گفتمان، محسن جمشیدزاده: هرچند اطلاعات خرد خرد به حواس آدمی میرسد، ما انسان ها جهان را به صورت تکههای جدا از هم ادراک نمیکنیم، بلکه با جهانی پر از شی و آدمی روبرو هستیم، جهانی که انبوهی از کلهای یکپارچه را دم به دم بر حواس ما غالب و آوار می کند.
تنها در شرایط غیرمعمولی و یا در حین طراحی و نقاشی است که از وجود اجزا و ویژگیهای جدا از هم محرکها آگاه میشویم وگرنه بیشتر اوقات اشیاء را به صورت سه بعدی میبینیم و صداها را در قالب کلمات و موسیقی میشنویم؛بسیاری از مردم حل مسأله را عالی ترین نمونه اندیشیدن به شمار می آورند. در کار حل مسأله می کوشیم به هدفی برسیم ولی وسیله حاضر و آماده ای برای این کار در اختیار نداریم. باید هدف را به پاره هدف ها و این پاره هدف ها را نیز به هدف های جزیی تر تقسیم کنیم تا سرانجام به سطحی برسیم که ابزار دستیابی مهیا گردد. نکات فوق را می توان با مثال ساده ای توضیح داد؛ فرض کنید مجبورید شماره رمز قفلی را کشف کنید.
تنها اطلاعی که در اختیار دارید این است که شماره رمز عددی چهار رقمی است و با رسیدن به هر رقم صحیح صدای تق خواهید شنید، هدف کلی، کشف شماره رمز است. بسیاری از مردم به جای آنکه سعی کنند به صورتی همزمان هر چهار رقم را با روش کورمال کشف کنند؛ نخست هدف کلی را به چهار پاره هدف تقسیم می کنند که هر یک مربوط به یکی از ارقام شماره رمز است.نخستین پاره هدف، پیدا کردن رقم اول است.برای این کار، روش خاصی در پیش می گیرید؛ قفل گردان را به آرامی می چرخانید در حالی که منتظر شنیدن صدای تق هستید. پاره هدف دوم، پیدا کردن رقم دوم است و برای این کار همان شیوه ی قبلی را به کار می گیرید. در مورد سایر پاره هدف ها نیز به همین شیوه عمل می کنید.
استراتژی و راهبرد هایی که مردم برای آنالیز و تجزیه هدف ها به پاره هدف ها برمی گزینند از موضوعات اساسی در حل مسأله است.نکته مهم دیگر نحوه بازیابی مسأله است چون این نیز عامل مؤثری در حل مسأله محسوب می شود. یکی از راهبردها این است که در موقعیت مسأله، تفاوت وضعیت موجود با وضعیت هدف را که همان صورت حل شده مسأله است، کاهش دهیم؛ فکر زیربنایی در روش کاهش تفاوت این است که خرده هدفی تعیین کنیم که با دستیابی به آن در موقعیتی نزدیک تر به هدف قرار گیریم.راهبردی مشابه ولی پیچیده تر نیز هست که تحلیل وسیله- هدف نام دارد. در این راهبرد، وضعیت موجود با با وضعیت هدف مقایسه می شود تا مهمترین تفاوت این دو وضعیت مشخص گرددموفقیت در حل مسأله نه تنها تابع نوع راهبرد تجزیه مسأله به عناصر آن است بلکه به نحوه بازیابی مسأله نیز بستگی دارد. گاه بازنمایی گزاره ایی سودمند است و بعضی وقت ها نیز بازنمایی دیداری یا تجسمی کارآمدتر است.
در روانشناسی و علوم شناختی خطای هاله ای«اثر هاله ای» به انگلیسی(Halo Effect) به تمایلی گفته می شود که در آن یک فرد، شرکت، نشان تجاری یا محصول به دلیل مثبت بودن در یک زمینه؛ در سایر زمینه ها نیز مثبت تلقی می شود.اثر هاله ای نام مفهومی است که به موجب آن سنجش گر تمایل به تأثیرپذیری بر اساس قضاوت های قبلی مبتنی بر شخصیت یا کارایی داشته باشد.این خطا، نوعی سوگیری شناختی است و می تواند فرد را از پذیرش یک شخص، یک محصول و یا نشان تجاری بر پایه یک باور خوب یا بد؛ بی اساس باز دارد.
خطای هاله ای به حوزه نوعی خطا در شناخت و تصمیم گیری گفته می شود که تخت تأثیر ذهنیت قبلی قضاوت کننده شکل می گیرد و می تواند از حقیقت و انصاف به دور باشد؛ در کنار اثر هاله ای که به زبان ساده خوب دیدن بی دلیل یک فرد است، اثر شاخ نیز سوگیری شناختی است که وقتی گفته می شود این قضاوت دارای بار منفی باشد؛ مانند وقتی شخصی غیرجذاب باشد، به راحتی بیش از کسی که جذاب است در یک جرم مقصر شناخته می شود که از آن به عنوان اثر شاخ(Horn Effect) یاد می شود؛ به عنوان مثال وقتی معلمی یا استاد دانشگاهی یا یک رجل سیاسی از دانش آموز، دانشجو، یا فردی از جناح سیاسی مقابل ذهنیتی منفی به عنوان یک فرد« تنبل» یا تندرو دارد در برخوردهای بعد نیز می ممکن است این پیش داوری بر قضاوت او تأثیر بگذارد؛ از این رو است که به معلمان، اساتید دانشگاه و رجال سیاسی همیشه خواسته می شود در هنگام تصحیح ورقه های امتحانی خود یا جناح مقابل خویش، به اسامی دانش آموزان، دانشجویان و یا افراد جناح مقابل خود نگاه نکنند تا ذهنیت های قبلی بر نحوه قضاوت آن ها تأثیر نگذارد.
تأثیر خطای هاله ای می تواند در قضاوت کننده بسته به تصویر ذهنی قبلی مثبت یا منفی باشد؛ شرکت های بزرگ در دنیا و مارک های معروف« برند» در این زمینه تلاش می کنند تا اسم محصول در اصطلاح خراب نشود و اعتبار همیشگی را داشته باشد.این خطای مداوم در قضاوت، بازتاب دهنده و منعکس کننده ترجیحات فردی، پیش داوری ها، ایدئولوژی، آرمان ها و ادراک اجتماعی و حتی سیاسی در سپهر سیاست قلمداد می شود.
با توجه به دروسی که از زمین شناسی خوانده ایم بدون اغراق و تکلف، مدیریت بحران استان بر اساس چه متر و معیاری در حالی که ادارات و مدارس استان های همجوار کرمانشاه، کردستان، لرستان و همدان فردا۱۴ بهمن تعطیل هستند با توجه به توپولوژی خاص استان ایلام و ارتفاع بالا از سطح دریا و جاده های لغزنده ایلام و موقعیت جغرافیایی استان ساعات شروع بکار ادارات و مدارس شیفت صبح ایلام و حوزه شمالی را با دو ساعت تأخیر اعلام کرده اند که مرتب در شبکه خبر۲ مرتب اسامی استان های همجوار زیرنویس می شود؛ مدیر بحران حداقل زیرنویس شبکه خبر را ببینند.