از آنجاییکه هرساله بیش از ۶۶درصد زایرین کشور ،مرز مهران را بعنوان مرز خروجی خود انتخاب می کنند ،تقویت امکانات ،ایجاد راههای متناسب و دیگر خدمات رفاهی به این حجم از زایر کمترین انتظاریست که از مسولین کشوری برای اهتمام به رفع نقص های و ضعف های استان می رفت
با تشکیل ستاد اربعین در استان و تعریف ردیف بودجه خاص این حوزه ،اختصاص بخش قابل توجهی از اعتبارات عمرانی به حوزه زیر ساخت و همچنین اختصاص اعتبارات خاص اربعین از سال ۹۵ عملا زنگ بهبود زیرساخت های استان ایلام به صدا درآمد.
موضوعی که هر ساله متاثر از شرایط مختلف با فراز و نشیبهایی روبرو بود ،متاثر از کاهش منابع کشور بخشی از روند کار با کندی هایی روبرو شد ،اما آنچه را اینک در ادامه این گزارش میخوانید ،واقعیتی غیر قابل انکار از زیر ساخت هاییست که سال هایی ابتدایی اربعین استان ایلام را در سخت ترین تنگناها قرار میداد
به هر حال به سبک هر ساله امسال هم حضور خبرنگاران برای ثبت لحظه های تلخ وشیرین رویداد تاریخی اربعین در مرز مهران یک پای ثابت این اتفاق مهم است و امسال هم اولین روز حضور خود را در کنار زایرین اربعین تجربه کردیم.
با توجه به گزارش اقدامات صورت گرفته در حوزه های گوناگون از سوی مسولین استانی و کشوری و از سویی نیز انتقادات صورت گرفته از سوی برخی رسانه ها و فعالین شبکه های اجتماعی بر آن شدیم که گزارش امروز را از منظر یک زایر و براساس آنچه را دیده و لمس کرده و با مقایسه نسبت به قبل تهیه نماییم .
قبل از ورود به اصل گزارش ذکر این نکته را نباید از یاد برد که تردد روان و امن زایرین از اصلی ترین ورودی استان یعنی شباب تا مهران و خروج امن و بدون مشکل آنان از مرز محصول همگرایی و تلاش دستگاههای متعدد در دوره های گوناگون است که بخش قابل توجهی از آن در سال جاری به نتیجه رسیده و یا در این دولت آغاز شده است
گزارش زیر ساخت های ارتباطی از ورودی اصلی استان در تنگ قیر تا مهران ؛
امسال ضعف روشنایی تونل های چند گانه تنگ قیر رفع گردیده و از آنجاییکه این جاده دسترسی بین دو حوزه راهداری کرمانشاه و ایلام قرار دارد ، راهداری هر دو استان اقدامات خوبی در خصوص حذف نقاط حادثه خیز ،دیوار کشی پرتگاهها و نصب علایم انجام داده اند.
گزارش میدانی
از سال ۹۴ بطور رسمی مناسک اربعین بطور رسمی در زمره مراسم و مناسک رسمی کشور و دیگر شیعیان جهان قرار گرفت ،کنگره ای بزرگ و کم نظیر که هرساله در ایام نزدیک به اربعین سرور و سالار شهیدان ،عاشقان آن امام شهید را حول کعبه آمال دلها جمع می کند .
سال ۹۴ بود که برای اولین بار بطور رسمی استان ایلام حضور میلیونی زایرین اربعین حسینی را تجربه نمود ،یک غافلگیری بزرگ برای مردم و مسولین استان و کشور تا در آن واقعیت ضعف زیر ساخت های ارتباطی و خدماتی استان را به چشم خود ببینند
هر چند در آن سال مردم با استقبال بی نظیر خود از زایرین بخش قابل توجهی از ضعف ها در حوزه اسکان ،پارکینگ خودرو ها و پذیرایی از زایرین را ترمیم کردند اما از همان سال به بعد موضوع مهم بهبود راههای ارتباطی استان متناسب با تردد دهها هزاری خودروها ،ایجاد موکب ها در مسیرها و شهر مهران ،احداث استراحتگاههای بین راهی ،احداث سرویس های بهداشتی ،اورژانس های بین راهی ،مراکز درمانی و تقویت ارتباطات تلفنی و ….در دستور کار مسئولین استان و کشوری قرار گرفت
بعد از آخرین تونل به سمت پلیس راه شباب ،جاده مرمت شده از پهنا از ظرفیت لازم برای تردد پرحجم خودرو برخوردار است اما در عین حال از شباب به سمت زنجبره در دست تعریض است.
گره های ترافیکی سالهای گذشته در گردنه بانکول شناسایی و حذف شده اند ، جاده اصلی سرابله ایلام ،پس از کارخانه شن و ماسه (ورودی گردنه بانکول ) دو بانده و نیو جرسی نصب شده است.
از همین نقطه یعنی گردنه بانکول جاده دو بانده شده و مشکلی در تردد پرحجم خودرو مشهود نیست ،حرکت پرحجم خودروها در هر دو باند رفت و برگشت روان است.
در محدوده کارخانه سیمان کارزان ،بزرگترین موکب برای استراحت و پذیرایی پر حجم زایرین احداث شده است ،این موکب با پارکینک منظم و آسفالت و خط کشی شده ،بخش پذیرایی ،سرویس های بهداشتی و حمام ،خیمه های استراحت و کارواش و خدمات خودرویی روزانه به هزاران زایر خدمات رفاهی ارایه می دهد
پس از موکب جاده دارای دو لاین رفت و برگشت است ،روکش آسفالت و خط کشی و نصب علایم صورت گرفته است ،از این نقطه تا کیلومتر ۵ تونل آزادی جاده دو لاینه و مشکل ترافیکی در این مسیر مشهود نیست
تنها پنج کیلومتر منتهی به تونل آزادی جاده دو طرفه است که تنها نقطه ایست که با افزایش حجم تردد خودروها، شکل گیری ترافیک مقطعی در آن محتمل است که آن هم با احداث تونل دوم در دست احداث آزادی در سالهای پیش رو مرتفع خواهد شد
مضافا اینکه در حوزه زیر ساخت ها هنوز دیگر محورهای دسترسی استان نظیر دهلران به مهران و پل سیمره به شباب مغفول مانده و دولت باید به موازات مسیر های اصلی ،اقدامات عمرانی و راهسازی دیگر مسیرهای منتهی به مهران را در دستور کار قرار دهند.
همچنین سرعت بخشی به تعریض و دو بانده کردن قطعه هایی چون شباب به سرابله ، تونل دوم آزادی و همچنین محدوده پس از تونل دوم اربعین باید مورد اهتمام دولت قرار گیرد
جاده از تونل آزادی به سمت مهران و از مسیر کمربندی شرقی دو بانده است و تا پس از مهدی آباد مشکل ترافیکی وجود ندارد .
با زیر بار رفتن تونل اول و دوم اربعین که آسفالت و جداسازی آن انجام شده ،مشکلات ترافیکی این نقطه نیز مرتفع شده است
پس از تونل دوم اربعین تا تنگه کنجانچم جاده دارای دو لاین رفت و برگشت بوده و در این محور با وجود افزایش تردد گره ترافیکی وجود ندارد
بمنظور رفع کاستی ها و نیازهای مسیر ایلام به مهران به سرویس های بهداشتی ،از ماه گذشته کار احداث دهها چشمه سرویس بهداشتی و مسجد بین راهی در سه راهی جندالله صالح آباد آغاز و ظرف روزهای آینده به بهره برداری خواهند رسید
با زیر بار رفتن پل صلواتی در محدوده کنجانچم مشکلات ترافیکی این مسیر نیز موقتا مرتفع شده و البته بدلیل موکول شدن اقدامات عمرانی به ایام اربعین کیفیت کار تحت شعاع قرار گرفته که باید مورد توجه قرار گیرد
پس از جاده کنجانچم نیز تا مهران جاده دوبانده شده ، روکش آسفالت و خط کشی و نصب علایم صورت گرفته و مشکلات ترافیکی قبلی در این مسیر مشهود نیست
استراحتگاه بزرگ سپاه در نزدیکی کنجانچم فعال است و در لاین برگشت خدمات قابل توجهی به زایرین اربعین ارایه می دهد.
در ورودی مهران بزرگترین پارکینگ خودرویی خودنمایی می کند ،پارکینگی به ظرفیت ۱۰۰هزار خودرو که اخیر به امکانات مراقبتی و رفاهی ذیل مجهز شده است ؛
حصار کشی کامل محوطه پارکینگ ، خیابان کشی ، آسفالت و لاین بندی ،روشنایی معابر سرتاسر پارکنیگ ،دوربین های مدار بسته و سرویس بهداشتی چنددده چشمه ای ،
در شهر مهران سرویس های بهداشتی در نقاط مختلف شهر احداث شده ،چندین موکب در سطح شهر به خدمات رسانی به زایرین مشغول هستند
با توجه به تمهیدات ترافیکی اندیشیده شده با ممنوعیت ورود خودروها به داخل شهر مهران و همچنین فعال شدن کمربند غربی بعنوان راه دسترسی پایانه مرزی مهران ،مشکلات ترافیکی درون شهری نسبت به سالهای گذشته تا حدود زیادی فروکش کرده است
از پل زایر تا پایانه شهید سلیمانی جاده چهار بانده است ،مشکل خاص ترافیکی در این مسیر مشهود نیست ،در طول این مسیر چندین چشمه سرویس بهداشتی و حمام ،سرویس های خدمات ارتباطات سیار فعال هستند.
پایانه برکت در مسیر برگشت آماده شده ،محوطه پایانه آسفالت و لاین بندی شده ،سرویس های خدماتی نظیر مکان استراحت ،ابسردکن و سرویس های بهداشتی و خدمات مسافری در این پایانه فعال و بروز شده است
در پایانه شهید سلیمانی ،محدوده و محوطه آن نیز اقدامات ذیل انجام گرفته است؛
احداث چندین چشمه سرویس بهداشتی در نقاط مختلف
حضور فعال چندین موکب در مسیر منتهی به پایانه شهید سلیمانی
احداث مرکز درمانی چند ده تختخوابی در محدوده پایانه شهید سلیمانی
احداث چندین سایه بان در مسیر منتهی به پایانه و محوطه پایانه شهید سلیمانی
احداث اتاق های سرمایشی بمنظور خدمات دهی به افرادی که دچار گرمازدگی می شوند
نصب و فعال شدن چندین دستگاه مه پاش
در داخل پایانه شهید سلیمانی در روز تهیه گزارش ۳۶گیت فعال به ارایه خدمات گذرنامه ای زایرین اربعین مشغول هستند
خدمات گذرنامه ای در گیت ها از سرعت مناسبی برخوردار است به نحوی که تا این لحظه با وجود خروج بیش از ۳۳۰۰نفر در ساعت از گیت ها ،هیچگونه ازدحامی شول نگرفته است.
اما آنگونه که مسول پایانه اظهار داشت ،اقدامات گذرنامه ای از سوی طرف عراقی از سرعت بالایی برخوردار نبوده یا حداقل متناسب با خروج زایرین از مرز ایران نیست که ممکن است این موضوع در ادامه مسیر مشکلاتی را رقم زند
از حیث خدمات دهی به زایرین اربعین مشکل خاصی مشهود نیست ،آبسردکن ها در نقاط مختلف منتهی به پایانه مرزی وجود داشته ،آب آشامیدنی مورد نیاز به اندازه کافی در مراکز توزیع وجود دارد و از نظر تامین غذای مورد نیاز زایرین هم مشکلی وجود ندارد
نتیجه گیری :
بررسی اقدامات صورت گرفته در مسیرهای منتهی به مرز مهران از حیث زیر ساختی ،جاده ها و اقدامات رفاهی و مقایسه آن با وضعیت آن در سال ۹۴ میتوان به عینه این تفاوت آشکار را لمس کرد.
اقدامات فاحشی که توسط دولت های مختلف در استان ایلام آغاز و در دولت سیزدهم بخشی از آن تکمیل و به بهره برداری رسیده و بخش هایی از آن نیز مسیر تکمیل شدن را طی می کنند.
با وجود اقدامات صورت گرفته در حوزه های گوناگون نباید این نکته را فراموش کرد که در استان ایلام به موازات حضور بیش از ۶۵ درصدی کل زایرین ،اقدامات بسیار ضروری در حوزه های متعدد نیاز است .
دولت باید با تمرکز بر اقتصاد اربعین و تمهید اندیشی در این حوزه ،به موازات ارزش های فرهنگی و معنوی اربعین ،زمینه بهره مندی مردم استان از ظرفیتهای اقتصادی آن را فراهم آورند.