گفتمان، نوری رضایی فر: استان ایلام با۲۰۱۳۳کیلومتر مربع، حدود۴/۱ درصد مساحت کل کشور است و بر اساس سرشماری نفوس و مسکن در سال۱۳۹۵ هجری شمسی۵۸۰۱۵۸هزار نفر جمعیت دارد که از این حیث کم جمعیت ترین استان کشور قلمداد می شود که بر اساس آمار نرخ بیکاری بوسیله مرکز آمار ایران در پاییز۱۳۹۷ نرخ بیکاری آن۱۰/۶ درصد بوده است.
بیش از۹۰درصد منابع نفت و گاز غرب کشور و ۱۱درصد منابع شناخته شده نفت و گاز ایران در استان ایلام قرار دارد. همچنین این استان در جایگاه دوم منابع نفت و در جایگاه سوم منابع گاز کشور قرار گرفته است اما همچنان از مناطق کمتر برخوردار و توسعه نیافته ایران به لحاظ پیشرفت و مواهب توسعه است به طوری ارتباط آخرین روستای آن در دهستان زردلان هلیلان آن تا مرکز استان قریب۲۰۰کیلومتر است و ساکنان این روستاها با حداقل امکانات اولیه معیشت زیست می کنند و اگر گفته شود آخرین نقطه دنیا میدرسفلی در ایلام است اغراق و مبالغه نشده است.
استان ایلام از جنوب با خورستان، از شرق با لرستان، از شمال با کرمانشاه و از سمت غرب با۴۳۰کیلومتر مرز مشترک، با عراق همسایه است؛ شهرهای عمده استان ایلام، ایوان، دره شهر، سرابله، بدره، آبدانان، سیروان، چرداول، مهران و چوار هستند، مرکز استان شهر ایلام است که به خاطر زیبایی ها و چشم اندازهای بکر و آثار باستانی زیبایش به«عروس زاگرس» شهره است و در متون باستانی ایلام را «آلامتو» نامیده اند که به اسم«مردمان سرزمین طلوع آفتاب» رایج است.
به طور کلی نواحی شمالی و شمال شرقی ایلام کوهستانی است و نواحی جنوب غربی و مغرب آن از اراضی پست و کم ارتفاع تشکیل شده است. سرزمین باستانی ایلام سرزمینی با سابقه تاریخی کهن است. شهر ایلام با شهرهای دیگر استان ایلام مانند چرداول، ایوان، مهران و دهلران به علت ارتباط تاریخی با سرزمین های میان رودان(بین النهرین) آثار جالب توجهی دارد؛ از جمله بقایای شهرهای قدیمی در دهلران و سراب کلان سیروان که به دوره ساسانی مربوط می شود می توان به صراحت نام برد و در کتاب معروف«سفر از ذهاب تا خوزستان» راولینسون مورخ و شرق شناس مشهور انگلیسی در سفر خود از کرمانشاه و سرپل ذهاب وارد ایلام«پشتکوه» و سپس چرداول می شود و در آنجا با یکی نیای بزرگ مردم غرب ایران و ایلام به نام«جمشید بیگ» آشنا می شود که در کتاب خویش«سفر از ذهاب به خوزستان» که در کتابخانه اسناد ملی و مجلس شورای اسلامی موجود است وی را و آداب میزبانی اش را تمام و کمال می ستاید.دست یابی به توسعه و پیشرفت مناطق از نظر اقتصادی و اجتماعی تحت تأثیر عوامل مختلفی آسان و هموار می شود و موانع، مصائب و مشکلات مرتفع و حل می گردد.
استان ایلام با داشتن طولانی ترین مرز بین المللی و داشتن ۴۳۰کیلومتر مرز مشترک با کشور دوست و همسایه«عراق» پس از سقوط دیکتاتوری سردار نگون بخت قادسیه«صدام حسین» جنایتکار که ۸ سال تمام بوسیله نیروی های بعثی اش و با حمایت مستشاری، نظامی و لجستیکی قریب به۴۰کشور جهان از شهریور۵۹تا سال۶۷ یک جنگ تمام عیار و تابن دندان مسلح را به ملت آزاده و قهرمان و دولت شجاع و نستوه جمهوری اسلامی ایران تحمیل کرد و خون هزاران هزار جوان کشور عزیز ایران و منجمله ایلام را بر زمین ریخت و این شهیدان اسوه و الگوی جامعه شدند و تعدادی بیشماری مجروح و ایثارگر و آزاده حاصل و بازمانده آن جنگ ویرانگر و خانمانسوز که مردم را آواره شهرها، کوه و دشت و بیابان کرد می باشد که با سقوط او و فروریختن دیوارهای رژیم بعث بوسیله حامی اصلی اش ایالات متحده در سال های ۸۲-۸۱ دوباره این پل دوستی و همسایگی بین دو کشور دوست، مسلمان و همسایه برقرار و مستحکم شد و سفر به عتبات عالیات و خاندان عصمت و طهارت که در بحبوحه جنگ هشت ساله آرزوی هر ایرانی و ایلامی بود به یکباره تسهیل شد و گشایش یافت و عراقی ها هم به تبع آن به ایران و قم و مشهد و زیارت امام هشتم، امام رئوف«امام رضا-ع-» و حضرت معصومه-س- می آیند و این مسیرها هر ساله زیارتگاه و میعادگاه عاشقان حرم های متبرک حسینی و رضوی است و ایلام هم در این میان پیشانی عتبات عالیات است که با فعال شدن صنعت نوظهور توریسم مذهبی سرمایه گذاری های کلانی که ثروت زیادی را برای هر دو کشور به ارمغان آورده است به همراه داشته و دارد که با غالب و چیره شدن ویروس منحوس و مرگبار کرونا از۲اسفند ۹۸تا فروردین۱۴۰۱ و واکسیناسیون جمعی جامعه علیه این ویروس چموش حالا دوباره پیاده روی اربعین و ثبت نام برای زیارت عتبات در سامانه«سماح»سازمان حج و زیارت مجدد آغاز شده است و تا۱۷مرداد«روزخبرنگار» ادامه خواهد داشت؛ پس می طلبد تا با مسوولان و کارشناسان ذیربط با آسیب شناسی ساختاری دوره کرونا و مشکلاتی که در این راستا حاصل شده است با تسهیل این موانع و مرتفع کردن مشکلات بیش از پیش این مسیر را هموار کنند.
در این راستا استان ایلام به لحاظ شرایط سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ناشی از توپوگرافی و ژئوپلتیک و از همه مهمتر موقعیت مرزی قرار گرفته است، این استان با داشتن منابع عظیم نفت و گاز و مزید بر آن آب و هوای مطبوع برای توسعه کشاورزی و دامپروری که چهار فصل بوده و نیروی انسانی کارآمد از جمله استان های محروم، به حاشیه توسعه رانده شده و توسعه نیافته کشور است به طوری که از نظر زیر ساخت های عمرانی و از جمله راه های مواصلاتی به شهرهای صنعتی، صنایع تبدیلی و … در جایگاه آخر جدول رده بندی قرار دارد.
حال این پرسش مطرح می شود که آیا توسعه نیافتگی استان ایلام با موقعیت مرزی مهم و چالش های سیاسی- امنیتی ناشی از آن ارتباط دارد یا نه؟! که در پاسخ به این پرسش فرض بر این است که موقعیت مرزی به عنوان یک پدیده سیاسی مشکلات و چالش های سیاسی و امنیتی را ایجاد کرده است که خود تبدیل به مانعی برای پیشرفت و توسعه اقتصادی در استان ایلام شده است که البته در سالیان اخیر برخی از این موانع در ارتباط دو طرفه استان ایلام با استان های واسط عراق بوسیله استانداری ایلام و برنامه ریزی های اصولی و مدون برداشته شده است که کافی نیست و می طلبد که در رأس همه وزارت گردشگری و میراث فرهنگی در بحث توریسم مذهبی با این پتانسیل و ظرفیت عظیم زیارت عتبات و خاندان اهل بیت«ع» برای دو کشور از موضع انفعالی خویش خارج شود و با آسیب شناسی موانع موجود و تهیه نقشه راه و اطلس جامع رنگی استان های محل زیارت زائران دو کشور با دعوت از نخبگان، اساتید دانشگاه، اساتید تاریخ و جامعه شناسان این مسأله را به سامان برساند.
سپس وزارت های کشور، صمت، جهاد کشاورزی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در این زمینه و تسهیل نمودن هرچه بهتر مصائب و مرتفع ساختن مشکلات سر راه به این قضیه تمام هم و غم خود را تا حصول نتیجه لازم به کار ببندند چرا که نابرابری توسعه میان این استان مرزی و استان های مرکزی و فاصله معنادار قابل توجه شاخص های توسعه میان این مناطق نشان می دهد که استان ایلام تحت تأثیر این بی عدالتی ها و نابرابری ها و آزمون و خطای مدیران پروازی و محلی قرار گرفته است که سالیان مدید این استان را در محاق محرومیت نگاه داشته و غبار محرومیت بر گرده ساکنان آن سنگینی می کند و میزان آسیب های اجتماعی«خودکشی و طلاق و مهاجرت» در آن بالاست که شاخص های توسعه اقتصادی و بویژه صنعت نوپا و نوظهور توریسم مذهبی در ابعاد راه، حمل و نقل ریلی که به قول جلیل صفربیگی شاعر شهیر ایلامی، ایلام هنوز قطار ندارد، صنعت و میزان اشتغال بیشتر از سایر شاخص ها پررنگ تر و بااهمیت تر جلوه می کند.
| بیشتر بخوانید: |
| کشاورزی زیرساخت توسعه ایلام |
| نگاه مسئولین استان باید “اقتصادی” باشد نه سیاسی ! |
ثبت دیدگاه