ارزانی بنزین و ۱۰ واقعیت مهم‌تر و جدی‌تر دربارۀ آن
03 آبان 1403 - 0:32
بازدید 40
8
به بهانۀ سخنان رییس جمهوری درباره بودجه 1404 در پی سخنان رییس جمهور که هر لیتر بنزین تولید داخل 8 هزار تومان ووارداتی 30 هزار تومان تمام می‌شود رییس سازمان برنامه و بودجه توضیح داده بیان این واقعیت به معنی تصمیم به گرانی ناگهانی نیست. او نگفته اما همه می دانیم دو دلیل خاص دارد: نخست تجربه آبان 1398 و اعتراضات اجتماعی و تبعات شوک درمانی و دوم بیم تأثیر قیمت بنزین بر اقلام دیگر یا تصور تأثیر قیمت بنزین بر نرخ تورم. با این تجربه اولا شوک درمانی نکنند ثانیا به اقتضای آن دست‌کم فشارهای اجتماعی مثل فیلترینگ و سر به سر زنان گذاشتن در پوشش و سهمیه های ناعادلانه را تمام کنند.
نویسنده : فاطمه عباسی منبع : عصرایران
پ
پ

عصر ایران؛ مهرداد خدیر- از میان تمام اعدادی که رییس جمهور پزشکیان دیروز حین ارایۀ اولین لایحۀ بودجۀ دولت خود به مجلس شورای اسلامی ارایه داد با قطاری از صفرها (بودجه ۵ هزار و ۹۸۷ هزار میلیارد تومانی) آنچه درباره بنزین گفته بیشتر توجه‌ها را به خود جلب کرده است.

همه می‌دانند قیمت یک لیتر بنزین از آب معدنی هم ارزان‌تر است و حالا رییس جمهور می‌گوید تولید هر لیتر بنزین داخلی تازه بدون احتساب قیمت نفت۸۰۰۰ تومان تمام می‌شود ولی به دو قیمت ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ تومان عرضه می‌کنند. چون مصرف بالا رفته و تولید داخلی فراتر از ۱۲۰ میلیون لیتر در روز را نمی‌تواند تأمین کند در صورت نیاز به واردات هر لیتر بنزین وارداتی هم ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان تمام می‌شود.

با این حال بلافاصله رییس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد بیان این واقعیت‌ها از زبان آقای رییس جمهور به معنی آن نیست که دولت قصد دارد بنزین را گران کند. او نگفته اما همه می دانیم دو دلیل خاص دارد: نخست تجربه آبان ۱۳۹۸ و اعتراضات اجتماعی و تبعات شوک درمانی و دوم تأثیر قیمت بنزین بر اقلام دیگر یا تصور تأثیر قیمت بنزین بر نرخ تورم. این دو موضوع دولت را در تغییر قیمت دست به عصا کرده و البته شرایط منطقه و نیاز به انسجام و افزایش رضایت اجتماعی را هم باید در نظر داشت.

چرا دولت قبل نتوانست افزایش دهد؟ به یک دلیل روشن: پایگاه اجتماعی قابل توجهی نداشت و اگر هم به این موضوع می اندیشید با اعتراضات ۱۴۰۱ منصرف شد چون پیوند جنبش با شورش مخاطره‌آمیز بود.

هر چند قیمت تمام شده ۸هزار تومانی و قیمت وارداتی ۳۰ تا ۴۰ هزارتومانی برای هر لیتر بنزین یک واقعیت است اما جا دارد دولت برای اخذ تصمیم به ۱۰ واقعیت دیگر هم توجه کند:

۱. اعداد ۸هزار و ۳۰ و ۴۰ هزار تومان بر اساس قیمت دلار ارایه شده است. به بیان دیگر اگر همان ۴ سال قبل از فرصت احیای برجام بهره می‌بردیم و در توهّم تغییر هندسۀ جهانی با حملۀ روسیه به اوکراین و ثمرات گرایش به شرق و کفایت دیپلماسی همسایگی نمی‌افتادیم و بخشی از تحریم‌ها برطرف می‌شد و دلار به عدد فعلی نمی‌رسید به جای ۸ هزار تومان و سی و چهل هزار تومان اعداد دیگری گفته می‌شد و قطعا کمتر. با این نگاه اگر فردا خدای ناکرده جنگی درگیرد و دلار بالاتر برود باز باید بگویند نمی‌صرفد چون مثلا ۱۲ تومان تمام می‌شود یا باید برای دلار لعنتی فکری کنند؟ بله، نمی‌صرفد چون دلار بالا رفته است. بخشی از قدرت خرید البته با افزایش حقوق و دستمزد جبران شده اما نه همه.

۲. بخشی از مصرف بالای بنزین به خاطر مصرف بالای خودروهای داخلی است. به جای واردات بنزین ۳۰ تا ۴۰ هزار تومانی اجازه دهند خودرو وارد شود نه این لوکس‌ها که برای مصرف عموم. کاهش مصرف بنزین را از آن مسیر دنبال کنند. به خاطر دارم آقای هاشمی رفسنجانی درباره مترو گفته بود بر قیمت مسکن اثر دارد. چرا؟ چون شخص می‌داند بیرون از تهران هم زندگی کند می‌تواند خود را به مرکز شهر برساند. در حالی که در نگاه اول مترو و مسکن بی ربط به نظر می‌رسند. در آمریکا برای حل مشکل اعتیاد سراغ موسیقی جاز یا جَز رفتند تا خمودگی ضد ارزش باشد و هر تکه زمین بایر شد زمین بسکتبال. ما چه کار می‌کنیم؟ فکر می‌کنیم با بگیر و ببند و جریمه حل می شود. یکی از راهکارهای کاهش مصرف بنزین اجازه واردات خوردهای کم مصرف خارجی است.

۳. آقای پزشکیان در آبان ۹۸ نماینده مجلس بوده و قطعا یکی از نمایندگانی که با تصمیم گیری بیرون پارلمان و ناگهانی در شورای سران مخالف و اعلام هم کرده با شوک درمانی مخالف است. بنا بر این باید مردم توجیه شوند. مثل همین یک درصد مالیات بر ارزش افزودۀ بیشتر که گفتند به متناسب سازی حقوق بازنشستگان اختصاص می‌یابد و حالا که در دولت فعلی رنگ واقعیت گرفته این دو کنار هم معنی‌دار می‌شوند. مردم باید بدانند افزایش احتمالی قیمت بنزین صرف چه کارهایی خواهد شد. طبیعی است که جامعه به اختصاص بودجه به نهادهای شبه فرهنگی اعتراض دارد. به مرکزی در قم پول بدهیم که رییس آن بگوید می‌ارزد نصف ملت به خاطر اهداف ما بمیرند؟! وقتی هم بگویی تئوریسین جنگ نپذیرد در حالی که در هر جمله یک بار گفته جنگ و خوش‌بختانه فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران با شخصیت هایی چون محقق داماد و اعوانی مدعاهای او را رد کردند. معلوم است که مردم می‌گویند اگر پول ندارید چرا به اینها کمک می‌کنید؟ نگویید ربط ندارد. عدد و رقم ربط قابل توجه نداشته باشد از حیث توجیهی و روانی اثر دارد.

۴. کاش رییس جمهوری به ۲۰ سال قبل و درست همین روزها گریزی می‌زد که مجلس هفتم در واپسین سال دولت اصلاحات طرح تثبیت قیمت ها را برای ثابت نگاه داشتن قیمت حامل‌های انرژی با ادعای کنترل تورم ارایه داد در حالی که قیمت بنزین هر سال به صورت معقول بالا می‌رفت ولی اصول گرایان می‌خواستند میوۀ آن را در انتخابات ۸۴ بچینند و آقای حداد عادل هم در آغاز سال ۸۴ گفت مردم به من می‌گویند چه عیدی خوبی مجلس داده به مردم. همان باعث شد افزایش قیمت به جای پله پله ناگهانی شود و کار به سهمیه بندی و بعد هم اعتراضات کشید. ۲۰ سال قبل در این روزها آقای پزشکیان وزیر و عضو دولت بود و خوب باید به خاطر داشته باشد و یکی از فرمول‌ها همان افزایش پله پله به جای شوک درمانی است.

ثبت دیدگاه

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.