به گزارش گفتمان: حسن موسوی چلک روز پنجشنبه به صورت ویدیو کنفرانس در «سمینار رسانه، فضای مجازی و آسیب های اجتماعی» که در تالار فردوسی دانشگاه کردستان برگزار شد با اشاره به اینکه وضعیت اجتماعی کشور در حوزه آسیب های اجتماعی مطلوب نیست، اظهار داشت: اگر تدبیری اتخاذ نکنیم آسیب های اجتماعی بحران‌های جدی تری را در کشور ایجاد می کنند.
وی با بیان اینکه در گذشته آسیب های اجتماعی محدود به فضای حقیقی بود و امروز فضای مجازی هم به آن اضافه شده است، افزود: همیشه فضای مجازی را فرصت می دانم اگرچه می تواند تهدیدهایی هم داشته باشد.
وی یکی از آسیب های اجتماعی مهم در کشور را اعتیاد خواند و گفت: براساس آمار مربوط به حدود یک دهه پیش، چهار میلیون و ۴۰۰ هزار نفر مصرف کننده مواد مخدر در کشور داریم که به اذعان دبیرکل ستاد مواد مخدر از این تعداد ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر دایمی و مابقی به صورت تفننی مواد مصرف می کنند.
موسوی چلک با اشاره به اینکه آمار مصرف کنندگان مواد مخدر صنعتی را نداریم، افزود: بحران ها تشدید کننده آسیب های اجتماعی است و در آخرین آمار اعلام شده در سال ۱۳۹۹، مسیر انتقال بسیاری از بیماری ها و آسیب ها به سمت روابط جنسی محافظت نشده گرایش پیدا کرده است.
وی از دیگر آسیب های اجتماعی رایج در کشور را طلاق خواند و گفت: در حوزه طلاق با وضعیت بغرنجی مواجه هستیم به گونه ای که به ازای ۳.۲ ازدواج یک طلاق در کشور ثبت می شود.
وی ادامه داد: در ۲ سال اخیر به واسطه شیوع کرونا سن استفاده کنندگان از تلفن همراه هوشمند و اینترنت کاهش پیدا کرد و کودکان و نوجوانان ما ۱۰ سال زودتر به تلفن هوشمند دسترسی پیدا کردند.
رییس انجمن مددکاری اجتماعی ایران با بیان اینکه علاوه بر افزایش ساعت مصرف، کنترلی بر نحوه استفاده کودکان و نوجوانان در اینترنت نمی شود، گفت: در کشورمان با پیچیدگی حوزه آسیب های اجتماعی مواجه هستیم.
وی با بیان اینکه براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت بهداشت ۲۰ تا ۲۵ درصد مردم ایران یک اختلال روانی دارند، یادآور شد: در برخی اقشار هم چون کارگری شاخص اختلالات روانی و شیوع مواد مخدر بیشتر است.
وی اظهار داشت: بدون در نظر گرفتن آنچه در جامعه می گذرد رسانه و سیاستگذاران فضای مجازی نمی توانند تدابیر لازم را اتخاذ کنند لذا ما نیازمند سیاستگذاری مبتنی بر شواهد در حوزه رسانه و فضای مجازی هستیم.
وی با بیان اینکه باید بپذیریم فضای مجازی و رسانه فرصت است نه تهدید و هوشمندانه هم می توان با تهدیدهای آن مقابله کرد، افزود: می طلبد نقش رسانه و شبکه های اجتماعی که امروز در دسترس هستند را به فرصت تبدیل کنیم و از ظرفیت های آنها برای کاهش آسیب های اجتماعی بهره ببریم.
رییس انجمن مددکاری اجتماعی ایران یادآور شد: رسانه ها همانگونه که نقش ترویج مسوولیت های اجتماعی و بیان ظرفیت ها را دارند در حوزه مطالبه گری هم نقش پررنگی دارند.
وی ادامه داد: وقتی سیاست های رسانه ای در حوزه آسیب های اجتماعی وجود داشته باشد زمانی که تجاوز و خشونت و خودکشی صورت می گیرد رسانه می داند چه سیاست هایی در راستای کاهش تنش و افزایش تاب آوری مردم را در پیش بگیرد.
انتقال تجربه نسل گذشته به نسل جدید نیازمند گفتگوی بین نسلی است
منصور ساعی پژوهشگر حوزه ارتباطات خانواده هم در پنل نخست این سمینار با بیان اینکه رسانه ابزار نیست ظرفیت است، اظهار داشت: هر تجربه مثبت و منفی که در جامعه رخ می دهد به ویژه منفی آن را به رسانه ربط می دهند.
وی افزود: تمام مسائل اجتماعی آسیب اجتماعی نیستند بلکه مواردی مثل شکاف ارزشی و هنجاری بین نسل ها، مساله اجتماعی است و الزاما آسیب نیست.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه مساله های اجتماعی کلان تر از آسیب ها هستند، اضافه کرد: جوامعی که در گذار تاریخی خود رویدادهای فناورانه، متعدد و سریع را تجربه می کنند با شکاف های اجتماعی و ارزشی مواجه می شوند.
ساعی پیامد این تحولات را نبود گفت و گوی بین نسلی و نبود زبان مشترک خواند و گفت: امروزه خانواده ایرانی یک خانواده هسته ای ناقص است و پیامد آن یک پا در سنت و یک پا در مدرنیته دارد.
وی با اشاره به اینکه والدین امروز دمدمی مزاج شده اند که باعث تنش های نسلی شده است، گفت: رسانه این بحران ها و زخم ها و آسیب ها را منتشر می کند چراکه عصر شفافیت است و زمانیکه مسئله ای رخ می دهد باید پاسخ مسوولانه به بحران بدهد.
این استاد دانشگاه گفت: گفت و گویی بین نهادی در ایران داریم که بر روی بحرانی صحبت شود و متاسفانه بیشتر کار جزیره ای انجام می شود.
ساعی یادآور شد: یکی از مساله های ایران این است که بار سنگین مسوولیت از تربیت گرفته تا اشتغال و فراغت فرزندان به خانواه تحمیل شده است.
وی با بیان اینکه خشونت خانگی ریشه در مسائل برون خانواده و ناکارآمدی نهادهای اجتماعی دارد گفت: در خانوادا با پدیده از دست رفتن مرجعیت و نقش والدین تحت تاثیر تحولات مواجه هستیم.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: انتقال تجربه نسل گذشته به نسل جدید نیازمند گفتگوی بین نسلی است که داشته های قبلی حفظ و نسل جدید هم دیده شود.
ساعی یادآور شد: در سیاست های امروز کشور نسل جدید دیده نمی شود و فراغت جمعی خانواده محور در خانواده ها کم شده و فراغت فردی رسانه محور زیاد شده است.
برگزاری همایش رسانه، فضای مجازی و آسیب های اجتماعی
دبیر سمینار رسانه، فضای مجازی و آسیب های اجتماعی هم در ابتدای این نشست با اشاره به اینکه این سمینار توسط خبرگزاری کردپرس و با حمایت اداره کل ارشاد اسلامی استان برگزار شده است، اظهار داشت: شورای سیاستگذاری این سمینار متشکل از تعدادی از اساتید و فعالان حوزه فرهنگ و رسانه از اردیبهشت امسال تشکیل شد و دبیری این شورا هم بر عهده شیروان یاری بود.
منصور اولی اضافه کرد: برگزاری این سمینار حاصل از دغدغه مندی جمع زیادی از صاحبان رسانه و فعالان فضای مجازی و اساتید دانشگاه و فعالان فرهنگی است.
وی از تبدیل این سمینار به همایشی دارای درجه علمی با کمک دانشگاه کردستان و جهاد دانشگاهی استان خبر داد و افزود: معتقدیم فضای مجازی نه تهدید و نه فرصت بلکه ابزاری کارآمد و قابل استفاده است که اگر به صورت علمی و برنامه ریزی و تخصصی شده مورد استفاده قرار گیرد می توان از مزیت های آن بهره برد.
دبیر سمینار رسانه، فضای مجازی و آسیب های اجتماعی گفت: فضای مجازی در کنار قانون گذاری نیازمند تبیین علمی، فرهنگی و اجتماعی است و مدیریت آن بدون پیوست فرهنگی امکان پذیر نیست.
اولی یادآور شد: این سیمنار تلنگری به جامعه دانشگاهی برای ورود به تبیین علمی و اجتماعی استفاده از فضای مجازی است و امید می رود با همراهی و همکاری دست اندرکاران و فعالان حوزه رسانه به اهداف مدنظر دست پیدا کنیم.
| بیشتر بخوانید: |
| نقش رسانه در ساختن افکار توسعه محور جامعه |
| رسانه‌ها به عنوان زبان گویا و ناظر در هر جامعه‌ای به شمار می‌روند |