مدیر کل محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد گفت: سد خرسان سه مجوز محیط زیستی ندارد و همواره سازمان محیط زیست مخالفت خود را با اجرای این سد اعلام کرده است.
به گزارش گفتمان: اسلام جاودان خرداظهار کرد: سد خرسان سه در سال ۱۳۹۶ از هیات وزیران در کمیته ای مجوز گرفت که حتی نماینده سازمان محیط زیست حضور نداشت بنابراین تاکنون مجوزی از محیط زیست تاکنون صادر نشده است.
سد خرسان ۳ یکی از ۲۵ سد در پرونده سرشاخه‌های کارون در زاگرس در مرز کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال و بختیاری است که اکنون بسیاری از مردم و کارشناسان در استان نسبت به احداث آن نگرانند.
سد خرسان۳ با ۲۴ کیلومتر مربع وسعت، ۱۵۵ مترارتفاع، یک میلیارد و ۱۸۵ میلیون مترمکعب حجم و ۳۹ کیلومتر طول یکی از بزرگترین سدهای بتنی خواهد بود که عملیات اجرایی این طرح از سال ۸۶ آغاز شده است و مسئولان شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران اهدافی نظیر تولید انرژی برق آبی، تنظیم جریان، افزایش عمر مفید سدهای پایین دست و کاهش هزینه‌های سیستم‌های سیلاب در سد خرسان۲ و ۳ را از مهمترین اهداف اجرای این طرح عنوان می‌کنند اما بنا به گفته منابع آگاه این طرح که در ابتدا تنها قرار بود به ایجاد یک سد اکتفا شود در میانه راه برای آن طرح دیگری تعریف شده و انتقال آب بین‌حوضه‌ای نیز به آن اضافه شده است تا آبی به میزان ۴۰۰ میلیون مترمکعب در سال به شهر ها و استان‌های یزد، کرمان، شهرضا، دهاقان، مبارکه و سمیرم استان اصفهان منتقل کند.
احداث این سد پیامدهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و زیستی محیطی به خصوص برای ساکنان این منطقه در استان های کهگیلویه و بویراحمد همچنین چهار محال و بختیاری دارد بنابراین، این سد از همه جهت خسارت های جبران ناپذیر بر میراث تاریخی، محیط زیست و منابع طبیعی خواهد داشت.
سد خرسان سه که گورستان دره “خِرسان”( یکی از کم نظیرترین مکان های تاریخی و باستانی کشور) را در کهگیلویه و بویراحمد زیر آب می برد و به یکی از قتلگاه های آثار تاریخی استان تبدیل می شود چرا که چندین گورستان تاریخی کشور زیر آب می رود و کاوش های باستان شناسی ناقص می ماند.
به گفته باستان شناسان، گورستان دره “خِرسان” در منطقه سادات محمودی کهگیلویه و بویراحمد در محدوده مخزن سد در دست احداث خرسان۳، یکی از کم نظیرترین مکان های تاریخی و باستانی است و در حاشیه رودخانه “خِرسان” و ” ِبشار” و محل تلاقی این دو رودخانه، مجموعه ای از گورهایی مملو از اشیای تاریخی است که تاریخ پنج هزار سال پیش را روایت می کند.
با خطر زیرآب رفتن این گورستان تاریخی پس از احداث سد خرسان، کاوش‌های نجات‌بخشی از سال ۱۳۹۱ آغاز شد که بر اساس نتایج کاوش ها و کشف اشیای فاخر تاریخی مربوط به سه هزار سال پیش از میلاد، اهمیت مطالعاتی این گورستان را دوچندان کرد.
عضو هیات علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری کشور پیش تر اظهار کرد: گورستان دره “خِرسان” در محدود سد،گنجینه عظیم و بی نظیری است که در صورت زیر آب رفتن، باید روی نابودی اینها فکر کرد و نمی توان به فکر کاوش دوباره بود.
“علیرضا سرداری” ادامه داد: طی چند فصلی که برخی از باستان شناسان در هرجایی از این مکان ها حفاری کردند، هنوز یک درصد از حجم این گورستان کاوش شده و ۹۹ درصد آن گورستان هنوز کاوش نشده است بنابراین احداث این سد، تمدن مهمی مثل “خرسان”، محیط زیست و گونه های گیاهی و بلوط های بی نظیر را آلوده و نابود می کند.
سدخرسان علاوه بر ویرانی آثار تاریخی، به شدت برای محیط زیست زیان رسان است چرا که جنگل های زیادی نابود می شوند و مراتع و مسیر کوچ مردم منطقه زیر آب می رود.
فعالان محیط زیست در کهگیلویه و بویراحمد می‌گویند: با ساخت سد خرسان۳ افزون بر ۶ میلیون اصله درخت “بلوط” ، دیگر گونه‌های متنوع جنگلی کهگیلویه و بویراحمد برای همیشه نابود می‌شود و در پی آن زیستگاه جانوران و حیات وحش هم از بین می رود.
یکی از مسائل بسیار مهم که سد خرسان در بطن آن قرار دارد، اثرگذاری بر اقلیم”دنا” به عنوان یکی از ذخیره گاه های طبیعی کشور است که با بالا رفتن رطوبت، پوشش گیاهی و اقلیم منطقه کاملاً دگرگون می شود.
همچنین این سد تأثیر مستقیم بر آب و هوای منطقه دنا دارد؛ درجه حرارت دنا به شدت افزایش می‌دهد و در ذخیره گاه دنا دیگر شاهد ریزش برف نخواهیم بود.
بنابراین با نابود شدن زیستگاه و رفتن زیر آب، برای همیشه این گونه ها به انقراض کشیده می شود چرا که جمعیت زیادی از حیات وحش منطقه به ویژه های گونه های شاخص با احداث این سد بزرگ از بین می روند.
تبعات اجتماعی سد خرسان ۳بدون تردید از تبعات محیط زیستی آن بیشتر است چرا که تعداد زیادی از ساکنان این روستاها حاضر به جابه جایی نیستند و زندگی اجتماعی مردم آسیب می بیند همچنین به بیکاری، حاشیه نشینی، ناهنجاری و مهاجرت های اجباری افزوده می شود.