گفتمان امین جمشیدزاده: اصولاً بازی با قواعد و کلماتی نظیر از سرگیری مذاکرات، رایزنی و ملاقات طرفین بر سر احیای برجام یا مذاکرات برای لغو تحریم‌ها تغییری در ماهیت اصول و موضوع با توجه به سیاست متوازن دولت سیزدهم ندارد؛چرا که با در نظر گرفتن وضعیت حساس غرب آسیا نه مذاکرات برای احیای برجام محلی از اعراب باقی می‌گذارد و نه تحریم‌ها به سامان خواهد رسید.
به نظر می‌رسد اگرچه دولت جو بایدن در آستانه انتخابات ریاست جمهوری نوامبر ۲۰۲۴ آمریکا در میانه دو نقیض و وقوع دو جنگ فرسایشی اوکراین و جنگ حماس و اسرائیل توان و تمایلی برای باز کردن منازعه و مناقشه هسته‌ای ایران ندارد و تلاش خواهد کرد تهران را در قلمرو کنونی مدیریت کند و تنش را تثبیت و فریز شده نگاه دارد. اما بحث یک بام و دو هوای ینگه دنیا به معنای این قضیه نیست که آمریکا رغبتی به آغاز مذاکرات با ایران داشته باشد. سیاستی که در سه سال گذشته علیه ایران در موضع سکوت اتخاذ شده ناشی از همین رویکرد و استراتژی دموکرات‌ها در کاخ سفید است.
قبل از وقوع طوفان الاقصی واشنگتن و تهران شاید تمایل بیشتری به کنترل و مدیریت بحران و تنش داشتند و در پی آن مذاکرات چراغ خاموش بین دو طرف با نقش کاتالیزوری قطر و عمان با تبادل زندانیان و آزاد شدن ۶ میلیارد دلار از دارایی‌های بلوکه شده ایران منجر شد و در ادامه دولت بایدن با دور زدن کنگره سعی داشت ذیل یک توافق نانوشته یا تفاهم با دولت رئیسی از افزایش بحران با تهران ممانعت کند؛که سخنان دو روز پیش ناصر کنانی سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران مبنی بر آمادگی تهران برای جمع‌بندی مذاکرات احیای برجام با اشراف سخنگوی وزارت امور خارجه و وضعیت بحرانی منطقه و جهان نوعی استراتژی دیپلماتیک است که فضای گفت و گو را آماده جلوه دهد.
در شرایط فعلی وضعیت معیشتی و اقتصادی حاکم بر کالبد جامعه ایرانی این دست سخنان سخنگوی دستگاه دیپلماسی می‌تواند فیدبک و سیگنال مثبتی برای بهتر شدن شاخص‌های اقتصادی در آخر سال و آستانه بهار ایرانی نیز باشد؛هرچند با آغاز به کار مجلس تندروی دوازدهم در خرداد ماه ۱۴۰۳ و رادیکالی‌تر شدن اتمسفر سپهر سیاست در ایران احیاناً شاید شانس مذاکرات کم و کمرنگ‌تر شود.
قریب به دو سالی می شود که مذاکرات برجامی تقریبا در محاق کامل فرو رفته است و حتی نمی شود شبیه ماه حالت تربیع با اوضاع پیش آمده و با توجه به دو جنگ بطئی و فرسایشی« جنگ روسیه و اکراین» و« جنگ رژیم اسرائیل و فلسطین» برای آن متصور شد و دیگر از دودکش هتل محل مذاکرات برجام برای احیای آن در فوریه۲۰۲۴ میلادی و زمستان ما ایرانی ها به اصطلاح عوام دود سفیدی به سپهر لاجوردی آسمان وین اتریش بلند نشده است و با ادامه جنگ های فرسایشی در منطقه و ورود ایالات متحده به رقابت های درون حزبی میان جمهوری خواهان و دموکرات ها برای انتخابات۱۳ نوامبر۲۰۲۴«آبان۱۴۰۳» نمی شود دل خوشی برای احیای برجام تا تعیین تکلیف شدن انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده بست و قطع یقین اگر جمهوری خواهان که نظرسنجی ها و رقابت های درون حزبی این ادعا را بر روی کاغذ ثابت می کند مگر اینکه در دقیقه ۹۰ معجزه و اتفاق خارق العاده ای رخ دهد« منع دونالد ترامپ بوسیله دادستانی و قضات آمریکایی و محکوم شدن او به جرم تحریک شورشیان در حمله و اشغال کنگره آمریکا در ششم ژانویه۲۰۲۱ و خیانت به کشور و نگهداری اسناد طبقه بندی شده و محرمانه در مارالاگو محل اقامت ترامپ و…» پیروز انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شوند اندک شانس باقی مانده برای احیای برجام به طور کامل از بین خواهد رفت و دوباره احیای کابوس فشار مضاعف اقتصادی بر ایران و بالا رفتن تصاعدی و فزاینده تورم ماه ها و ۴ سال صعب و مشکل و چالش برانگیز را برای ایران رقم خواهد زد.
محسن منصوری معاون اجرایی رئیس جمهور و سرپرست نهاد ریاست جمهوری چندی پیش اظهار کرده بود بن بستی در کشور نداریم؛ مسیر پیشرفت کشور را پرشتاب تر ادامه خواهند داد؛ حالا تحلیگران سپهر سیاست منتقد می گویند آیا احیا نشدن برجام بن بست نیست که قریب سه سال است که دولت سیزدهم مستقر است با شعار درمانی و دستور گفتاری فتیله کالاهای اساسی و مایحتاج روزمره عامه مردم را پایین نگاه داشته اید و تورم بیداد می کند و قاطبه مردم با سیلی جلوی خانواده صورت خویش را سرخ نگاه داشته اند و شاخص های ضریب جینی، فلاکت، فقر، تورم و…تصاعدی و مدور گشته و سر باز ایستادن ندارد و دو بیماری رانتیریسم « فساد چای دبش» و بیماری اقتصاد هلندی سالها است که آفت مبتلا به پیکره اقتصاد ایران گشته است.
یکی از خصوصیات نیرو تغییر شکل دادن اجسام است؛همچنین می‌دانیم نیروی وارد به سطح معین را فشار گویند هرگاه جسمی تحت تاثیر فشاری از خارج قرار گیرد در داخل جسم هم فشاری به وجود می‌آید که با فشار خارجی مقابله می‌کند این فشار داخلی را تنش می‌گویند عامل اصلی تغییر شکل و اتخاذ سیاست متوازن دولت سیزدهم به علاوه تنش‌های ایجاد شده در دستگاه دیپلماسی کشور به یکی از سه صورت فشاری، کششی یا برشی می‌باشد؛ فشارهای خارجی که به سمت هم عمل نمایند در سپهر سیاست دستگاه دیپلماسی تنش‌های فشاری ایجاد می‌کنند« مواضع مشترک وزارت خارجه ایران با همتای روسی خویش و متهم شدن ایران در جنگ روسیه علیه اوکراین و اتهام کمک پهپادی به مسکو»؛در جایی که فشارهای خارجی از هم دور شوند باعث ایجاد تنش‌های کششی خواهد شد.«سنگ اندازی های مکرر اولیانوف معاون وزیر خارجه روسیه علیه احیای برجام و مواضع پارادوکس او و انفعال وزارت خارجه ایران» و وقتی دستگاه دیپلماسی تحت تاثیر فشارهای برشی قرار می‌گیرد مشابه حرکت لبه‌های قیچی در اتمسفر آن تنش‌های برشی به وجود می‌آید« اتهام های ناتو و اروپا و آمریکا علیه ایران و کمک به حوثی ها، حماس و حزب الله در جنگ فلسطین و رژیم اسرائیل» با توجه به شرایط حال حاضر جهان و جنگ‌های نیابتی و جنگ روسیه علیه اوکراین و جنگ فلسطین و رژیم اسرائیل دستگاه دیپلماسی ایران نیز با مصائب و موانعی روبه رو شده است و در این راستا تپق دادن و انگلیسی صحبت کردن به سبک فراگیران آموزش این زبان در کلاس های خصوصی رئیس دستگاه دیپلماسی کشور نیز دردی به دیگر موانع موجود سر راه این وزارتخانه کلیدی اضافه کرده است و همان طور که عباس عبدی فعال سیاسی و تحلیلگر مسائل بین الملل در واکنش به تسلط پایین حسین امیرعبداللهیان وزیر امورخارجه به زبان انگلیسی هنگام سخنرانی در شورای امنیت سازمان ملل متحد اشاره کرده است:« اگر به فکر آبروی خویش نیستید؛ حداقل به فکر آبروی ایران باشید.» باید مجلس انقلابی و یار گرمابه و گلستان دولت که با۲۲۰ امضاء نشان دار چون مواد رادیواکتیو که خواستار حضور جدی رئیس کنونی پاستور در انتخابات۲۸خرداد۱۴۰۰ شده بود و عملا تا خرداد۱۴۰۳ در بهارستان لایحه داده و قانون گذاری می کنند چاره ای اساسی تدبیر کنند و ریل تصمیم گیری های منفعلانه دستگاه دیپلماسی را با قانونی مدون شبیه قانون راهبردی علیه تحریم ها در مجلس یازدهم تغییر دهند؛تا بیش از پیش سیاست خارجه کشور در معرض چالش ها و بحران های ناخواسته قرار نگیرد.
ثبت دیدگاه