چرا بازنشستگان ناراضی‌اند؟

گفتمان: سوم مرداد روز تکریم بازنشستگان است، افرادی که عمده آنها نه تنها تکریم نمی‌شوند، بلکه درآستانه پیری کرامتشان حسابی خدشه دار شده است.

این روزها کمتر بازنشسته‌ای در کشور وجود دارد که از وضعیت معیشت و زندگی خود راضی باشد و این موضوع دلایل مختلفی دارد که عضو هیات مدیره کانون عالی بازنشستگان تامین اجتماعی کشور به تشریح علل آن پرداخت.

جواد اکبری با اشاره به مشکلات متعددی که امروز بازنشستگان با آن مواجهند، اظهار کرد: اگرچه مشکلات معیشتی این روزها تقریبا تمام مردم را دچار چالش کرده، اما بازنشستگان با توجه به شرایط اقتصادی، معیشتی و جسمی که دارند بیش از سایر اقشار تحت تاثیر قرار گرفته اند.

وی با بیان اینکه عمده بازنشستگان کارگری حداقل حقوق را دریافت می‌کنند، ادامه داد: این میزان دریافتی به هیچ عنوان جوابگوی نیاز و هزینه‌های زندگی افراد بازنشسته نیست که در سن پیری قرار دارند و با انواع مشکلات و بیماری‌ها مواجه اند.

این فعال کارگری از دلایل متعددی یاد کرد که باعث شده امروز مستمری که بازنشستگان تامین اجتماعی دریافت می‌کنند کافی نباشد و افزود: یکی از مهمترین این موارد شرایط سازمان تامین اجتماعی است که در گذر زمان به سمتی سوق داده شد که اکنون هزینه و درآمدهای آن به نوعی است امکان پرداخت مستمری کافی به بازنشستگان را ندارد.

اکبری فلسفه تشکیل سازمان تامین اجتماعی را برای کارگرانی دانست که در واحدهای تولیدی کار می‌کردند و کارفرمایان موظف بودند به صورت اجبازی آنها را بیمه کنند که تا آن زمان وضعیت تامین اجتماعی هم خوب بود.

وی اضافه کرد: پس از مدتی بیمه شدگان اختیاری هم به جمعیت بیمه پردازان تامین اجتماعی اضافه شدند که حداقل پرداختی حق بیمه را به تامین اجتماعی دارند، اما آنها نیز در نهایت به مستمری بگیران تامین اجتماعی تبدیل می‌شوند.

عضو هیات مدیره کانون عالی بازنشستگان تامین اجتماعی  کشور تحمیل شدن بیمه برخی گروه‌ها مانند قالیبافان، رانندگان، هنرمندان، کارگران ساختمانی و… از سوی دولت و مجلس به تامین اجتماعی را نیز مشکل دیگری دانست که باعث افزایش بار مالی تامین اجتماعی شده و خاطرنشان کرد: قرار بود این اقشار ۱۰ درصد حق بیمه را پرداخت کنند و ۲۰ درصد بر عهده دولت باشد، اما در این سال‌ها دولت مطالبات خود را به طور کامل پرداخت نکرد.

اکبری بدهی کنونی دولت به تامین اجتماعی را نزدیک به ۴۰۰ هزار میلیارد تومان برآورد کرد و گفت: این رقم اصل بدهی است و از آنجایی که کارفرمایانی که دیر حق بیمه را به تامین اجتماعی بدهند مشمول جریمه می‌شوند، دولت به عنوان بزرگترین کارفرما نه تنها بدهی خود را نداد، بلکه جریمه این دیرکرد نیز در نظر گرفته نشده است.

وی خارج شدن کارگاه‌های زیر پنج نفر از شمول قانون کار را نیز یکی دیگر از دلایلی دانست که باعث شده تعداد بیمه پردازان تامین اجتماعی کم شود، زیرا بخش زیادی از کارگاه‌های کشور زیر پنج نفر هستند.

به گفته این فعال کارگری، نهادهای سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی مانند شستا که باید برای تامین اجتماعی درآمد کسب می کردند نیز به خوبی عمل نکردند و در این بخش نیز درآمدهای تامین اجتماعی کاهش یافت.

اکبری معتقد است مجموع این عوامل باعث شده بار مالی فراوانی به تامین اجتماعی تحمیل شود و نتواند خدمات مناسبی را به بازنشستگان ارائه دهد.

وی تاکید کرد: در گذشته به ازای هر ۱۵ نفر بیمه شده یک بازنشسته در تامین اجتماعی داشتیم که این تعداد اکنون به هر ۳.۵ بیمه شده به ازای یک بازنشسته رسیده است.

عضو هیات مدیره کانون عالی بازنشستگان تامین اجتماعی  کشور با بیان اینکه اکنون درآمد و هزینه تامین اجتماعی تقریبا برابر شده، افزود: البته تامین اجتماعی هنوز دچار ورشکستگی نشده است، اما شرایط مناسبی هم ندارد.

تعداد بالای حداقل بگیرها

یکی دیگر از دلایلی که باعث نارضایتی بازنشستگان شده و اکبری به آن اشاره کرد حقوق پایین حداقل بگیران بود که تعداد آنها کم هم نیست.

وی اظهار کرد: برای مثال کسی که اکنون به اندازه ۱۰ روز در ماه حقوق بازنشستگی می‌گیرد، حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان دریافتی دارد که رقم بسیار پایینی است.

عضو هیات مدیره کانون عالی بازنشستگان تامین اجتماعی  کشور عنوان کرد: از سوی دیگر موضوع همسان سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی نیز به طور کامل انجام نشده و تنها ۷۵ درصد آن در سال گذشته صورت پذیرفت و مابقی آن به دلیل محدودیت منابع مالی به امسال موکول شد.

بازنشستگان کارگری، محروم از فوق العاده مناطق جنگی

اکبری یکی دیگر از دلایل نارضایتی بازنشستگان تامین اجتماعی را عدم تعلق فوق العاده مناطق جنگی به بازنشستگان کارگری استانهای مشمول دانست و تاکید کرد: چطور است  بازنشستگان کشوری این استانها مشمول دریافت فوق العاده مناطق جنگی هستند، اما بازنشستگان تامین اجتماعی نه.

وی گفت: کسانی مشمول این طرح شده اند که اکنون سر کار هستند و زمان جنگ را ندیده اند، اما کارگرانی که در ایام جنگ با آن سختی پای خط تولید بودند از این موضوع محروم مانده اند.

اکبری مجموع این موارد را باعث شرایط سخت معیشتی بازنشستگان دانست و عنوان کرد: تقاضا داریم کسانی که برای حوزه کارگران بازنشسته تصمیم گیری می کنند از افراد کارشناس و کاربلد انتخاب شوند.

وی در پایان از وجود ۴.۲ میلیون نفر مستمری بگیر تامین اجتماعی در کشور خبر داد که البته تعدادی از آنها بیمه شدگان اختیاری، حمایتی ( کارگران ساختمانی، رانندگان و …) هستند و کارگر نمی‌باشند.