گفتمان، محسن جمشیدزاده: بر اساس اصل مدون۵۰ قانون اساسی کشور حفاظت و صیانت از محیط زیست یک وظیفه همگانی بر آحاد افراد جامعه است که بر اساس این اصل راهبردی و کلیدی: ۱- محیط زیست سالم لازمه حیات اجتماعی رو به رشد نسل های انسانی است.۲- در جمهوری اسلامی ایران حفظ محیط زیست وظیفه عموم اشخاص حقیقی و حقوقی است.۳-ایجاد هرگونه آلودگی در محیط زیست طبیعی، انسان ساخت و اجتماعی ممنوع است.۴-تخریب غیرقابل جبران محیط زیست ممنوع است. که در بند۹و بند پایانی این منشور محیط زیست کشور لازمه تحقق این اصل فعالیت سازمان یافته بین بخشی برای پیاده سازی موارد فوق و تدوین استانداردها و نظارت بر حسن اجرای قوانین و مقررات زیست محیطی و پاسخگویی به مراجعان فرانسلی،فرابخشی و فرامرزی در این زمینه با محوریت یک دستگاه مقتدر حاکمیتی است.
سالیان متمادی است که چالش ها و بحران های زیست محیطی کشور خارج از اربیتال اکوسیستم های جانوری و گیاهی و خاستگاه ژنتیکی خویش قرار گرفته و از مدار ارزیابی های کارشناسانه فراتر رفته و به یکی از اصلی ترین دغدغه ها و تشویش های عمومی جامعه بدل شده است؛ در چنین اتمسفر و سپهر بوم زیست وسیع کشور اولین مسأله و سوألی که اذهان عموم دوستداران محیط زیست و تشکل های مردم نهاد را به خود مشغول و معطوف می سازد این است که نقش بازدارندگی صیانت سازمان حفاظت محیط زیست در روند این بحران ها چه بوده است؟!
در مروری از آسیب های کلان و جبران ناپذیری که در بستر حیات صورت گرفته چه بسا پیامدهای ویرانگر و مخرب پروژه هایی موسوم به توسعه توسط دستگاه های اجرایی سهم بیشتری را نشان می دهند؛ رخدادهایی که جایگاه متولی محیط زیست را مانند یک حلقه مفقوده نشان می دهد؛ حلقه ای که فقدان اثرگذاری اش را باید به حساب رنکینگ و جایگاه نامناسب در ساختار مدیریت اجرایی کشور تلقی کرد.ساختاری که این متولی را بیش از پاسخگویی به جامعه فقط در برابر تحکم و آمریت رئیس دولت مقید می کند، البته انتصاب های شتاب زده و متکی بر تمکین بی چون و چرای متولی هم که او را به حفظ موقعیت خود بیش از بستر حیات متمایل می کند را نیز باید مزیت بر علت دانست.
با انتخاب دکتر سلاجقه در دولت سیزدهم به سمت ریاست سازمان محیط زیست کشور که خواست دوستداران محیط زیست و اساتید دانشگاه بود ولی آسیب ها و معضل های محیط زیست به آن صورت که باید و شاید مرتفع و حل و فصل نشده است و قضیه کم آبی دریاچه ارومیه کماکان مسأله صعب محیط زیست کشور بوده و مسأله آسیب ریزگردها هنوز لاینحل باقی مانده و مشکل پسروی دریای خزر و بحث زباله و مسائل زیست محیطی تالاب میانکاله و از همه مهمتر قضیه از بین رفتن یوزهای ایرانی در اثر تصادفات دلخراش جاده ای که آخرین موردش در محور سمنان بود که با توجه به این که در آستانه ماه محرم قرار داریم و به علت تردد زائران و شلوغی محورهای مواصلاتی در این مسیرها حجم تصادفات و آسیب بیشتر به یوزهای در خطر انقراض معضل جدی محیط زیست کشور است و باید با برنامه ریزی های اصولی و مدون و تشکیل کلاس های کارگاهی در مراکز استان های کشور و دعوت از اساتید برتر دانشگاهی در حوزه محیط زیست و تدوین اطلس جامع محیط زیست ایران بیش از پیش این مصائب و مشکلات پیش روی محیط زیست کشور را ارتقا بخشید و مرتفع ساخت.
در قضیه تلف شدن آخرین توله یوز« پیروز» رییس سازمان محیط زیست به صراحت شمشیر خویش را از رو بست که در کشور دامپزشک متخصص حیات وحش نداریم که مسأله اینجاست که ایشان که خود از اساتید برجسته و مجرب دانشگاه بوده و ید طولانی در این زمینه دارند با دعوت از اساتید دانشگاهی در دانشکده های دامپزشکی کشور و دامپزشکانی که در باغ های پرندگان در کشور فعال هستند بویژه در دانشگاه تهران، شیراز، چمران اهواز، اصفهان، ارومیه و… حتی ایلام که کوچکترین استان کشور است به درستی پی خواهند برد که ما اساتید مجرب و دامپزشکان خوبی در حوزه حیات وحش نظیر دکتر ابراهیم بابااحمدی، دکتر سینا شیری،دکتر معماریان،دکتر علی رضا آویزه، دکتر هومان فرزادی،دکتر مدیری،دکتر محمود رشنوادی،دکتر علی نیکوند، دکتر یزدان مظاهری، دکتر میاحی،دکتر حاجی کلایی و… داریم که هرکدام در حوزه حیات وحش صاحب دانش و تجربه توأمان هستند و می توانند در صورت لزوم کمک کار سازمان محیط زیست کشور باشند.
متأسفانه یوزپلنگ در مسیر جاده است، حرب یوزپلنگی زایا بود که دو توله اش با نام های مهشاد و هلیا نامگذاری شدند و هلیا سال گذشته۴ یوز پلنگ جدید به توران هدیه داد و یوزپلنگ تلف شده چند وقت پیش که خبرش به سرعت رسانه ای شد یکی از همین توله ها بود؛ به گزارش اداره کل حفاظت محیط زیست سمنان، بار دیگر یک قلاده یوزپلنگ آسیایی در ششم تیرماه۱۴۰۲ در حوالی منطقه موسوم به چاه قنات واقع در محور ترانزیتی میامی-سبزوار در محور جاده اصلی تهران- مشهد بر اثر برخورد با خودروهای عبوری دچار سانحه شد و تلف گردید.از ابتدای سال۱۴۰۲ این دومین تصادف جاده ای یوزپلنگ آسیایی در استان سمنان است که باعث از دست رفتن یوزها در این منطقه می شود.
یوزهای زیر۱۸ ماه شناسنامه ندارند و توله یوزی که ششم تیرماه جان باخت کمتر از۱۸ ماه سن داشت.درست صبح روز ششم فروردین امسال بود که خبری مبنی بر تلف شدن یک قلاده یوزپلنگ ماده با احتمال بارداری در محدوده عباس آباد- میاندشت در شهرستان میامی از منابع محلی منتشر شد؛ در بررسی های دقیق کارشناسان اداره کل حفاظت محیط زیست استان سمنان مشخص شد در یک تراژدی تلخ، یوزپلنگی باردار با نام«ماجراد» دارای سه جنین بر اثر تصادف با خودروی عبوری تلف شده است و عمق فاجعه واقعا برای محیط زیست کشور و این حیوان که سال هاست در خط قرمز و خطر انقراض قرار دارد تأسف بار و دردناک است و می طلبد که سازمان محیط زیست کشور اعتبار بیشتری به استان هایی نظیر سمنان، مشهد، کرمان و استان های شمالی برای نصب دوربین های بیشتر کنترل سرعت برای کنترل سرعت۸۰ کیلومتر بر ساعت خودروهای عبوری در این محورهای مواصلاتی حادثه خیز و آسیب زا اختصاص دهد و ردیف ویژه بودجه ای برای این قضیه مهم که خواست اصلی قاطبه دوستداران محیط زیست کشور است از دولت درخواست و مطالبه کند.
منطقه توران یا خارتوران یکی از سه منطقه حفاظت شده ایران با مساحت یک میلیون و ۴۷۰ هزار هکتار، خاستگاه یوزپلنگ ایرانی قلمداد می شود که بخشی از این منطقه حفاظت شده حد فاصل میاندشت- میامی در محور مواصلاتی قرار گرفته است که بزرگترین مسلخ و قربانگاه جاده ای یوز ایرانی محسوب می شود. حصار کشی و فنس کشی به طول۱۵ کیلومتر، کاهش سرعت به۶۰ کیلومتر در ساعت و نصب دوربین ها به تعداد لازم و کافی در مسیر جاده ترانزیتی تهران- مشهد در محدوده استان سمنان که قلمرو یوزپلنگ آسیایی است به شدت نیاز است و کمبود این امکانات به شدت احساس می شود و مطالبه و خواسته به حق دوستداران محیط زیست و تشکل های مردم نهاد زیست محیطی ایران است.
| بیشتر بخوانید: |
| مشاهده گربه وحشی در محیط زیست نهاوند |
| انتقاد مشاور رییس سازمان محیط زیست از پروژه‌ای که رییسی کلنگ آن را در خوزستان می‌زند |