به گزارش گفتمان زاگرس: «شهرام فتاحی» استاد روابط بین الملل و رئیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی واحد کرمانشاه، با اشاره به اسنپ‌بک یا مکانیسم ماشه، اظهار کرد: مکانیزم ماشه در برجام، یکی از عجیب‌ترین بند‌های توافقات بین‌المللی است که با هدف تضمین اجرای مفاد برجام گنجانده شد. اما در عمل، این مکانیزم بیش از آنکه فرصتی برای ایران باشد، تعهدی یک‌سویه و به مثابه شمشیر داموکلس بر سر جمهوری اسلامی شد. برجام بیشتر یک توافق سیاسی بوده است تا معاهده بین‌المللی کلاسیک، و ضمانت اجرایی آن به نوعی نزاکت سیاسی یا خدشه‌دار شدن اعتبار بین‌المللی طرف ناقض وابسته بوده است.
وی اضافه کرد: در این میان پذیرش مکانیزم ماشه در برجام و بدتر از آن انکار وجود چنین سازوکاری، ناشی از ساده‌انگاری و خوش‌باوری تیم مذاکره کننده بود که امیدوار بودند این ماشه در سایه دومینوی برجام‌های ۲-۳ و … هرگز چکانده نشود، اما این رویا در عمل به خیال محال تبدیل شد.
رئیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی واحد کرمانشاه، با تشریح وضعیت کشور و مردم در این شرایط خاص، افزود: در شرایط فعلی، نگرانی اصلی بیش از جانب دشمن خارجی از وضعیت نابسامان بازار، تورم لجام‌گسیخته و فرسایش اعتماد عمومی است. این عوامل، که ناشی وضع تحریم‌های ظالمانه و نیز سوءمدیریت و ناکارآمدی‌های حاکمیتی است، به واقع «سرمایه اجتماعی» که مهمترین سرمایه نظام جمهوری اسلامی است را تهدید می‌کنند. در حالی که مردم پایبندی خود را به نظام، انقلاب، اسلام و ایران اثبات کرده‌اند، مدیران و مسئولان باید از خود بپرسند که آیا همگام و همدل با مردم بوده‌اند. در غیر این صورت، پذیرش دلار با قیمت ۱۲۰ هزار تومان با چه منطقی قابل توجیه است.
وی، با اشاره به تصمیم و اقدام مجلس برای جلوگیری از افزایش بی‌رویه قیمت کالا‌های اساسی، تصریح کرد:مجلس شورای اسلامی هم تاکنون بیشتر به هشدار و انذار بسنده کرده و اقدام عملی مؤثری برای بهبود معیشت مردم انجام نداده است. باید بپذیریم که مردم دیگر با پروپاگاندا و تبلیغات دلگرم نمی‌شوند و به اقدامات عملی و ثبات اقتصادی نیاز دارند.
فتاحی با بیان اینکه اقتصادی که سرمایه اجتماعی نظام را می‌بلعد، باید مهار شود، یادآور شد: مجلس اگر درگیر دعوا‌های سیاسی و جناحی شود از نظارت و هم افزایی با قوه مجریه ناتوان شده و کارآمدی مورد انتظار و البته بسیار ضروری در روزگار خطیر کنونی را از دست می‌دهد. دعوا‌های سیاسی در مجلس دردی از مردم دوا نمی‌کند و حتی باعث بی‌اعتمادی بیشتر می‌شود. اقدامات عاجل و عینی در زندگی مردم ضروری است.
وی در ادامه تصریح کرد: وظیفه اصلی دولت در شرایط کنونی، بازآفرینی اعتماد عمومی، تثبیت قیمت‌ها، و جلوگیری از تورم و رکود ویرانگر است. ادعای تأثیر اندک تحریم‌ها بر آشفتگی اقتصادی نادرست است. دیوان‌سالاری عظیم و کارشناسان وزارتخانه‌ها نباید منفعل باشند. اظهارات رئیس بانک مرکزی مبنی بر عدم نگرانی از افزایش دلار نیز پذیرفتنی نیست. استیضاح وزرا نیز چاره‌ساز نیست.
وی با اشاره به مذاکره با آمریکا، تصریح کرد: موضوع مذاکره با آمریکا، بحثی دیرینه در سیاست خارجی ایران است که بیش از ۴۰ سال بر آن تاثیر گذاشته و همواره مسئله اول سیاسی کشور بوده است. در شرایط کنونی، در حالی که برخی خواهان مذاکره با آمریکا هستند، عده‌ای دیگر آمریکا را طرفی نامعتمد می‌دانند و هیچ شکلی از مذاکره را نمی‌پذیرند.
استاد روابط بین‌الملل و رئیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی واحد کرمانشاه، تاکید کرد: کشور در دورانی ویژه قرار دارد؛ دشمن در کمین است و با وجود آتش‌بس شکننده، فضای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی هیجانی و جنگی است. متولیان قوا باید متناسب با زمان و مکان عمل کنند. عدم هم‌افزایی، هم‌آوایی و هارمونی، مشکل اصلی است و با رویکردی متفاوت می‌شد بر بسیاری از تبعات تحریم فائق آمد.
فتاحی بیان کرد: مذاکره به خودی خود بد نیست، بلکه ابزاری است و زمان و مکان آن اهمیت دارد. با توجه به شرایط فعلی، بازگشت به گذشته و جبران خسارات اقتصادی بعید به نظر می‌رسد. بهترین تصمیم باید در هر شرایطی اتخاذ شود.
وی اظهار کرد: درخواست مذاکره با آمریکا در شرایط فعلی، به خصوص با توجه به موضع آمریکا که خواهان تسلیم کامل است، جای تامل دارد. ایران یک قدرت منطقه‌ای شناخته شده است و نادیده گرفتن آن در منطقه غرب آسیا، که کانون ژئوپولیتیک جهان بوده و همچنان بر کریدور‌های بین‌المللی تاثیرگذار است، پیامد‌های خاص خود را دارد.
استاد روابط بین‌الملل و رئیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی واحد کرمانشاه، افزود: مذاکره با آمریکا در صورتی که متضمن تحمیل شرایط از سوی آمریکا باشد، تجربه نشان داده که نتیجه‌بخش نخواهد بود؛ لذا مذاکرات باید کاملاً علنی و با اطلاع مردم صورت گیرد تا تیم مذاکره‌کننده مورد حمایت قرار گیرد. همچنین، هرگونه توافقی که به حاکمیت، هویت و دوام کشور لطمه بزند، مورد پذیرش مردم نخواهد بود.
وی در پایان گفت: در شرایطی که آمریکا ایده «صلح از طریق قدرت» را مطرح می‌کند، لازم است با تثبیت موجودیت در منطقه و با آمادگی برای مقابله، دشمن را از امتحان مجدد بازداشت. در صورت مشاهده شرایط روشن و پذیرفتنی برای معامله دیپلماتیک در قالب دیپلماسی چندجانبه، می‌توان مذاکره کرد، اما مذاکره به هر قیمتی، جایگاهی برای ایران در نظام بین‌الملل باقی نخواهد گذاشت.
ثبت دیدگاه