گفتمان، طاهر جمشید زاده: آدمی در گروه و به ویژه در منظومه سیاست ممکن است خود را در برخی زمینه ها در اقلیت ببیند و این قضیه الان در مورد رییس جمهور ایالات متحده که با مشکلات داخلی، زمستان صعب پیش رو و بحران انرژی به دلیل جنگ فرسایشی روسیه و اوکراین،چالش انتخابات میان دوره ای و بحران خشکسالی در قاره سبز مواجه است به عینه صدق می کند. این همسویی با اکثریت یکی از واقعیت های زندگی است که بیشتر آدم ها به آن خو کرده اند. اگر به نتیجه برسیم که اکثریت، منبع اطلاعات معتبرتری است تا تجربه شخصی ما، ممکن است نظر خود را تغییر دهیم و با عقاید اکثریت همسو شویم.« اجماعی که۱+۴ در گفت و گوهای طولانی داشتند تا آمریکا را که به صورت یکجانبه از توافق برجام در۱۸ اردیبهشت۱۳۹۷ هجری شمسی خارج شده بود به میز مذاکره برای احیای برجام برگردانند و بألاخره موفق شدند.»
گفته می شود اگر در زمان محقق شدن توافق تازه احیای برجام و رسمیت یافتن آن، معاهدات و قراردادهای بین المللی بین ایران و شرکت ها و کمپانی های خارجی برقرار شود و پس از آن خروج از برجام رخ دهد یا تحریم ها برگردد، این معاهدات یا شامل تحریم نمی شوند یا حداقل سه سال برای اجرای توافقات به این کمپانی ها زمان می دهد. در واقع برنامه جامع اقدام راهبردی مشترک« برجام» فرصت های سرمایه گذاری زیادی را در داخل کشور مهیا و فراهم خواهد کرد. یکی دیگر از آیتم ها و نکاتی که ایران در برجام تازه مطرح کرده است این است که آمریکا مجبور باشد با خروج از برجام، به ایران غرامت دهد. ایران این قضیه را پیشنهاد داده، اروپا قبول کرده و باید منتظر ماند و دید در صورت رسانه ای شدن آمریکا چه پاسخی به درخواست غرامت ایران که اکنون در حال چانه زنی و چکش زدن در دستگاه دیپلماسی است داده است.
از زمان آغاز گفت و‌گوها و رایزنی در آوریل۲۰۲۱ و طی یک بازه فرسایشی و بطئی۱۷ ماهه، چشم انداز بازگشت چهره ای چون دونالد ترامپ یا جمهوری خواهی هم مسلک و هم فکر او با بیم و امید و خوف و رجاء گفت و‌گوها را تحت الشعاع خویش قرار داده است؛ در همین حال به نقل از جراید اروپایی گفته شده است که یکی از تضمین هایی که در متن پیش نویس گنجانده شده است آن است که شرکت های خارجی بتوانند به مدت دو و نیم سال بدون واهمه، ترس و گریز از تحریم ها به فعالیت های خود در ایران ادامه دهند، حتی اگر توافق احیاء شده از بین برود و ایران نیز هم زمان ضمانت های ذاتی دریافت خواهد کرد که به این کشور فرصت می دهد ظرفیت غنی سازی اورانیوم خود را سریعا افزایش دهد تا واشنگتن از خروج دوباره از توافق منصرف شود.
با این همه، طبق نوشته های این جریده های کثیرالانتشار غربی این فرصت هنگامی برای ایران فراهم می شود که تهران بتواند سانتریفیوژهای پیشرفته و تجهیزات مرتبط با را در داخل و تحت نظارت آژانس نگاه دارد، اما آن گونه که قرائن و شواهد نشان می دهند، در جواب مکتوب، ایالات متحده خواستار از بین بردن و نابود کردن سانتریفیوژها است. یکی از مقام های ارشد دولت بایدن مدعی است که در صورت احیای برجام و در واقع اجرای کامل و متقابل توافق، قسمتی از محدودیت ها اعمال خواهند شد؛ این محدودیت ها شامل ممنوعیت ایران برای غنی سازی و ذخیره سازی اورانیوم و حذف هزاران سانتریفیوژ پیشرفته، از جمله تمامی سانتریفیوژهای تعبیه شده در تأسیسات فردو و ممنوعیت بازآوری و طراحی دوباره رآکتوری است که می تواند برای تولید پلوتونیوم مورد استفاده واقع شود.
به ادعای این نشریات، محدودیت های سخت گیرانه برای غنی سازی با این هدف اعمال می شوند که اگر ایران از این توافق خارج شود، حداقل شش ماه طول بکشد تا بتواند پیشرفت هایی را که داشته، بازگرداند. ایران اکنون دارای۳۸۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده است و هزاران سانتریفیوژ پیشرفته، از جمله ماشین های آی- آر-۶ که بسیار سریع فعالیت می کنند. از دیگر موضوعاتی که گفته می شود اختلافات درباره آن باقی است، مقوله تحریم ها است. به ادعای پولیتیکو، حتی اگر ایالات متحده تحریم های مرتبط با برنامه هسته ای ایران را دلیل توافق تازه لغو کند، بسیاری از تحریم های دیگر این کشور علیه ایران که در نتیجه کمپین فشار حداکثری ترامپ هستند، باقی خواهند ماند، طبیعتاً این مسأله کار تیم بایدن را سخت تر کرده است زیرا تلاش می کنند تا بفهمند کدام تحریم ها را لغو کنند و کدام را نگاه دارند.
چالش دیگر مربوط به مسائل پادمانی است؛ قبل از این ایران اصرار داشت که آژانس، پرونده مرتبط با منشاء ذرات اورانیوم ادعایی در سه سایت را به عنوان پیش شرط ببندد. با این همه، پولیتیکو به نقل قول از مقام های غربی مدعی است که ایران باید در این مورد ویژه به آژانس پاسخ قانع کننده و معتبری ارائه دهد؛ ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز گفته است که در این خصوص راه میان بری وجود ندارد.
ادعاهای مبهم مطرح شده در مورد مسائل پادمانی، واکنش های دستگاه دیپلماسی کشورمان را در پی داشت؛ وزیر امورخارجه حسین امیر عبداللهیان در این راستا گفته است که:« روی مسائل باقی مانده پادمانی بسیار جدی هستیم. به هیچ وجه حاضر نیستیم در شرایطی که همه طرف ها به برجام برمی گردند، برخی اتهامات سیاسی و بی اساس آژانس علیه ایران باقی مانده باشند و آن ها بخواهند مثل استخوان لای زخم، هر زمان که خواستند، این ادعاهای برخاسته از محیط ناامن کننده رژیم صهیونیستی را تکرار کنند.»
| بیشتر بخوانید: |
| پارادوکس شناختی درباره برجام |
| بله برون یا پارادوکس برجام مسأله این است؟ |