ورزشی
| 1 سال قبل

شطرنجی که طلایی نشد

گفتمان، طاهر جمشیدزاده: بازی نهایی لیگ ملت های اروپا شامگاه یکشنبه۲۸ خرداد۱۴۰۲ قهرمان و برنده نهایی خودش را شناخت و میلیون ها بیننده مشتاق و پرشور طرفدار ورزش مهیج و هیجان انگیز فوتبال را مقهور هنرنمایی و خلاقیت بازیکنان محبوب خویش ساخت و به قول گاندالف« سر ایان مک‌ کلن» در فیلم ارباب حلقه ها(Lord of Rings) بازی نهایی آیا مخفی است؟ یا امن است؟ و در پایان این ملودرام هیجانی در مستطیل سبز و جنگ بدون تیراندازی در مسابقه فینال این ماتادورهای« اسپانیا» بودند که  در ضربات جبار پنالتی با نتیجه۵ بر۴ شطرنجی پوشان کرواسی راشکست دادند.

در چارچوب دیدار پایانی لیگ ملت های اروپا از ساعت۲۲:۱۵ دقیقه شامگاه ۲۸ خرداد۱۴۰۲«۱۸ژوئن۲۰۲۳» و تا چند دقیقه گذشته از بامداد۲۹ خرداد۱۴۰۲ دو تیم اسپانیا و کرواسی به مصاف هم رفتند که این مسابقه جذاب و تماشایی  که لنز دوربین های مختلف مستقر در ورزشگاه« دکویپ» شهر روتردام هلند بر میمیک صورت هواداران دو تیم کرواسی و اسپانیا کلوزآپ کرده بودند و اشک ها و لبخندهای زیادی را پس از مشخص شدن چهره قهرمان در سرزمین لاله های نارنجی ثبت و ضبط کردند؛ لیگ ملت های اروپا  با قهرمانی اسپانیا به ایستگاه پایانی رسید.

لاروخا در دیدار فینال موفق شد در پایان یک ماراتن جذاب و نفس گیر۱۲۰ دقیقه ای در ضربات جبار پنالتی کوکاستی«کرواسی» را شکست داده و جام قهرمانی را بالای سر ببرد.

بازی در وقت قانونی۱۲۰ دقیقه با تساوی بدون گل تمام شد تا کار به ضربات پنالتی کشیده شود؛ هر سه پنالتی نخست دو تیم تبدیل به گل شد تا اینکه ضربه چهارم کرواسی را اونای سیمون، دروازه بان اسپانیا مهار کرد، در حالی که اسپانیا می رفت تا جشن قهرمانی اش را برپا کند، لاپورت ضربه پنجم تیمش را به دیرک دروازه کوبید تا کار به ضربات یک به یک کشیده شود، یک بار دیگر سیمون  در نقش ناجی قهرمان اسپانیا ظاهر شد و پنالتی ششم حریف  را گرفت و در نهایت کارواخال با گل کردن پنالتی ششم اسپانیا جام طلایی قهرمانی را به دستان یوردی آلبا کاپیتان قرمزهای اسپانیا رساند؛ در بازی رده بندی نیز عصر یکشنبه آتزوری برابر لاله های نارنجی به مقام سوم این مسابقات رسیده بود.

تجزیه و تحلیل عملکرد تیم ملی کرواسی در چند سال اخیر و بویژه از جام جهانی۲۰۱۸ روسیه به بعد نشان می دهد اکنون دیگر بلیزرها یکی از قدرت های فوتبال قاره سبز و‌ جهان هستند؛ شاید وقتی این تیم به فینال جام‌ جهانی رسید خیلی ها ترجیح می دادند رقیب فرانسه در آن فینال تیمی نامدارتر باشد، مثل جام جهانی۲۰۲۲ قطر، تیم زلاتکو دالیچ در لیگ‌ ملت های اروپای۲۰۲۳ با شایستگی تحسین برانگیز مقابل هلند راهی فینال شد؛ کروات ها در فینال با روحیه جسور و‌ جنگنده و بازی رو به جلو و پرسینگ ماتادورها نشان دادند که رقیبی سرسخت و‌ جدی برای اسپانیا هستند و ۱۲۰ جدال نفس گیر و ضربات جبار پنالتی تا آستانه گرفتن اولین جام طلایی در سرزمین لاله های نارنجی آن ها را برد و در ضربه چهارم پنالتی که خراب کردند دوباره برگرداند سر جای خویش؛ اگر چه در پایان اسپانیا قهرمان شد و شایسته این عنوان بود ولی لوکامودریچ و یارانش ثابت کردند هنوز حرف های ناگفته و زیادی برای فوتبال جهان دارند و یحتمل در آینده بعید نیست شطرنج آن ها طلایی شود.

فوتبال و سیاست همواره شانه به شانه هم حرکت کرده اند و هر دو مکمل یکدیگر هستند و آن ها را به بال های یک پرنده تشبیه می کنند که بدون دیگری فرایند پرواز ممکن و میسر نخواهد شد؛ کارشناسان سپهر ورزش، فوتبال را یک جنگ بدون تیراندازی قلمداد می کنند و بی سبب نیست که در ۵ قاره جهان از دیرباز طرفداران زیادی را چه پای گیرنده های تلویزیونی و از قاب شیشه ای و چه در ورزشگاه ها به خود مشغول کرده است که در کنار هنرهفتم« سینما» با آن غول جادویی سینمای هالیوودش با درآمدهای نجومی یکی از پول سازترین و پردرآمدزاترین صنعت های دنیا به شمار می رود و پنجمین حرفه پرطرفدار جهان از این حیث با۵ میلیارد ببیننده است.

کیسی استنگل مدیر سابق تیم یانکی های نیویورک در جمله ای معروف گفته است:«پیدا کردن بازیکنان خوب آسان است ولی واداشتن آن ها برای بازی با یکدیگر، کاری بس دشوار است.»یک  تیم فوتبال منسجم، تنها شامل ۱۰ بازیکن و گلر آن نیست؛ بلکه یک سازمان متحد تیمی است با اصول واحد برای یک هدف مشترک با استراتژی برتر رقیب شناسی و پویایی شناسی  و کیفیت بازیکنان شاخص خویش و قراردادهای خاص خود، بدون دانستن این چیزها کادرفنی و مدیرعامل و دیگر عوامل تیم در گل گیر خواهند کرد ولی با دانستن آنها می توانند کاری کنند که تیم آن ها به عظمت دست یافته و به شایستگی قهرمانی برسد. چرا که بازیکنان هر تیمی، اگر تک تک بازیکنانش روی هدف خاص خودشان تمرکز و به دیگر هم تیمی های خویش پاس نداده و تک روی کنند، به طور هماهنگ جلو نمی رود.

در دو کشور کرواسی و اسپانیا نیز در ادوار مختلف چه در جام های جهانی و چه در جام ملت های اروپا این قضیه به شدت خودنمایی کرده است و ماتادورها و کوکاستی ها بارها و بارها برای هم خط و نشان کشیده اند اما در این میان کفه ترازو به سود قرمزهای اسپانیایی به نسبت شطرنجی پوشان کرواسی سنگین تر بوده و لاخاروها توانسته اند در۱۱ سپتامبر۲۰۱۸ کروات ها را با نتیجه سنگین ۶ بر صفر مقهور هنر ظریف و زیبای فوتبال خویش کنند که هواداران فوتبال شامگاه یکشنبه۲۸ خرداد ۱۴۰۲منتظر نشستند و دیدند جام‌ قهرمانی فینال لیگ ملت های اروپا را ماتادورهای اسپانیا خوشحال و شادمان به خانه بردند.

محمدرضا شفیعی کدکنی شاعر شهیر معاصر نکته طلایی ای در خصوص شعر دارد و آن این است که:« یک شعر خوب، شعری است که در ذهن مخاطب رسوب کند.» و به باور قاطبه دوستداران و تماشاگران فوتبال، یک فوتبال خوب، فوتبالی است که فارغ از نتیجه زیبا، جذاب و تماشاگر پسند باشد که هیجان برد و شادی پس از پیروزی چنین فوتبالی تا مدت ها همراه هواداران آن خواهد بود و شکست در آن یک نوستالژی غمگین برای طرفداران این ورزش مفرح و جذاب تا ماه ها و بلکه سالهاست و برای همین است که فوتبال در قشرهای متوسط و پایین جوامع با اقبال وسیع و‌ گسترده ای روبه رو است و هواداران بی شماری در میان این طبقات اجتماعی که بیشترشان از طبقه فرودست جوامع هستند دارد و با پیروزی تیم محبوبشان خوشحال و با شکست آن تا مدت ها مغموم و غمگین هستند؛ در سکانسی زیبا از فیلم گوزن ها قدر به سید می گوید:« چون جون دارم زنده هستم.» و این حکایت اشک و لبخند هواداران فوتبال از برد و باخت تیم محبوبشان است.

در واقع‌ نمی توان تا قبل از دهه۱۹۹۰ میلادی از فدراسیون کرواسی نام برد، کرواسی تا این زمان جزو یوگسلاوی بود و فدراسیون فوتبال مستقل نداشت.اما زمانی که کرواسی به استقلال رسید، فدراسیون فوتبال کرواسی هم تأسیس شد و ستاره های فوتبال این کشور که در دهه های قبل پرورش یافته بودند پا به میدان فوتبال گذاشتند؛ میروسلاو بلاژویچ فقید که به چیرو معروف است و سابقه هدایت تیم ملی ایران و تیم های لیگ برتری کشورمان را در کارنامه داشت یکی از پرافتخارترین مربیان تیم ملی کرواسی بود؛ مهمترین موفقیت او در زمینه بین المللی کسب مقام سوم برای تیم ملی کرواسی در جام جهانی ۱۹۹۸ میلادی فرانسه بود که ایران نیز در آن حضور مقتدری داشت و آن بازی حیثیتی قرن مقابل ایالات متحده را ۲ بر۱ پیروز و تاریخ ساز شد و از قضا چیرو یکی از تماشاگران این بازی بود و بسیار از سبک بازی نسل طلایی فوتبال ایران تمجید کرده بود، بلاژویچ از سال۱۹۹۴ تا۲۰۰۰ میلادی مربی تیم کرواسی بود ودر۷۲بازی این تیم حضور داشت که در ۴۵ درصد از بازی های تیم کرواسی به پیروزی رسید.

نکته جالب بازی فینال این بود که کروات ها بدترین شکست خویش را در۱۱ سپتامبر۲۰۱۸ میلادی با نتیجه۶ بر صفر مقابل لاخاروها« قرمزهای اسپانیا» تجربه کرده بودند و در شامگاه یکشنبه آماده تقابل و رؤیارویی برای سیاست جبران در مستطیل سبز و دنیای توپ گرد در فینال لیگ ملت ها مقابل همتای اسپانیایی خویش بودند تا آن شکست سنگین حیثیتی را به بوته فراموشی بسپارند اما باز تاریخ به قول کارل مارکس که گفته است تاریخ دو بار تکرار می شود بار اول به صورت تراژدی و دیگر بار به صورت طنز ولی بازهم دوباره برای کرواسی تراژدی آفرید ولی از طرف دیگر اسپانیا هم با سرمربی کارکشته خود« لوئیس د لا فوئنته که کار خویش را از رده های پایه و زیر۲۱ سال اسپانیا آغاز کرده است و پس از ناکامی این تیم در جام جهانی۲۰۲۲ قطر که جایگزین انریکه شد و در کارنامه خود تجربه قهرمانی یورو زیر۱۹ سال و زیر۲۱ سال و مسابقات مدیترانه سال۲۰۱۸ میلادی را دارد و سال گذشته نیز مدال نقره المپیک توکیو ژاپن را کسب کرده بود توانست با شکست دادن کرواسی در ضربات پنالتی قهرمانی در لیگ ملت ها را به کلکسیون افتخارات کشورش که قهرمانی جام جهانی و جام ملت ها هم در آن دیده می شد را اضافه کند.