گندمکاران کردستانی دلخوش وعده‌های سرخرمن

به گزارش گفتمان: سرخرمن شد و وعده‌هایی که به فرزندان و همسرم داده بودم محقق نشد و وعده سرخرمنی از آب در آمد؛ کاک توفیق یکی از گندمکاران روستای محمودآباد شهرستان دیواندره این‌ها را می گوید و بعد می‌پرسد داستان وعده سرخرمن را شنیدی؟

بدون اینکه منتظر پاسخم باشد، شروع کرد به تعریف داستانی که امروز به ضرب المثلی در بین مردم تبدیل شده است، در روزگاران قدیم، در یکی از روستاها روزی اربابی به یمن حضور مهمان‌های شهری خود جشنی برپا کرد، یکی از روستاییان که صدای خوبی داشت در آن مجلس آواز خواند و ارباب که بسیار از صدای وی خوشش آمد، وعده داد سرخرمن ۱۰۰ مَن (۴۰۰ کیلوگرم) گندم به او بدهد.

سرخرمن که رسید، مرد خوش صدا پیش ارباب رفت و این وعده را به او یادآوری کرد اما ارباب در جواب گفت: تو آوازی خواندی و ما خوشمان آمد و من هم حرفی زدم که تو خوشت بیاید، اینگونه شد که وعده سرخرمن به وعده‌ای پوچ تبدیل شد.

داستانش که تمام شد کاک توفیق  آهی کشید و گفت: ۶۲ سال از خداوند عمر گرفتم و از بچگی مشغول کار کشاورزی بودم، در سن ۱۷ سالگی ازدواج کردم و تشکیل خانواده دادم؛ طی این سال‌ها بجز امسال و سال ۱۳۸۶ همه وعده‌های سرخرمنم تحقق پیدا کرده است.

وقتی از سال‌هایی یاد کرد که وعده‌های وی بعد از برداشت محصول محقق می شد و برای دخترانش النگوی طلا می خرید، ذوق و شوقی خاص در چهره‌اش نمایان شد و گفت: با همین دست رنج کشاورزی فرزندانم تشکیل خانواده دادند و به همراه همسرم به حج رفتم.

اما امسال با توجه به خشکسالی پیش آمده بسیاری از کشاورزان به ویژه گندمکاران استان کردستان قادر به بازپرداخت اقساط وام‌هایشان نیستند و خواستار امهال آن شدند.

کاهش ۵۰ درصدی تولید گندم در کردستان

طی سال زراعی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ ؛ ۶۰۵ هزار هکتار از اراضی کشاورزی کردستان به زیر کشت گندم رفت که حدود ۹۵ درصد این میزان به عبارتی ۵۷۳ هزار هکتار آن به صورت دیم بود؛ کاهش میزان بارندگی و پراکنش نامناسب آن از پاییز سال ۹۹ تا بهار ۱۴۰۰ موجب شد خسارت زیادی به بخش کشاورزی به ویژه در زیربخش زراعت و بخصوص در گندم دیم وارد شود.

سال زراعی ۹۹-۹۸ میزان تولید گندم در کردستان یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن بود و امسال به ۵۲۱ هزار تن کاهش پیدا کرد که بخش زیادی از آن به دلیل نبود بارندگی و خشکسالی که به گفته کارشناسان در یک قرن اخیر در این استان بی سابقه بوده است؛ بر می‌گردد.

رییس سازمان جهاد کشاورزی کردستان از تولید بیش از ۵۰۰ هزار تن گندم در سال زراعی جاری خبرداد و گفت: از این میزان ۲۸۰ هزار تن به صورت تضمینی از کشاورزان استان خریداری شده است.

محمد فرید سپری با اشاره به اینکه  حدود ۹۵ درصد گندم در این استان به صورت دیم کشت می شود شرط اساسی در تولید مطلوب آن داشتن رطوبت و بارندگی مناسب است، افزود: در سال زراعی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ با اجرای برنامه تغذیه و مصرف کود، مبارزه به موقع با آفات از جمله سن غلات از کاهش بیشتر عملکرد محصول گندم جلوگیری به عمل آمد.

به گفته رییس سازمان جهاد کشاورزی کردستان اگر این اقدامات انجام نمی شد میزان کاهش عملکرد تولید گندم در استان بیشتر از آنچه امسال اتفاق افتاد، می‌شد.

خشکسالی و بنیه ضعیف مالی بیشترین ضربه را به گندمکاران استان وارد کرد

سال ۱۳۸۶ که رقم غالب کشت شده در اراضی دیم استان سرداری بود و در آن سال بارندگی کاهش چشمگیری پیدا کرد ۵۰ هزار تن از این محصول به صورت تضمینی خریداری شد.

طی این سال‌ها شاهد تنوع ارقام گندم در کردستان بودیم به گونه‌ای که هم اکنون بیشترین ارقام مورد کشت در گندم آبی پیشگام، میهمن و حیدری و در کشت دیم ارقامی چون باران، واران، صدرا، رصد، هشترود، اوحدی، آذر۲، هما و سرداری است.

هنوز تعدادی از گندمکاران در برخی از شهرستان‌های استان همچون بیجار که بیشترین سطح زیرکشت گندم دیم استان یعنی ۱۵۷ هزار هکتار را به خود اختصاص داده است تمایل به استفاده از رقم سرداری را دارند و از آنجا که تعداد زیادی از آنها از بذر خود مصرفی استفاده می‌کنند همچنان این رقم بیشترین مصرف را دارد.