گفتمان ؛ علی اصغر اسدی : سال‌ها پس از سقوط رژیم بعث و در اوج تشدید فتنه‌های سلفی علیه جهان تشیع، کنگره عظیم اربعین به‌عنوان بزرگ‌ترین تجمع جهان اسلام، همچون آبی بر آتش، نه‌تنها فتنه‌ها را نقش بر آب کرد، بلکه احیاگر بزرگ‌ترین سنت مذهبی در قلب تپنده شیعیان، یعنی کربلای معلا شد.
در این میان، با وجود چندین مرز فعال در غرب و جنوب غرب کشور، استان ایلام و مرز مهران به‌دلیل برخورداری از مولفه‌های ارزشمندی همچون نزدیکی، امنیت و میزبانی شایسته، به‌عنوان مرز اصلی تردد زائران اربعین انتخاب شد. اکنون پس از گذشت چند سال، با تثبیت این شایستگی‌ها، مرز مهران همچنان انتخاب اول زائران است و پذیرای بیش از ۷۰ درصد از آنان، یعنی میلیون‌ها عاشق و دلداده از سراسر ایران است.
بدون تردید، این رویداد عظیم شیعی پس از یک دهه، زمینه‌ساز بهبود زیرساخت‌های ارتباطی استان ایلام شده است؛ پیشرفتی که در شرایط عادی دستیابی به آن بسیار دشوار بود.
اجتماع عظیم اربعین ابعاد گوناگونی دارد که باید هر یک به‌درستی دیده شده و زمینه‌سازی اثرات معنوی و مادی آن بر زندگی مردم فراهم شود. در کنار ابعاد فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و معنوی این رویداد، بعد اقتصادی آن نیز بسیار حائز اهمیت است.
تأثیرات مادی اربعین بر زندگی مردم استان ایلام، به‌عنوان میزبانان زائران، کمتر از ارزش‌های فرهنگی و سیاسی آن نیست.
بهره‌مندی مردم از برکات مادی و معنوی این رویداد، ظرفیتی است که نباید از دید متولیان اربعین پنهان بماند. از دیرباز، برکات همراهی با امامان معصوم(ع) به‌عنوان ارزشی والا شناخته شده است، و اربعین نیز فرصتی استثنایی پیش پای مردم ایلام گذاشته که نباید به سادگی از آن گذشت.
متأسفانه برخی با بازی با کلمات و تعابیری مانند «گردشگری مذهبی» یا «زائر مذهبی» سعی دارند این فرصت طلایی را از مردم استان به‌عنوان میزبانان این حرکت بزرگ بگیرند. این رویکرد، اجحافی آشکار در حق مردم نجیب و مهمان‌نواز ایلام است.
همان‌گونه که اربعین بهانه‌ای برای ارتقای زیرساخت‌های استان شده، باید به‌عنوان فرصتی برای تقویت اقتصاد مردم و غنی‌تر شدن سفره‌های آنان نیز دیده شود. حضور میلیون‌ها زائر در طول یک سال، موهبتی است که امام حسین(ع) پیش پای مردم ایلام، این استان صددرصد شیعه و عاشق اهل‌بیت، گسترانیده است. برکات این سفره متبرک را نباید نادیده گرفت.
بر عهده تصمیم‌گیران است که در کنار توجه به ابعاد معنوی اربعین، به فرصت‌های اقتصادی آن نیز اهتمام ورزند. باید برنامه‌ریزی شود تا تأثیرات این رویداد بر معیشت مردم شهرهای مسیر اربعین به‌شکلی ملموس نمایان شود. و پیش نیاز تحقق این مهم برنامه‌ریزی هوشمند برای بهره‌برداری اقتصادی از این ظرفیت با ارزش است
این برنامه‌ریزی می‌تواند در قالب‌های زیر تحقق یابد:
– چیدمان هوشمند موکب‌ها به نحوی که بیشترین منافع به کسب‌وکارهای محلی برسد.
– الزام موکب‌داران به خرید مایحتاج از بازارهای استان برای رونق بخشیدن به اقتصاد محلی.
– تشکیل بازارچه‌های موقت در مسیر تردد زائران.
– احداث رستوران‌ها، کبابی‌ها و مجتمع‌های رفاهی در مسیر حرکت زائران.
پایان سخن اینکه اربعین، می تواند به موتور محرک اقتصاد استان مبدل شود ، چنانچه نگاهها به این موضوع پراهمیت تغییر داده شود
اگر مسئولان و متولیان، نگاه اقتصادی را در کنار ارزش‌های معنوی اربعین قرار دهند، این رویداد می‌تواند حتی بیش از طرح‌های بزرگ اما کم‌بازده دولتی، در بهبود شاخص‌های اقتصادی استان نقش آفرینی کند. شرط تحقق این امر، تغییر در پیش‌فرض‌های ذهنی است که تاکنون مانع بهره‌برداری کامل از این ظرفیت شده است.
اربعین تنها یک رویداد مذهبی نیست؛ فرصتی بی‌نظیر برای توسعه اقتصادی استان‌های مرزی است که باید از آن به بهترین شکل استفاده کرد.