گفتمان، امین جمشیدزاده: نیای خزندگان از دوزیستان به شمار میآیند؛ خزندگان اولین مهره دارانی هستند که توانسته اند زندگی در خشکی را به طور کامل تحمل کنند و در واقع در سرزمین کهن بوم وبر ما قهرمان و اسطوره صبر و شکیبایی در میان جانوران در طبیعت چهارفصل ایران قلمداد میشوند؛ در اواخر دوران پالئوزووئیک و اواخر دوره دونین زمین شناسی، عمر زمین از زمان پیدایش ۶/۴ میلیارد سال پیش، یعنی حدود ۵۰ میلیون سال پس از ظاهر شدن نخستین دوزیستان، نخستین خزنده از جد دوزیست خود به وجود آمد؛ خصوصیاتی از قبیل پوست خشک پوشیده شده از پولک و تخم مفروش شده از یک لایه نفوذ ناپذیر آهکی، نشانی بود برای بقای این موجودات بر روی خشکی؛ حدود ۱۰۰ میلیون سال بعد این خزندگان جانوران غالب زمین را تشکیل میدادند و این زمان با شروع دوران حضور دایناسورهای غول پیکر بر روی زمین همزمان و مقارن بود که در این دوره بسیاری از دوزیستان قبلی، منقرض شده بودند.
زمانی که دایناسورها بر روی سیاره آبی مادر حکمرانی میکردند. خزندگان دریایی، دریاهای کره زمین را فرا گرفتند. ۱۴۰ میلیون سال پیش دایناسورها در عصر ژوراسیک از بین رفتند ولی اجداد خزندگان امروزی زنده ماندند به طوری که اکنون هزاران گونه از آنها را میبینیم. در سپهر سیاست ایران و جهان هم بسیاری از این خزندگان را میبینیم که از اجداد و نیای دوزیست سیاسی خویش خط و نشان میگیرند و به موضعگیری، تقابل، تعارض و ابراز نظر و غالب کردن دیدگاه خویش در مقابل اکثریت جامعه مشغول بوده و گذران حیات میکنند و حیات و ممات آنها به شدت وابسته به سلف و نیای دوزیست خویش است؛ در سپهر سیاست، کنشگران، تئوریسین ها و تحلیلگران وقایع موجود و مسائل پشت صحنه و در لفافه را با توجه به اتمسفر غالب بر جهان و روابط بین ملتها، قضایا و حوادث آبستن در پس پرده سیاست را از دیدگاه و منظر خویش تبیین، تشریح و واکاوی میکنند و گاه حدس و گمان و پیش بینی آنها به واقعیت میپیوندد و رنگ حقیقت به خود میگیرد و گاهی هم نه.
افرادی نظیر پیروز مجتهدزاده در خارج و فؤاد ایزدی در داخل که ید طولایی در کندوکاو مسائل بینالمللی دارند هم دچار خطای هالهای و شناختی توأمان با هم میشوند و بیشتر اوقات تحلیلهای آنها صرفاً کارکرد تبلیغاتی و خوراک رسانهای دارد و تفاسیر آنها درست از آب در نمیآید؛ که تقابل فؤاد ایزدی با دکتر محمد جواد ظریف که همراه دکتر مسعود پزشکیان و دکتر مهدی سنایی در یک برنامه مناظره تلویزیونی در ایام تبلیغات کاندیداهای چهاردهمین دوره ریاست جمهوری در نوع خویش جالب توجه است که در آن مناظره فؤاد ایزدی کارشناس صداو سیما به شدت به تیم سیاست خارجی و بویژه محمد جواد ظریف انتقاد کرد ولی حالا در چرخشی آشکار و ۳۶۰ درجه پس از پیروزی مسعود پزشکیان، ایزدی تغییر رویه داده است و گفته است عرصه سیاست خارجی، عرصه بده و بستان است و اتفاقا افرادی مثل محمدجواد ظریف که به زبان دیپلماسی و سیاست خارجی آشنا هستند باید بروند و مناظره و گفت و گو کنند و نه افرادی حزب اللهی بفرستیم که بروند و بیانیه بخوانند و کاری از پیش نبرند و اینکه مجتهدزاده قبلاً در نوشتاری گفته بود و به ضرس قاطع ابراز کرده بود که مشکل در سیاست خارجی ایدئولوژیک است؛ حالا از قضا درست درآمده است.
مجتهدزاده در نیمه عمر دولت سه ساله سیزدهم به صراحت اعلام کرده بود که شما وقتی همه تخم مرغهایتان را در سبد جو بایدن بگذارید به هوای اینکه نجات پیدا کنید به بادیه رفتن است و راه بادیه رفتن خطا است. نظر مجتهدزاده این است که پس در این تجزیه و تحلیلها باید دنبال حقیقت روی زمین گشت و نه آن چیزهایی که دوست دارید.
اما نویسنده این نوشتار بر این باور است که با توجه به اینکه آقای مجتدزاده در حال حاضر در لندن زندگی میکند؛ نمیتواند تحلیل درستی از شرایط موجود در ایران داشته باشد و اکنون که دکتر مسعود پزشکیان رییس جمهور دولت چهاردهم در انتخابات۱۶تیر۱۴۰۳ شده است و همگان منتظر انتشار لیست نهایی وزرای کابینه او هستند که بارها گفته که از تمام طیف ها در کابینه کارشناسی شده خویش بهره لازم و کافی را خواهد برد؛ خزندگان سیاسی اما بر طبل دیگری می کوبند و اظهار می کنند ما نباید مسائل اقتصاد و معیشت مردم را معطوف به احیای برجام و سیاست خارجی در روابط با غرب« آمریکا» و تروئیکای اروپایی« انگلستان، فرانسه و آلمان» که قبلا کارشکنی کرده و حساب خود را بد پس داده اند، کنیم؛ سخت در یک اشتباه محاسباتی هستند؛ در صورتی که باید بر اساس منافع ملی و مصالح خویش اقدام کرد.
این قبیل افراد خلط مبحث میکنند و دچار خطای هالهای و شناختی توأمان هستند و اینکه فکر میکنند ابزار، ابزار است و پیروز شدن هر کدام از کاندیداها و دو چهره اصلی و رقیب، دموکرات ها و جمهوری خواهان در انتخابات۱۵ نوامبر۲۰۲۴ میلادی« ۵ آبان۱۴۰۳» هریس یا ترامپ یک ابزار برای محقق شدن و رسیدن به دموکراسی است سخت در اشتباه تاکتیکی و راهبردی طی طریق میکنند؛ چرا که فعلا هیچ کدام از دو جناح ایالات متحده حاضر به توافق و احیای برجام در فرصت اندک باقی مانده تا انتخابات آمریکا در بازه زمانی سه ماه آینده نیستند و صرفا ترجیح می دهند پس از پیروزی جناح خویش با ایران دوباره سر میز مذاکره بنشینند و در خصوص مسائل اصلی، باقی مانده و چالش زای میان طرفین تا حصول نتیجه نهایی و احیای دوباره برجام، بحث؛ گفت و گو و تبادل نظر کنند و اینکه الان جناح حاکم بر سر کار در ایالات متحده« دموکرات ها» و در رأس آن ها کلید دار کاخ سفید و رئیس جمهور آمریکا، جو بایدن برای ممانعت و جلوگیری از تنش مجدد و دوباره ایران و اسراییل پس از۱۳ آوریل۲۰۲۴« ۲۵ فروردین۱۴۰۳» که اسرائیل مقر کنسولگری ایران در سوریه را هدف قرار داده بود و یک مستشار بلند پایه نظامی ایران« سردار زاهدی» را ترور کرده بود و یک هفته پیش نیز پس از مراسم تحلیف دکتر مسعود پزشکیان در نیمه شب و ساعت ۲ بامداد« ۱۰ مرداد۱۴۰۳» اسماعیل هنیه رهبر شاخه سیاسی حماس را در محل اقامت خود در شمال تهران ترور کرد و موجی از انتقام سخت و خون خواهی مهمان به راه انداخته است.
با فرستادن اشخاص سیاسی و دیپلماتیک نظیر فرستاده ویژه پادشاه اردن و پیغام و پسغام کشورهای واسط غربی و عربی منطقه با سیگنال گفت و گو برای احیای برجام برای جلوگیری از تنش گسترده و رویارویی نظامی ایران و اسرائیل و ناخواسته ورود آن ها به جنگ ناخواسته، برای آن ها فرضیه ای است که هر لحظه در پس حوادث غیرمنتظره و خاکستری مانند یک آتشفشان آماده فوران است و نظریه جنگ مستقیم را پیش می کشد که باید با کیاست و سیاست توأم و خردورزی و اتخاذ بهترین تدابیر، استراتژی و راهبرد ممکن در شرایط سخت و بغرنج حاضر و کانون تنش منطقه« اسرائیل» که منطقه خاورمیانه را شبیه انبار باروت کرده و هر آن انداختن سوزنی در این انبار بزرگ باعث شعله ور شدن گدازه های یک جنگ گسترده و خانمان سوز خواهد شد و البته این رؤیا در پیرانه سری و نزدیک شدن به خط پایان سیاسی برای نتانیاهو با کابینه لرزان و شکست های پی در پی او دور از ذهن و باور می نماید.