مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایلام گفت: به تازگی در نخستین فصل کاوش‌های جدی و در نتیجه بررسی‌های تیم دیرینه شناس در محوطه «چغا گُلان» شهرستان مهران اعضای این تیم موفق به کشف قدیمی‌ترین کوره تنوری گچ‌پزی ایران شدند.
فرزاد شریفی اظهار کرد: این گروه دیرینه‌شناس که از ۴۵ روز پیش کاوش‌های خود را در چغا گُلان مهران آغاز کرده‌اند، به تازگی در این محوطه کهن‌ترین کوره گچ‌پزی متعلق به دوره نوسنگی ایران را شناسایی و کشف کردند.
وی یادآور شد که محوطه پیش از تاریخ چغا گُلان شهرستان مهران با بیش از ۱۲ هزار سال پیشینه بیشترین توالی زیست بشر را در کشور و منطقه زاگرس دارد.
شریفی افزود که تیم باستان‌شناسان در تازه‌ترین کاوش‌های خود به نشانه‌ها و شواهد بسیار جالبی از بافت معماری، فضاهای مسکونی، تشکیل روستاهای اولیه، یکجانشینی، آیینی و صنعتی در این محوطه دست یافته‌اند.
مدیرکل میراث فرهنگی ایلام با بیان اینکه این محوطه سه هکتار عرصه دارد، گفت: از اوایل هزاره دهم تا میانه‌های هزاره هشتم پیش از میلاد انسان‌های نخستین متعلق به دوره نوسنگی در چغا گلان ساکن بوده‌اند و این محوطه بیشترین توالی سکونت بشر را در آن دوران داشته است.
شریفی یادآور شد: در این محوطه کهن، انسان‌های نخستین اقدام به اهلی و دست آموز کردن جانداران وحشی، کشت انواع بذر و گیاهان و کشاورزی کرده‌اند.
محوطه چغاگلان سال ۱۳۷۱ و در جریان مطالعات احداث سد انحرافی امیرآباد مهران به طور اتفاقی کشف شد و در سال ۱۳۸۰ به ثبت ملی رسید.
ایلام در همسایگی میان‌رودان عراق (بین النهرین) و به عنوان بخش مهم از «تمدن ایلام باستان»، کهن‌ترین استان ایران است و بر پایه کاوش‌ها و داده‌های دیرینه شناسان ایرانی و خارجی نخستین بار در جهان کشاورزی و اهلی کردن حیوانات در این بخش از ایران آغاز شده است.
این استان باختری ایران، دارای بیش از یک‌هزار اثر تاریخی و فرهنگی است که تاکنون حدود ۷۵۰ اثر از آنها در فهرست آثار ملی ثبت شده است.