بسیاری از ما این تجربه را داشته‌ایم که به‌خاطر خوشایند دیگران، کارهایی انجام داده‌ایم که مطابق میل‌مان نبوده است؛ یا در تصمیم‌ها و انتخاب‌هایمان، رضایت خاطر دیگران را در اولویتی بالاتر نسبت به رضایت خودمان قرار داده‌ایم.
گفتمان زاگرس:اصطلاح مهرطلبی واژه‌ای است که در زبان فارسی، بیش از هر چیز به واسطه کتاب مهرطلبی نوشته خانم هریت بریکر (Harriet Braiker) رایج شده است.
البته بریکر برای کتاب مهرطلبی در زبان انگلیسی عنوان Disease to Please را انتخاب کرده که می‌توان آن را به بیماری راضی کردن دیگران یا بیماری خشنود کردن دیگران یا توجه افراطی به آن‌چه خوشایند دیگران است ترجمه کرد.
اما مهدی قراچه داغی مترجم این کتاب، با سلیقه خوب و انتخاب هوشمندانه واژه مهرطلبی، کمک کرده که بتوانیم این مفهوم را به شکل ساده‌تر و کوتاه‌تری بیان کنیم.
در این‌جا قصد داریم به معرفی و مرور خلاصه کتاب مهرطلبی پرداخته و در این میان، کمی درباره‌ی ویژگی های افراد مهرطلب و نیز روش رهایی از مهرطلبی (به شیوه‌ای که هریت بریکر توصیه می‌کند) حرف بزنیم.
آیا مهرطلبی یک بیماری است؟
اگر بیماری مهرطلبی را در استانداردهای شناخته‌شده‌ای مانند DSM جستجو کنید، دست‌خالی بازخواهید گشت. خود هریت بریکر هم در مقدمه کتاب مهرطلبی توضیح می‌دهد که عنوان Disease to Please عنوانی است که هنگام حضور خود در برنامه تلویزیونی اپرا وینفری به‌کار برده و به‌نظر می‌رسد که هم‌وزن بودن disease و please در انتخاب این عنوان بی‌تأثیر نبوده است.
با این حال، نمی‌توان انکار کرد که مهرطلبی – خصوصاً در شکل افراطی آن – می‌تواند نوعی اختلال رفتاری محسوب شده یا نشانه‌ای از اختلال‌های رفتاری دیگر باشد.
به هر حال، بهتر است چنین فرض کنیم که مهرطلبی عنوان یک مسئله است که بسیاری از انسان‌ها گرفتار آن هستند. مسئله‌ای که جنبه‌های ذهنی، احساسی و رفتاری دارد به شکل‌های متنوع و گاه پیچیده بروز پیدا می‌کند.
هریت بریکر در کتاب مهرطلبی کوشیده است به افرادی که در زندگی خود با این مسئله دست و پنجه نرم می‌کنند کمک کند.
قاعدتاً دسته‌ای از این افراد، می‌دانند که گرفتار مهرطلبی هستند و دسته دیگری هم وجود دارند که هنوز برای این رفتارهای مخرب و آسیب‌زننده‌ی خود، نامی انتخاب نکرده‌اند و آن را به عنوان نشانه‌های یک بیماری یا مسئله‌ی نامطلوب در نظر نمی‌گیرند.
تعریف مهرطلبی چیست؟
بریکر در تعریف مهرطلبی و توصیف آن، این مسئله را دارای سه مولفه می‌داند و آن‌ها را به شکل مثلث مهرطلبی نشان می‌دهد. سه مولفه‌ای که هر یک از آن‌ها هم‌زمان می‌تواند ریشه و نتیجه دو مولفه‌ی دیگر باشد: اگر با روش‌های مدلسازی و مفهوم پردازی رایج در مقاله‌ها و کتابهای روانشناسی آشنا باشید، احتمالاً به سرعت حدس می‌زنید که بریکر در این‌جا از الگوی A-B-C (ترکیب سه‌گانه Affect و Behavior و Cognition) الهام گرفته است.
این دقیقاً ویژگی کتاب مهرطلبی بریکر است. او در عین این‌که کوشیده از زبان خشک و جدی آکادمیک فاصله بگیرد و روان و ساده بنویسد، به مفاهیم و چارچوب‌های علمی هم بی‌توجه نبوده و تلاش کرده آن‌ها را در توضیح و تحلیل مهرطلبی به‌کار بگیرد.
هریت بریکر با استفاده از پرسشنامه مهرطلبی به مخاطب خود کمک می‌کند تا سهم هر یک از این سه مولفه را در خود بیابند.
تست مهرطلبی که بریکر پیشنهاد کرده، یک آزمون استاندارد (پرسشنامه بر اساس چارچوب‌های علمی و به همراه کنترل پایایی و روایی) نیست. بلکه او می‌خواهد با این سوال‌ها، صرفاً تصویر بهتری از سه مولفه برای مخاطب ترسیم کند.
تبعات مهرطلبی
بریکر مشکل در مدیریت زمان و کاهش عزت نفس را از جمله تبعات مهرطلبی می‌داند. در حدی که به خواننده خود می‌گوید: «اگر مهرطلب باشید، بعید است فرصت کافی در اختیارتان باشد که تمام کتاب من را بخوانید. پس فعلاً مستقیم به سراغ یکی از سه بخشی که فکر می‌کنید در مورد شما جدی‌تر و حادتر است بروید.»
ایسنا
ثبت دیدگاه