به گزارش گفتمان زاگرس، مسکن در کرمانشاه طی یک دهه گذشته از کالایی مصرفی به ابزاری برای سرمایه‌گذاری و سوداگری تبدیل شده است؛ تغییری که نه تنها قدرت خرید مردم را تحت تأثیر قرار داده بلکه ساختار اجتماعی و اقتصادی استان را نیز دچار دگرگونی کرده است. بسیاری از خانواده‌ها امروز با پرسشی جدی مواجه‌اند: چرا خانه‌دار شدن در کرمانشاه تا این اندازه دشوار شده است؟
مهم‌ترین دلیل را باید در شکاف عمیق میان درآمد‌ها و قیمت مسکن جست‌و‌جو کرد. در حالی که میانگین دستمزد در کرمانشاه پایین‌تر از بسیاری از استان‌های کشور است، قیمت مسکن مسیر افزایش شتاب‌زده را طی کرده و این فاصله به شکلی کم‌سابقه گسترده شده است. تورم مزمن، هزینه‌های بالای زندگی و کاهش قدرت پس‌انداز موجب شده حتی خانوار‌هایی که درآمد ثابت دارند نیز عملاً از بازار خرید مسکن کنار گذاشته شوند و تهیه یک واحد کوچک برای آنها به امری ناممکن تبدیل شود.
در کنار این عوامل، کاهش ساخت‌وساز نیز فشار مضاعفی بر بازار وارد کرده است. افزایش شدید قیمت مصالح ساختمانی، سخت‌گیری در صدور مجوز‌ها و کاهش توان مالی سرمایه‌گذاران موجب شده تعداد پروژه‌های جدید کمتر از نیاز واقعی باشد. کمبود واحدهای تازه‌ساز، دست واسطه‌ها را برای افزایش قیمت‌ها بازتر کرده و قدرت انتخاب مردم را محدودتر ساخته است. از سوی دیگر، مهاجرت مستمر از شهرستان‌های اطراف به مرکز استان، تقاضا را بیش از پیش بالا برده و در غیاب برنامه‌ریزی شهری مناسب به رشد دوباره قیمت‌ها دامن زده است.
در سوی دیگر، نقش دلالان و سفته‌بازان در به‌هم‌ریختگی بازار انکارشدنی نیست. گروهی محدود از واسطه‌ها با خرید‌های زنجیره‌ای، احتکار واحدهای مسکونی و قیمت‌سازی در فضای مجازی، کنترل بخش قابل توجهی از معاملات را در دست گرفته‌اند. نبود نظارت کافی و ضعف سامانه‌های ثبت و کنترل معاملات موجب شده این افراد بدون محدودیت، قیمت‌ها را بالا برده و بازار را ملتهب نگه دارند. بسیاری از قیمت‌هایی که در بازار دیده می‌شود، نه بر اساس عرضه و تقاضای واقعی، بلکه محصول همین قیمت‌سازی‌هاست.
وام‌های خرید مسکن نیز نتوانسته‌اند نقش مؤثری ایفا کنند. سقف وام‌ها هیچ تناسبی با قیمت واقعی واحدهای مسکونی در شهر‌های مختلف استان ندارد و اقساط سنگین آنها بسیاری از خانوار‌ها را از دریافت این تسهیلات منصرف می‌کند. در واقع حتی اگر خانواری موفق به دریافت وام شود، باز هم این تسهیلات تنها بخش بسیار کوچکی از هزینه خرید مسکن را پوشش می‌دهد و نمی‌تواند سد افزایش قیمت را بشکند.
در کنار همه این موارد، بیکاری گسترده و نبود مشاغل پایدار نیز به بحران دامن زده است. کرمانشاه سال‌هاست در فهرست استان‌های دارای نرخ بیکاری بالا قرار دارد و ثبات شغلی پایین باعث شده بسیاری از جوانان و خانواده‌ها جرأت ورود به بازار خرید مسکن را نداشته باشند. به همین دلیل مسکن نه‌تنها از سبد خرید خانوار حذف شده، بلکه حتی تأمین هزینه رهن و اجاره هم برای بسیاری از مردم به یک چالش جدی تبدیل شده است.
در مجموع، بازار مسکن کرمانشاه گرفتار چرخه‌ای معیوب شده است؛ چرخه‌ای که در یک سوی آن کاهش توان خرید مردم قرار دارد و در سوی دیگر افزایش قیمت‌هایی که نتیجه مستقیم نبود شفافیت، نفوذ دلالان، کمبود ساخت‌وساز و ضعف سیاست‌های حمایتی است. اگر عزم جدی برای کنترل سوداگری، افزایش عرضه متناسب با نیاز، ساماندهی سامانه‌های نظارتی و تقویت قدرت خرید مردم شکل نگیرد، رؤیای خانه‌دار شدن برای بخش بزرگی از شهروندان کرمانشاه همچنان دور و دست‌نیافتنی باقی خواهد ماند.
ثبت دیدگاه