بدون تردید اگر توسعه اقتصادی که بر این باور هم هستم که مهمترین مساله کنونی کشور نیز است، اولویت داشته باشد، به طور حتم تنشزدایی با آمریکا بیشتر به مصحلت کشور است.
پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
یک کارشناس مسائل خاورمیانه تامید میکند: «پیشبینی میشود حداقل یک دوره بسیار بحرانی در مناسبات ایران و آمریکا در صورت پیروزی ترامپ در دور دوم، ایجاد شود. حال مشخص نیست که گستره و زمان این بحران چگونه خواهد بود و میتواند منجر به چه رخدادهایی شود. واقعیت این است که تهران تا کنون، واکنشی نسبتا نرم را در قبال خروج واشنگتن از برجام و در ماجرای ترور سردار سلیمانی نشان داده است»
قاسم محبعلی، کارشناس مسائل خاورمیانه و مدیر کل سابق خاورمیانه وزارت خارجه، در ارتباط با آینده مناسبات ایران و آمریکا در صورت برتری دونالد ترامپ در انتخابات سوم نوامبر و تصدی مجدد او بر ریاست کاخ سفید، به خبرنگار «انتخاب» گفت: «اگر دولت ترامپ در دور دوم نیز ادامه پیدا کند، دیگر او به رای مجدد نیاز ندارد و در نتیجه قدرت ریسک بیشتری نسبت به دور اول دارد. آنچنان که خود او ادعا میکند در صورت انتخاب مجدد در انتخابات دورانی پرچالش را در ارتباط با ایران آغاز خواهد کرد تا بتواند تهران را به پای میز مذاکره بکشاند.»
وی افزود: «پیشبینی میشود حداقل یک دوره بسیار بحرانی در مناسبات ایران و آمریکا در صورت پیروزی ترامپ در دور دوم، ایجاد شود. حال مشخص نیست که گستره و زمان این بحران چگونه خواهد بود و میتواند منجر به چه رخدادهایی شود. واقعیت این است که تهران تا کنون، واکنشی نسبتا نرم را در قبال خروج واشنگتن از برجام و در ماجرای های مختلف نشان داده است. همچنین، ایران در برابر تحریمها نیز خویشتنداری داشت و انتظارات اسرائیلیها را محقق نکرد. در دور دوم نیز همین مساله اهمیت دارد، اگر ایران واکنش احساساتی نشان بدهد، به طور حتم خواست ترامپ متحقق شده است. یعنی ترامپ قصد دارد بحران را به اوج برساند و از این طریق ایران را پای میز مذاکره بنشاند.»
مدیر کل سابق وزارت امور خارجه در بخشی دیگر از گفتههای خود تاکید کرد: «اظهارات ترامپ مبنی بر مذاکره سریع با ایران در طول یک ماه یا دو هفته را بیشتر میتوان در راستای تبلیغات انتخاباتی مورد ارزیابی قرار داد. در واقع، او قصد دارد انتقادات پیرامون شکستخورده بودن سیاست های ماخ سفید در برابر تهران را خنثی کند. هر چند به هیچ عنوان نمیتوان امکان مذاکرات پنهان میان دو طرف را رد کرد؛ این مساله احتمال دارد اما هیچ سندی در این زمینه وجود ندارد.»
این کارشناس مسائل خاورمیانه، در بخشی دیگر از گفتههای خود در ارتباط با سیاستگذاری مناسب برای ایران در صورت پیروزی مجدد دونالد ترامپ، تصریح کرد: «اگر قرار باشد ایران سیاست خارجی خود را متناسب با شرایط طرحریزی کند، نیازمند یک «پلن» است که بر اساس آن مسائل مهم سیاست خارجی کشور طبقهبندی شود. در این میان، یکی از مسائل مهم سیاست خارجی کشور، بحث تخاصم و مناسبات ناهنجار میان تهران و واشنگتن است. ایران باید تمامی مسائل پیش روی خود را همانند تکههای پازل که باید در جای خود قرار بگیرند، به صورت مناسب مدیریت کند. در چنین وضعیتی ، ضروری است که استراتژیستهای کشور باید نسبت به این امر برنامه مشخصی داشته باشند که در کدام شرایط و وضعیت باید انعطاف داشته باشند یا در کدام شرایط حالت تهاجمی داشته باشند. لذا نمیتوان سیاست ایران در پروندههای مختلف را واحد مورد ارزیابی قرار داد، بلکه باید پروندههای مختلفی همپون ارتباط با امریکا، اروپا، چین، روسیه، اعراب و نیز مساله هستهای و… به صورت مجزا و در عین حال به هم پیوسته مورد توجه سیاستگذاران قرار بگیرند.»
محبعلی در پایان تصریح کرد: «باید استراتژی کلان کشور در ارتباط با سیاست خارجی باید تعیین شود. میبایست این مساله مشخص شود که استراتژی ما توسعه اقتصادی است با توسعه نظامی و ژئوپلیتیک. بدون تردید اگر توسعه اقتصادی که بر این باور هم هستم که مهمترین مساله کنونی کشور نیز است، اولویت داشته باشد، به طور حتم تنشزدایی با آمریکا بیشتر به مصحلت کشور است. در چنین وضعیتی هر گونه تصمیمی که منجر به توسعه و رفع مشکلات اقتادی کشور شود، میتواند در دستور کار قرار بگیرد اما اگر توسعه ژئوپلیتیک اولویت داشته باشد، به طور حتم رویکردی دیگر اتخاذ خواهد شد که چندان تناسبی با تنش زدایی ندارد.»