضرت امام خمینی”ره”که جهان را به قول فوکویاما و آلوین تافلر با استراتژی رسانه ای خویش تغییر داده بود و در گوشه و کنار عالم طنین انداز شده بود در۸سال دفاع مقدس در تاریخ این ملت بزرگ با اهدای خون هزاران لاله عاشق و گلگون کفن،مفقودالأثر که هر دم در تفحص و جستجو تعدادی از آنها شناسایی شده و بر دوش مردم آزاده ایران تشییع و خاکسپاری می شود  و هزاران جانباز وآزاده و آسیب دیدگان در شهرها و روستاهای مرزی کشور در یاد و اذهان مردم غیور و رشید ایران عزیز تا ابد ثبت و ماندگار است.

از دیرباز زمانی که بشر توانست نیازهای اولیه زندگی خویش را به قول آبراهام مازلو جامعه شناس و روانشناس اروپایی فراهم و مهیا سازد و احساس مالکیت کرد؛تا کنون مدام بر سر منافع خویش با دیگر همتایان خویش در جنگ،ستیز،گریز و کشمکش بوده است.از۳۴قرن ثبت شده جوامع بشری،حداکثر۳۰۰سال آن بدون جنگ ثبت شده است و بیش از۱۴۵۰۰جنگ در کره ارض در میان انسانها اتفاق افتاده است. 

در این میان نقش مردم دلاور،ولایی،قهرمان و نستوه ایلام که در پیشانی عتبات عالیات و در نقطه صفر مرزی چسبیده به خاک این کشور و نزدیک مسافت را به عراق شهرستان مهران آن دارد و بوسیله دشمن متجاوز بعثی اشغال شد و چیزی طول نکشید که توسط رزمندگان شجاع و بسیجیان هژبر و قاطع از لوث آنها آزاد شد،که رهبر فرزانه انقلاب پس از آزاد سازی مهران فرمودند:(مهران را خدا آزاد کرد.)بر کسی پوشیده و مستور نیست که نخست در نوزدهم دی ماه۱۳۵۹در اوایل جنگ در عملیات میمک بسیجیان و عشایر غیور ایلامی در عملیاتی تکاورانه و دلاورانه این منطقه را که ذکر آن رفت از دست دشمن بعثی آزاد کرده بودند و هر سال این دو رویداد تاریخی و مهم که برگ زرینی در تاریخ انقلاب و۸سال دوران طلایی و ماندگار دفاع مقدس است پاسداشت و گرامی داشته می شود و از مقام شامخ و والای شهدا و سرافرازان رشید این دو عملیات غرورآفرین و حماسه خیز تجلیل و یاد می شود.

تردیدی نیست که آثار ویرانی ها و خرابی های جنگ بر زیرساخت ها و کالبد این استان پس از قریب به سه دهه هنوز که هنوز است مشاهده می شود و غبار محرومیت و توسعه نیافتگی این خطه خون رنگ و دلاور پرور بر گرده این استان قهرمان که دینش را به امام،انقلاب و آرمان هایش ادا کرده است در اثر کم توجهی و ناکارآمدی،انفعال و خوداندیشی مسوولان امر در سنوات گذشته سنگینی می کند و جا دارد به این منطقه استراتژیک که از پناسیل و توانمندی های خوبی در حوزه کشاورزی،دامداری،نفت،گاز و صنعت و معدن برخوردار است بیش از پیش توجه و اهتمام شود تا برنامه ریزی اصولی،مدون و کلیدی این استان چرخ های توسعه اش بیش از هر زمانی به حرکت درآید و بر روی ریل توسعه،پیشرفت و جهش تولید قرار گیرد و تراز توسعه و شاخص توسعه یافتگی در خور این استان سرافراز باشد و تراز پیشرفت آن در جایگاه و رنکینگ واقعی خود قرار گیرد.

سرانجام در ۲۷تیرماه۱۳۶۷پذیرش قطعنامه از طرف جمهوری اسلامی ایران رسما اعلام گردید،عراق پذیرش قطعنامه را به منزله ضعف ایران تلقی کرد و با همدستی منافقین کوردل بار دیگر اقدام به تجاوزگری نمود اما با حضور قاطع و به موقع رزمندگان شجاع و شهادت طلب اسلام،صدام این بار هم از تلاش های ظالمانه و متجاوز خود طرفی نبست؛سرانجام در۱۵مرداد۶۷ طی نامه ای به دبیرکل خاویرپرز دکویار موافقت خود با آتش بس را اعلام نمود.

پس از ارسال نامه عراق به دبیرکل ،یک روز بعد در۱۶مرداد۶۷ایران نیز طی نامه ای موافقت خود را با مذاکرات مستقیم پس از برقراری آتش بس اعلام کرد.در تاریخ۱۷مرداد۱۳۶۷(۸اوت۱۹۸۸میلادی)شورای امنیت سازمان ملل متحد با حضور نمایندگان ایران و عراق تشکیل جلسه داد و از هر دو کشور درخواست کرد که از ساعت۳بامداد روز۲۰اوت۱۹۸۸(۲۹مرداد۱۳۶۷)آتش بس را در کلیه جبهه ها رعایت کنند.پس از دبیرکل،رییس شورای امنیت موافقت شورا با آتش بس را اعلام کرد.بدین ترتیب با استقرار  گروه یونیماگ”گروه ناظران،نظامیان،مشاوران و مستشاران ملل متحد در حفظ آتش بس و صلح بین المللی”در مرز دو کشور،رسما از۲۹مرداد۱۳۶۷آتش بس در مرزهای ایران و عراق برقرار و پایدار شد.

در بررسی های به عمل آمده در طول تاریخ و جغرافیای جنگ ها هیچ کس نمی تواند ادعا کند و مدعی باشد که در تمام صحنه های،عملیات صد در صد موفق بوده و هیچ نقطه ای ضعف و شکست نداشته است.اما نسبت موفقیت ها در سطح استراتژیک اثر تعیین کننده ای دارد و لذا در جنگ ۸ساله نیز با اسناد و مدارک موجود نسبت زیر حاکم است که بیش از۷۵%عملیات های جمهوری اسلامی ایران با استدلال موفق بوده است از جمله عملیات های ثامن الائمه،طریق القدس،فتح المبین،بیت المقدس،خیبر،والفجرها و کربلاها و…جمهوری اسلامی ایران فراتر از دستاوردهای سیاسی،نظامی و اجتماعی،در جنگ تحمیلی با دلایل قاطع و متقن اعلام پیروزی می کند و این پیروزی در جامعه نیز حس می شود:۱-رژیم منحوس و بعث عراق نتوانست در جنگی که ایجاد کرده بود،به هیچ یک از اهداف مطلق و یا نسبی و علی البدل خود دست پیدا کند.۲-صدام به عنوان آغازگر جنگ تحمیلی طی۶نامه رسمی به مسوولان جمهوری اسلامی ایران،اعلام پشیمانی نموده و در ششمین نامه نوشته است:(همه ی آنچه را می خواستید و بر آن تکیه می کردید،تحقق می یابدـ)۳-صدام که با لغو قرارداد۱۹۷۵الجزایر،جنگ را شروع کرده بود،در تاریخ۲۴مرداد۱۳۶۹”۱۵اوت۱۹۹۰”در آخرین نامه اش به رئیس جمهور ایران،که بوسیله رادیو بغداد هم قرائت شد،قرارداد۱۹۷۵را مجددا پذیرفت.۴-در طول تاریخ معاصر،برای اولین بار در جنگ،هیچ بخشی از کشور ایران،تجزیه و جدا نشد که از افتخارات ملت ایران و به ویژه رزمندگان اسلام در دفاع مقدس است.۵-سازمان ملل متحد رژیم بعث عراق را عامل شروع کننده جنگ بر ضد ایران معرفی کرد؛خاویر پرز دکوئیار دبیرکل سازمان ملل متحد،طی شندS/23273مورخ ۹دسامبر۱۹۹۱میلادی(۱۸آذرماه۱۳۷۰هجری شمسی)رژیم عراق را به عنوان مسوول و آغازگر جنگ علیه ایران در۲۲دسامبر۱۹۸۰”۳۱شهریور۱۳۵۹”اعلام نمود.