به گزارش گفتمان: افشین خزایی اظهار کرد: تکنسین‌های فوریت‌های پزشکی ارائه‌دهندگان خدمات اورژانسی هستند که مراقبت‌های پزشکی پایه و مراقبت‌های پزشکی پیشرفته را در محل حادثه و حین انتقال بیمارانی که از وضعیت پزشکی مناسبی برخوردار نیستند، فراهم می‌کنند.

وی ادامه داد: تکنسین‌ها برای رسیدن به این هدف ممکن است زندگی خود را با خطر مواجه ساخته و انواع عوامل استرس را از جمله بارکاری بسیار، تلاش برای رسیدن به صحنه حادثه در کمترین زمان ممکن، حقوق ناکافی، عدم ارتقای شغلی و خشونت‌های محل کار را تجربه کنند و در کنار این مسائل مواجهه مکرر و طولانی‌مدت با وقایع تروماتیک یا حوادث بحرانی می تواند این گروه از ارائه‌دهندگان مراقبت پیش‌بیمارستانی را در معرض مشکلات روحی جسمی و روانی ‌قرار دهد.

استادیار دانشکده علوم پزشکی اسدآباد با بیان اینکه نگرانی‌های فزاینده جهانی نیز از آمارهای هشداردهنده فرسودگی شغلی و اختلال سلامت روان تکنسین‌های فوریت‌های پزشکی حاکی‌ است، گفت: در مطالعه‌ای که به منظور بررسی استرس بر روی عملکرد پرسنل فوریت‌های پزشکی در یک محیط شبیه‌سازی انجام گرفته، مشخص شده مواجهه با شرایطی که از استرس بالایی برخوردار است، باعث افزایش میزان اضطراب و کاهش عملکرد پرسنل در سناریوهایی از پیش‌طراحی شده و موجب کاهش مستندسازی اطلاعات می‌شود، همچنین مشخص شد عملکرد پرسنل در محاسبه صحیح میزان داروی تجویز شده در شرایط پراسترس اورژانس پیش‌بیمارستانی به میزان قابل‌توجهی نسبت به شرایط کم‌استرس کاهش پیدا می‌کند.

وی در ادامه با اشاره به اینکه استان همدان هفدهمین استان پرجمعیت کشور به شمار می‌رود، بیان کرد: این استان دارای ۲۰ پایگاه شهری، ۳۰ پایگاه جاده‌ای و یک پایگاه امداد هوایی اورژانس پیش‌بیمارستانی است و افراد شاغل عملیاتی در پایگاه‌های اورژانس ۱۱۵ همدان شامل ۲۷۷ نفر بوده که از این تعداد ۶۳ درصد آنها دارای مدارک کارشناسی و کارشناس‌ارشد پرستاری و سایر افراد شاغل دارای مدرک تحصیلی کاردانی و کارشناسی تکنسین اورژانس پزشکی، کاردان و کارشناس اتاق عمل و کاردان هوشبری هستند.

خزایی با اشاره به طرح تحقیقاتی خود اظهار کرد: طرح تحقیقاتی که ما طراحی کردیم به عنوان تبیین تجربیات مواجهه با استرسورها در اورژانس‌های پیش‌بیمارستانی بود که این طرح یک طرح تحقیقاتی و مطالعه ترکیبی محسوب می‌شود و موضوع این مطالعه از اولویت‌های پژوهشی گروه پرستاری مراقبت‌های ویژه، مدیریت دانشکده پرستاری و مامایی تهران و نیز وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ایران است.

وی با اشاره به هدف از انجام این طرح تصریح کرد: تکنسین‌های فوریت‌های پزشکی در مواجهه مکرر و طولانی‌مدت با انواع اورژانس‌های پیش‌بیمارستانی در معرض مشکلات روحی، جسمی و روانی از جمله اختلال استرس بعد از حادثه قرار دارند در حالی‌که تلاش‌هایی برای شناسایی حوادث تروماتیک در سیستم پیش‌بیمارستانی صورت گرفته اما تاکنون به بررسی این موضوع به صورت کلی پرداخته شده و در زمینه ماهیت استرس‌زایی انواع اورژانس‌های پیش‌بیمارستانی تکنسین‌ها که به آن اعزام می‌شوند، اطلاعات اندکی وجود دارد، به همین علت این مطالعه به منظور تبیین تجربه استرس پس از مواجهه با اورژانس‌های پیش‌بیمارستانی در تکنسین‌های فوریت‌های پزشکی طراحی و اجرا شد.

عضو گروه فوریت‌های پزشکی دانشکده علوم پزشکی اسدآباد با بیان اینکه در این مطالعه که یک مطالعه ترکیبی از توضیحی-متوالی است، در بخش اول مطالعه از روش کمی استفاده شد، گفت: بخش اول مطالعه به صورت کمی با انتخاب ۲۵۹ تکنسین فوریت‌های پزشکی سطح استان همدان با روش نمونه‌گیری سرشماری صورت گرفت که در این بخش از پرسشنامه اطلاعات پایه (مشخصات دموگرافیک و تعیین رتبه‌بندی انواع اورژانس‌های پیش‌بیمارستانی از لحاظ استرس‌زایی) و پرسشنامه بررسی استرس پس از حادثه استفاده شد.

وی افزود: بخش دوم مطالعه به صورت کیفی و به منظور فهم، بینش بهتر و تبیین استرس پس از مواجهه با انواع اورژانس‌های پیش‌بیمارستانی بود و انتخاب مشارکت‌کنندگان در مرحله کیفی مطالعه به صورت هدفمند و براساس داده‌های بخش کمی بود.

خزایی با اشاره به اینکه با تکنسین‌های دارای شرایط ورود به بخش کیفی مطالعه، مصاحبه نیمه‌ساختار یافته و چهره به چهره انجام و داده‌ها به صورت تحلیل محتوای قراردادی تجزیه و تحلیل شد، تصریح کرد: نتایج مرحله کمی نشان داد که از مجموع ۲۵۹ تکنسین فوریت‌های پزشکی شرکت‌کننده در مطالعه نزدیک به ۲۱ درصد شامل ۵۵ نفر از تکنسین‌ها معیارهای لازم برای تشخیص موقت PTSD (استرس پس از حادثه) را داشتند.

وی با اشاره به اینکه تعداد شیفت در یک ماه مهمترین و مؤثرترین عامل پیش‌بینی‌کننده نمره PTSD این شرکت‌کنندگان بود، ادامه داد: از نظر تکنسین‌های مورد مطالعه قرار گرفته، سه اورژانس پیش‌بیمارستانی پراسترس شامل قلبی- عروقی با ۲۴.۷ درصد، زنان و زایمان ۲۲ درصد و اطفال ۲۰.۱ درصد و سه اورژانس‌ کم‌استرس، محیطی ۲۶.۳ درصد، رفتاری ۱۷.۴ درصد و نرولوژیک ۹.۷ درصد به ترتیب جزو اورژانس‌های کم‌استرس درنظر گرفته شدند.

این پژوهشگر بیان کرد: یافته‌های حاصل از مصاحبه در بخش کیفی مطالعه نیز منجر به ایجاد پنج طبقه اصلی شد که شامل تأثیر فراگیر بحران استرس بر تکنسین‌ها، حلقه‌های مفقوده شبکه‌های ارتباطی در مدیریت حوادث، نقصان‌های حرفه‌ای پیش‌بیمارستانی، بستر پیچیده و چندوجهی اورژانس‌های پیش‌بیمارستانی استرس‌زا و راهکارهای مدیریت و کنترل استرس در حوزه پیش‌بیمارستانی بود.

وی مطرح کرد: نتایج مطالعه نشان داد که تکنسین‌ها راهکارهایی چون کاهش شیفت کاری، آموزش منظم دوره‌ای ضمن‌خدمت، بیمه کردن وسایل و تجهیزات آمبولانس، استفاده از روانشناسان در اورژانس ۱۱۵، حمایت سازمان از پرسنل در برابر موضوعات قانونی و حقوقی، استفاده از نیروی ماما در اورژانس‌های زنان، به‌روزرسانی پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های پروسیجرهای بیمارستانی و ایجاد هماهنگی بین نیروهای امدادی و پلیس‌راه برای کاهش استرس مواجهه با انواع اورژانس‌های پیش‌بیمارستانی را در این مطالعه پیشنهاد کردند.

خزایی افزود: همچنین نتایج و یافته‌های کمی و کیفی حاصل شده در این مطالعه از تبیین استرس پس از مواجهه با انواع اورژانس‌های پیش‌بیمارستانی نشان داد که انواع اورژانس پیش‌بیمارستانی اثرات استرسی متفاوتی بر تکنسین‌ها دارد که با اصلاح بعضی از عوامل تعدیل‌کننده استرس و ساختارهای موجود می‌توان به تکنسین‌ها در مدیریت و کنترل استرس پس از مواجهه با انواع اورژانس‌های پیش‌بیمارستانی کمک شایانی داشته باشیم.

مطالعه این استاد یار دانشکده علوم پزشکی اسدآباد به عنوان یکی از طرح‌های تحقیقاتی پایان‌یافته منتخب این دانشکده در شش ماهه دوم سال ۱۴۰۲ بوده است.