به گزارش گفتمان: سد چمشیر بر روی رودخانه زهره ساخته شده است و رودخانه زهره بر اساس شهرها و دشت‌های که در مسیر خود از نزدیکی آنان می‌گذرد به نام‌ها مختلفی مثل اردکان، شش پیر، فهلیان و زیدون نامگذاری شده اما نام رسمی آن رودخانه زهره و بر اساس آخرین شهری که از آن می‌گذرد و به دریا می‌ریزد رودخانه هندیجان نیز نامیده می‌شود.
این رودخانه از دو رود فهلیان و تنگ شیو در شهرستان ممسنی در استان فارس و خیرآباد در منطقهٔ دهدشت در استان کهگیلویه و بویراحمد سرچشمه می‌گیرد.
رودخانه زهره یا هندیجان بطول تقریبی حدود ۴۷۵ کیلومتر در سه استان فارس ،کهگیلویه و بویراحمد و خوزستان جریان دارد اما با وجود نیاز این استان ها به آب و خطرات سیلاب هنوز سدی برای مهار آب آن احداث نشده است.
مطالعه احداث سد چمشیر در سال ۱۳۷۶ از سوی سازمان آب منطقه‌ای فارس، بوشهر و کهگیلویه و بویراحمد صورت گرفت.
سد چمشیر که در حال حاضر در نزدیکی شهرستان گچساران در جنوب کهگیلویه و بویراحمد در حال احداث است بلندترین سد وزنی از نوع بتنی غلتکی (آر. سی. سی) ایران بشمار می رود.
رونق چرخه اقتصاد داخلی و خودکفایی یکی از اهداف ساخت سد چمشیر بوده و این مهم به درستی پاسخ داده شده است و همچنین توسعه صنایع گردشگری، اشتغال پایدار، ایجاد بستر برای توسعه صنایع آبزیان و موارد دیگر از قبل اجرای این سد محقق می شود.
طبق اعلام مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد سد چمشیر در گچساران بیش از ۲۹۰ میلیون یورو تاکنون اعتبار فاینانس خارجی گرفته است.
آرش مصلح در این باره می گوید: سد هزار میلیارد تومان اعتبارات داخلی داشته که ۳۵ درصد این پروژه بزرگ هم در این دولت صورت گرفته است و حدود ۷۰۰ میلیارد تومان در دولت سیزدهم هزینه سد چمشیر شده است.
سد چمشیر از برکات نظام جمهوری اسلامی است
استاندار کهگیلویه و بویراحمد گفت: سد چمشیر به عنوان یکی از برکات جمهوری اسلامی با همه ناامیدی که در مردم ایجاد می کردند تا یک پروژه ملی را تخریب کنند با کمک خدا تکمیل شده است.
سید علی احمدزاده افزود: این شد هم اکنون ۶۰۰ میلیون متر مکعب ذخیره آب دارد و ای سی آب آن (ای سی ویژگی کیفی در منابع آب های سطحی، زیرزمینی، قنات ها و غیره) ۱۲۰۰ است و از آب شهر گچساران شیرین تر است.
وی تاکید کرد: معاون اول رئیس جمهور هم اخیرا از سد بازدیدی داشته است و روند را مطلوب ارزیابی کرد.
استاندار کهگیلویه و بویراحمد عنوان کرد: در سفر دور دوم رئیس جمهور به استان آبگیری سد اعلام و بهره برداری می شود و این سد یک نیروگاه برق ۱۷۶ مگاواتی برق دارد که توسط چینی ها ساخته شده است.
وی ادامه داد: با توجه به وضعیت برق کشور این طرح برقی کاملا آماده شده و مورد بهره برداری قرار می گیرد.
احمدزاده ابراز کرد: خط انتقال آن ۳۵ کیلومتر است که در شرایط سخت و در کمتر از سه ماه اجرایی شد و بی نظیر بود.
استاندار کهگیلویه و بویراحمد گفت: ظرفیت نیروگاه ۳ واحد ۵۵ مگاواتی و ۲ واحد کوچک هر یک به ظرفیت ۵/ ۵ مکاوات که در مجموع ۱۷۶ مگاوات می باشد.
وی اظهار کرد: آورده متوسط دراز مدت رودخانه زهره بیش از یک هزارو ۷۰۰ میلیون متر مکعب است.
احمدزاده افزود: هدف از ساخت سد چمشیر را ذخیره سیلاب ها و استفاده از آب ذخیره شده برای توسعه و بهبود فعالیت های کشاورزی در استان های بوشهر و خوزستان برشمرد.
استاندار کهگیلویه و بویراحمد گفت: عملیات اجرایی این طرح با اخذ مجوز های لازم از جمله مجوز زیست محیطی از سال ۹۱ شروع شد.
مهمترین اهداف این طرح اقتصادی کدام است؟
معاون اجرایی طرح سد و نیروگاه چمشیر گچساران گفت: تأمین آب آشامیدنی و صنعتی، بهره‌مند شدن ٨۵هزار هکتار زمین‌های کشاورزی استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان و بوشهر، تولید ۴۸گیگا وات برق آبی، ایجاد زیرساخت مناسب برای تولید صنعت آبزیان و صنایع وابسته، ایجاد بستر مناسب جهت توسعه گردشگری منطقه، کنترل سیلاب ها و استفاده بهینه از آب و جلوگیری از بروز خسارات سیلاب،اشتغال زایی،کنترل شوری آب رودخانه زهره و احیاء اراضی پایین دست از مهمترین اهداف این طرح اقتصادی می باشد.
محمد رضا فاضل ادامه داد: سد و نیروگاه چمشیر تاثیر مهمی در رونق کشاورزی و صنعت گردشگری گچساران خواهد داشت.
فاضل ابراز کرد: با وارد شدن مرحله جدید آبگیری طرح و ذخیره سازی مناسب آب، این نوید را به کشاورزان پایین دست به ویژه کشاورزان دشت های زیدون و هندیجان می توان داد که در تابستان و پاییز سد چمشیر آبی مناسب را از لحاظ کیفیت و کمی برای آنها تنظیم خواهد شد.
مزایای سد چم شیر برای کشاورزی و صنعت گچساران
رئیس اداره امور آب گچساران می گوید که براساس برنامه ریزی انجام شده ۱۲۰ میلیون متر مکعب از آب سد چمشیر برای استفاده کشاورزی و صنعت این شهرستان پیش بینی شده است.
افضلی با اشاره به اینکه نیمی از آب تخصیص یافته به گچساران برای مصارف کشاورزی اختصاص یافته افزود: براساس مطالعات صورت گرفته با استفاده از این میزان آب ۲۳ هزار هکتار از زمین های کشاورزی پایین دست سد در مناطق مختلف از جمله باباکلان،آب شیرین، پشکان، سرابننیز و کمبل و سایر روستاهای اطراف تامین آب خواهد شد.
وی عنوان کرد:همچنین ۶۰ میلیون متر مکعب آب سد چم شیر برای تامین آب صنایع این شهرستان تخصیص یافته است.
رئیس اداره امور گچساران ابراز کرد: این میزان آب برای تامین نیازهای شهرک های صنعتی،منطقه ویژه اقتصادی و توسعه صنعت پتروشیمی در این شهرستان اختصاص یافته است.
نیروگاه و سد چمشیر در ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر دوگنبدان در استان کهگیلویه و بویراحمد و بر روی رودخانه زهره ساخته شده است.
نگاهی به سد چمشیر
حجم کل مخزن این سد را ۳/۲ میلیارد متر مکعب با مساحت ۵۱ کیلومتر مربع، طول دریاچه ۴۸ کیلومتر و تراز نرمال از سطح دریا را ۵۹۸ متراست و تراز سد چمشیر از سطح دریا برای آبگیری به ۵۶۰ متر رسیده است.
سد چمشیر دارای یک میلیون و ۱۰۰ متر مکعب حجم بدنه،۶۰۴ متر طول تاج، ۱۵۱ متر ارتفاع، ۷۵ متر عرض بدنه و سه دهنه سرریز اوجی دریچه دار است.
تأمین آب آشامیدنی و صنعتی، بهره‌مند شدن ۱۱۰ هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان و بوشهر، ذخیره و کنترل آب رودخانه زهره به میزان یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون متر مکعب، تولید ۲۸۲ مگاوات برق آبی، کنترل سیلاب‌های مخرب رودخانه زهره، اشتغال زایی در زمان اجرای طرح و زیر ساخت‌های صنعت گردشگری و پرورش ماهی از مهمترین مزایای این سد است.
سد چمشیر بلندترین سد وزنی از نوع بتنی غلتکی (آر. سی. سی) ایران است که در ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر دوگنبدان استان کهگیلویه و بویراحمد و بر روی رودخانه زهره ساخته شده است.